ساختمانی در هود هاشارون اسرائیل که در جریان حمله موشکی ایران در روز چهارشنبه ویران شد
نیویورکتایمز
نویسندگان: پاتریک کینگزلی، اریک اشمیت و رونن برگمن
گزارش از: اورشلیم، واشنگتن و تلآویو
چهارشنبه دوم اکتبر ۲۰۲۴
پس از حمله موشکی، اسرائیل ممکن است آماده پذیرش جنگ تمام عیار با ایران باشد
به گفته تحلیلگران و مقامات، اسرائیل به نظر میرسد آماده است که پس از دومین حمله موشکی گسترده ایران به این کشور در سال جاری، واکنشی بسیار قویتر و عمومیتر نسبت به ایران نشان دهد.
سالها، اسرائیل و ایران از رویارویی مستقیم اجتناب میکردند؛ اسرائیل به طور مخفیانه به منافع تهران ضربه میزد و مقامات آن را ترور میکرد بدون اینکه مسئولیت آن را به عهده بگیرد، و ایران متحدانش را تشویق میکرد تا به اسرائیل حمله کنند، در حالی که خود به ندرت وارد عمل میشد.
اکنون به نظر میرسد دو کشور آماده پذیرش یک درگیری مستقیم، طولانی و به شدت پرهزینه هستند.
پس از حمله اسرائیل به لبنان برای مقابله با قویترین متحد ایران، حزبالله، و دومین حمله موشکی گسترده ایران به اسرائیل در کمتر از شش ماه، به نظر میرسد اسرائیل آماده است تا به طور مستقیم و با قدرت بیشتری نسبت به گذشته به ایران ضربه بزند و ایران نیز هشدار داده که در صورت وقوع چنین حملهای، با واکنش گستردهای مواجه خواهد شد.
یویل گوزانسکی، یکی از مقامات امنیتی ارشد سابق که استراتژی ایران را در شورای امنیت ملی اسرائیل مدیریت میکرد، گفت: «ما در حال حاضر در یک داستان متفاوت قرار داریم. در اسرائیل اجماعی وجود دارد — در میان نظامیان، کارشناسان دفاعی، تحلیلگران و سیاستمداران — که باید با قدرت به حمله ایران پاسخ دهد.»
برای بسیاری از اسرائیلیها، اکنون چیزی برای از دست دادن باقی نمانده است: تلاشهای ایران برای حمله به مناطق شهری اطراف تلآویو، از خط قرمزی عبور کرده که تهران قبلاً هرگز آن را نقض نکرده بود، حتی در جریان حمله موشکی قبلی خود در آوریل، که پایگاههای هوایی را هدف قرار داده بود اما مناطق غیرنظامی را هدف نگرفته بود.
منتقدان اسرائیل، اغلب این کشور را به عنوان عامل اصلی بیثباتی در خاورمیانه میدانند. اما بیشتر اسرائیلیها خود را قربانی حملات مداوم از سوی نیروهای نیابتی ایران میدانند — بهویژه حماس در غزه، حوثیها در یمن و حزبالله در لبنان — و احساس میکنند که برای دفاع از خود به اندازه کافی اقدام نکردهاند. به همین دلیل، درخواستهایی در حال افزایش است که اسرائیل ایران را به طور کامل مسئول حملات متحدانش بداند، حتی اگر این امر خطر واکنش انفجاری را به همراه داشته باشد.
اسرائیلیهای پناهگرفته در کنار جاده در نزدیکی کفار صبا، سهشنبه شب پس از آژیر هشدار حمله موشکی / عکس:نیویورکتایمزگوزانسکی، که اکنون یک محقق در مؤسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل است، گفت: «بسیاری در اسرائیل این را فرصتی میبینند که برای وارد کردن ضربات بیشتر به ایران استفاده شود تا آن را متوقف کنند.»
