بر اساس داده‌های راداری که روزنامه تلگراف به آن دسترسی داشته است، به نظر می‌رسد موشک‌های ایران در جریان جنگ اخیر ۱۲ روزه، مستقیماً به پنج تأسیسات نظامی اسرائیل اصابت کرده‌اند.
مقامات اسرائیلی این حملات را علنی نکرده‌اند و به دلیل قوانین سختگیرانه سانسور نظامی، امکان گزارش‌دهی درباره آن‌ها از داخل این کشور وجود ندارد.
این حملات، جنگ تبلیغاتی بین دو طرف را پیچیده‌تر خواهد کرد، چرا که هر یک ادعای پیروزی قطعی دارند.
داده‌های جدید توسط پژوهشگران آمریکایی دانشگاه اورگان استیت در اختیار تلگراف قرار گرفته است. این محققان در استفاده از داده‌های راداری ماهواره‌ای برای شناسایی خسارات ناشی از بمباران در مناطق جنگی تخصص دارند.
بر اساس این داده‌ها، شش موشک ایرانی به پنج تأسیسات نظامی در شمال، جنوب و مرکز اسرائیل اصابت کرده که پیش‌تر گزارش نشده بود. از جمله این اهداف، یک پایگاه هوایی مهم، یک مرکز جمع‌آوری اطلاعات و یک پایگاه لجستیکی بوده است.
نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) در پاسخ به درخواست تلگراف اعلام کردند در مورد نرخ رهگیری موشک‌ها یا خسارات واردشده به پایگاه‌هایشان اظهارنظر نخواهند کرد.
یک سخنگو گفت: «آنچه می‌توانیم بگوییم این است که تمام واحدهای مرتبط در طول عملیات، عملکرد پیوسته و بدون اختلال داشتند.»
این حملات به تأسیسات نظامی، علاوه بر ۳۶ مورد دیگر است که مشخص شده سیستم‌های دفاع هوایی اسرائیل را شکافته و خسارات قابل‌توجهی به زیرساخت‌های مسکونی و صنعتی وارد کرده‌اند.
علیرغم خسارات گسترده به اموال مسکونی در سراسر اسرائیل، تنها ۲۸ اسرائیلی کشته شدند که نشان‌دهنده سیستم هشدار پیشرفته و استفاده منظم مردم از پناهگاه‌ها و اتاق‌های امن است.
تحلیل تلگراف نشان می‌دهد اگرچه اکثر موشک‌های ایران رهگیری شدند، اما درصد موشک‌های نفوذکننده در هشت روز اول جنگ به‌تدریج افزایش یافته است.
به گفته کارشناسان، دلایل این امر مشخص نیست، اما ممکن است شامل محدودیت در ذخیره موشک‌های رهگیر اسرائیل، بهبود تاکتیک‌های شلیک ایران و احتمالاً استفاده از موشک‌های پیشرفته‌تر باشد.
اگرچه گنبد آهنین شناخته‌شده‌ترین سیستم دفاع هوایی اسرائیل است، اما در واقع برای مقابله با پرتابه‌های کوتاه‌برد مانند خمپاره طراحی شده و تنها بخشی از سیستم دفاع هوایی چندلایه این کشور محسوب می‌شود.
در لایه میانی، سیستم دفاع هوایی تیر داوود قرار دارد که برای رهگیری پهپادها و موشک‌های با برد تا ۳۰۰ کیلومتر بهینه‌سازی شده است. در بالاترین سطح نیز سیستم آرو قرار دارد که موشک‌های بالیستیک دوربرد را پیش از ورود مجدد به جو هدف می‌گیرد.
نکته مهم این است که سیستم‌های دفاعی اسرائیل در طول ۱۲ روز جنگ، توسط دو سیستم دفاع موشکی THAAD آمریکا (مستقر در زمین) و سامانه‌های رهگیر نصب‌شده بر کشتی‌های آمریکایی در دریای سرخ پشتیبانی می‌شدند.
برآورد می‌شود آمریکا در طول جنگ حداقل ۳۶ موشک رهگیر THAAD شلیک کرده که هزینه هر یک حدود ۱۲ میلیون دلار بوده است.
در اسرائیل، کشوری کوچک و پرتراکم با تنها ۹.۷ میلیون نفر جمعیت، نفوذ موشک‌ها به سیستم‌های دفاع موشکی مشهور این کشور شوک‌آور بوده است، به‌طوری که مقامات مجبور شدند اعلام کنند این سیستم‌ها «ضد نفوذ کامل نیستند».
تخریب خانه‌های ۱۵ هزار اسرائیلی
۱۵ هزار نفر که خانه‌های خود را از دست داده‌اند، به‌ویژه مورد توجه قرار گرفته‌اند، چرا که در هتل‌های سراسر کشور اسکان داده شده‌اند و محدودیت‌های سایت‌های مسکونی به‌صورت آزادانه گزارش شده است.
اما در داخل اسرائیل نیز سوءظن فزاینده‌ای وجود دارد که اهداف نظامی مورد اصابت قرار گرفته‌اند.