شش مقام اسرائیلی و یک مقام ارشد آمریکایی گفتند که اسرائیل هنوز تصمیمی درباره نحوه دقیق پاسخ خود نگرفته است و شدت واکنش آن تحت تأثیر سطح حمایت—هم عملی و هم بیانی—آمریکا قرار خواهد گرفت. نیروهای آمریکایی به اسرائیل کمک کردند تا موشکهای ورودی از هر دو حمله ایران را سرنگون کنند.
ماهیت دقیق پاسخ ممکن است تا پس از روش هشانا، جشن سال نو یهودیان که تا غروب جمعه ادامه دارد، مشخص نشود، به گفته مقاماتی که همگی خواستند نامشان فاش نشود زیرا این موضوع حساس است.
در مذاکرات با دولت اسرائیل، انتظار میرفت کاخ سفید به خسارت نسبتاً کم حمله موشکی ایران در روز سهشنبه اشاره کند و از اسرائیل بخواهد که با احتیاط بیشتری عمل کند، به گفته مقام ارشد آمریکایی. اما این درخواستها احتمالاً تأثیر کمی خواهند داشت.
مقامات اسرائیلی به همتایان آمریکایی خود گفتهاند که فکر میکنند واکنش در آوریل بسیار کم و محدود بوده است. رهبران اسرائیل احساس میکنند که اشتباه کردهاند که به توصیههای کاخ سفید برای انجام یک حمله تلافیجویانه محدود گوش دادهاند.
این بار، اسرائیل ممکن است سایتهای تولید نفت و پایگاههای نظامی را هدف قرار دهد. آسیب رساندن به پالایشگاههای نفت میتواند به اقتصاد شکننده ایران ضربه بزند و بازارهای جهانی نفت را نیز درست یک ماه قبل از انتخابات آمریکا دچار بحران کند.
علیرغم گمانهزنیهای رسانهای، اسرائیل در حال حاضر قصد ندارد تأسیسات هستهای ایران را هدف قرار دهد، هرچند اسرائیل تلاشهای ایران برای ساخت سلاح هستهای را یک تهدید وجودی میداند.
با این حال، آقای گوزانسکی تأکید کرد که واکنش اسرائیل “باید همه جا دیده شود. باید برای ایران احساس شود و باید به آن آسیب بزند.” او افزود: “برای رسیدن به این هدف، نمیتوان یک ایستگاه رادار را دوباره هدف قرار داد.”
حمله به رهبری حماس در ۷ اکتبر به اسرائیل و پیامدهای آن، اسرائیلیها را عمیقاً تکان داد و حملهای به خود مفهوم اسرائیل به عنوان پناهگاهی برای یهودیان بود.
اکنون، بسیاری از اسرائیلیها تحمل بیشتری برای خطرات کوتاهمدت دارند تا به امنیت بلندمدت دست یابند، به گفته سیما شاین، یکی از مقامات ارشد سابق اطلاعاتی که در شکلدهی استراتژی اسرائیل در قبال ایران نقش داشت. شاین گفت که اکنون بیشتر اسرائیلیها خواستار این هستند که دولت اقداماتی را انجام دهد که “در گذشته انجام نمیدادیم، زیرا نمیتوانیم تحت حملات مداوم از همه طرفها باشیم.”
شاین افزود: «این بخشی از اشتباه محاسباتی دشمنان ماست. آنها نمیفهمند که ۷ اکتبر چه تغییری در مردم اسرائیل ایجاد کرده و چگونه میل آنها به پذیرش خطرات بیشتر را تقویت کرده است.»
برای اسرائیلیها، اکنون ایران آسیبپذیرتر از سالهای گذشته به نظر میرسد. پس از اینکه اسرائیل بیشتر رهبران حزبالله را در هفتههای اخیر کشته و بخش بزرگی از موشکهای این گروه را نابود کرده است، ایران دیگر نمیتواند روی حمایت قابلتوجهی از سوی این نیروی نیابتی خود در لبنان حساب کند، اگر اسرائیل حملهای قویتر به تهران انجام دهد.
شادمانی هواداران جمهوری اسلامی در تهران پس از حمله موشکی به اسرائیل/ عکس: آرش خاموشی برای نیویورکتایمزآقای گوزانسکی، مقام سابق اسرائیلی، گفت: «ایران اکنون بسیار ضعیفتر از قبل است. اسرائیل آزادتر است تا اقدامات بیشتری انجام دهد.»
به گفته مقام ارشد آمریکایی، تعداد قابل توجهی از موشکهای ایران هنگام پرتاب یا قبل از رسیدن به حریم هوایی اسرائیل با شکست مواجه شدند و این ضعف در زرادخانه موشکهای بالستیک ایران که برای اولین بار در حمله ماه آوریل آشکار شده بود، مجدداً فاش شد.
دومین دفاع موفق اسرائیل در برابر موشکهای بالستیک پیشرفته، همراه با شرایط ضعیف حزبالله، احتمالاً اسرائیل را به واکنشی تهاجمیتر از ماه آوریل تشویق خواهد کرد، به گفته مقام ارشد آمریکایی.
اظهارات اخیر رهبران اسرائیل نشاندهنده جاهطلبی و اعتماد به نفس فزاینده آنهاست. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در بیانیهای که اوایل این هفته خطاب به مردم ایران ارائه کرد، به حمایت خود از تغییر رژیم در تهران اشاره کرد.
نتانیاهو پس از حمله سهشنبه شب نیز لحن بهویژه مبارزهجویانهای به خود گرفت. او گفت: «امشب، ایران اشتباه بزرگی مرتکب شد — و بهای آن را خواهد پرداخت. اسرائیل در حال حرکت است و ‘محور شرارت’ در حال عقبنشینی است. ما هر کاری که لازم باشد برای ادامه این روند انجام خواهیم داد.»
با این حال، برخی کارشناسان معتقدند که اسرائیل ممکن است انعطافپذیری ایران را دست کم بگیرد و توانایی خود را برای وارد کردن آسیبهای معنادار بیش از حد ارزیابی کند.
آندریاس کریگ، کارشناس جنگ در کینگز کالج لندن، گفت: «رویکرد اسرائیل در طول ۷۵ سال گذشته همواره این بوده است که دشمن خود را سختتر از آنچه خود مورد حمله قرار میگیرد، هدف قرار دهد. اما این کار با رژیمی مانند ایران جواب نمیدهد. من فکر نمیکنم بتوانید آنها را بازدارید.»
به همین دلیل، اسرائیل ممکن است بتواند خسارت کوتاهمدتی وارد کند، اما در تغییرات بلندمدت موفق نشود.
کریگ گفت: «من هنوز استراتژیای ندیدهام. این همان چیزی است که من از اسرائیلیها میخواهم بفهمم: استراتژی شما برای تضعیف رژیم چیست؟»
——————-
* پاتریک کینگزلی رئیس دفتر نیویورک تایمز در اورشلیم است و پوشش خبری درباره اسرائیل، غزه و کرانه باختری را رهبری میکند. اطلاعات بیشتر در مورد پاتریک کینگزلی
* اریک اشمیت خبرنگار امنیت ملی نیویورک تایمز است که تمرکز او بر امور نظامی آمریکا و مسائل ضدتروریسم در خارج از کشور است. او بیش از سه دهه در این زمینه گزارش داده است. اطلاعات بیشتر در مورد اریک اشمیت
* رونن برگمن نویسندهای در مجله نیویورک تایمز است و در تلآویو مستقر است. آخرین کتاب او با عنوان “برخیز و ابتدا بکش: تاریخچه مخفی ترورهای هدفمند اسرائیل” توسط انتشارات رندوم هاوس منتشر شده است. اطلاعات بیشتر در مورد رونن برگمن
ایران امروز