راویو دروکر، یکی از شناخته‌شده‌ترین روزنامه‌نگاران اسرائیلی از کانال ۱۳، هفته گذشته گفت: «تعداد زیادی اصابت موشک‌های [ایرانی] به پایگاه‌های نظامی اسرائیل و سایت‌های استراتژیک رخ داده که تا امروز درباره آن‌ها گزارش نشده است... این وضعیتی ایجاد کرده که مردم نمی‌دانند موشک‌های ایران چقدر دقیق بودند و در بسیاری از نقاط چقدر خسارت وارد کردند.»
کوری شر، پژوهشگر دانشگاه اورگان استیت، گفت تیم او در حال انجام ارزیابی کامل‌تری از خسارات موشکی در اسرائیل و ایران است و یافته‌های خود را در حدود دو هفته آینده منتشر خواهد کرد.
او توضیح داد که داده‌های راداری مورد استفاده آن‌ها، تغییرات در محیط ساخت‌شده را برای شناسایی انفجارها اندازه‌گیری می‌کند و تأیید قطعی اصابت‌ها مستلزم گزارش‌های میدانی از سایت‌های نظامی یا تصاویر ماهواره‌ای است.
تحلیل داده‌های تلگراف نشان می‌دهد سیستم‌های دفاعی مشترک آمریکا و اسرائیل به‌طور کلی عملکرد خوبی داشتند، اما تا روز هفتم جنگ، حدود ۱۶ درصد از موشک‌ها نفوذ کردند.
این رقم تقریباً با برآورد قبلی نیروهای دفاعی اسرائیل درباره سیستم دفاعی که نرخ موفقیت را ۸۷ درصد اعلام کرده بود، مطابقت دارد.
در ایران، مقامات جمهوری اسلامی و رسانه‌های دولتی از تصاویر نفوذ موشک‌ها به سیستم‌های دفاع هوایی اسرائیل استفاده می‌کنند تا به مخاطبان داخلی بقبولانند که در این جنگ پیروز شده‌اند.
در رسانه‌های ایران کاریکاتورهایی منتشر شده که گنبد آهنین را مسخره می‌کنند و بر روی فیلم‌های اصابت موشک‌ها به شهرهای اسرائیل، سرودهای انقلابی پخش می‌شود.
مقامات ایرانی می‌گویند روش اصلی نفوذ به دفاع هوایی اسرائیل، استفاده همزمان از موشک‌ها و پهپادها برای سردرگم کردن سیستم‌های دفاعی بوده است.
به ادعای آن‌ها، ترکیب موشک‌های سریع و پهپادهای کند، دفاع اسرائیل را گیج کرده و توجه آن‌ها را تقسیم کرده است.
یک مقام ایرانی به تلگراف گفت: «هدف اصلی پرتاب [پهپادهای انتحاری] به سمت اسرائیل، مشغول نگه‌داشتن سیستم‌های آنهاست. بسیاری از آن‌ها حتی نفوذ نمی‌کنند و رهگیری می‌شوند، اما باز هم باعث سردرگمی می‌شوند.»
ادعاهای سرلشکر علی فضلی
سرلشکر علی فضلی، معاون فرمانده کل سپاه پاسداران، پنجشنبه شب در تلویزیون دولتی ظاهر شد و ادعای غیرقابل‌باوری کرد که «ایران در بهترین وضعیت دفاعی در ۴۷ سال تاریخ انقلاب اسلامی قرار دارد و هرگز از نظر آمادگی نظامی، انسجام عملیاتی و روحیه رزمندگان در چنین سطحی نبوده‌ایم.»
این در حالی است که اسرائیل توانسته است در سراسر ایران به میل خود حمله کند و خسارات قابل‌توجهی به رهبری نظامی و برنامه هسته‌ای این کشور وارد شده است.
با این حال، به احتمال زیاد بخش بزرگی از زرادخانه موشک‌های بالیستیک ایران دست‌نخورده باقی مانده است. حتی بر اساس برآوردهای اسرائیلی، تنها نیمی از پرتابگرهای موشکی ایران در جنگ ۱۲ روزه نابود شده‌اند و ذخایر قابل‌توجهی از موشک‌ها باقی است.
یک مقام نظامی اسرائیل روز پنجشنبه گفت: «ایران حدود ۴۰۰ پرتابگر داشت که ما بیش از ۲۰۰ مورد را نابود کردیم و این باعث ایجاد گلوگاه در عملیات موشکی آن‌ها شد.»
وی افزود: «برآورد ما این بود که ایران در آغاز این درگیری حدود ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ موشک بالیستیک داشت. اما آن‌ها به‌سرعت به سمت استراتژی تولید انبوه حرکت می‌کنند و ممکن است ذخیره موشکی آن‌ها در چند سال آینده به ۸۰۰۰ یا حتی ۲۰۰۰۰ موشک برسد.»
سرلشکر فضلی ادعا کرد که «شهرهای زیرزمینی موشکی» ایران دست‌نخورده باقی مانده‌اند.
او روز پنجشنبه گفت: «ما حتی درِ یکی از شهرهای موشکی خود را هم باز نکرده‌ایم. برآورد ما این است که تاکنون تنها ۲۵ تا ۳۰ درصد از توان موشکی موجود استفاده شده و در عین حال، چرخه تولید به‌طور قدرتمندانه از این ظرفیت عملیاتی پشتیبانی می‌کند.»
تلگراف / ۵ ژوئیه ۲۰۲۵