تصویری از جوانی عبدالله احمد عبدالله موسوم به ابومحمد المصری
فرد شمارۀ ٢ القاعده، بگفتۀ منابع اطلاعاتی آمریکا، در روز هفتم اوت گذشته/١٧ مرداد، به درخواست واشینگتن توسط ماموران اسرائیلی در تهران کشته شده است. بر اساس همین گزارش، دختر وی «میریام»، همسر حمزه بن لادن، پسر رهبر پیشین القاعده، نیز در این عملیات به قتل رسیده است. در حالیکه ایالات متحد آمریکا و اسرائیل در این بارۀ سکوت کرده‌اند، وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران این خبر را تکذیب کرد. با این حال، رسانه‌ها در ایران در روز ۱۷ مرداد خبر کشته شدن «دو شهروند لبنانی، یک مرد ۵٨ ساله و دختر ٢٧ سالۀ او در حوالی گلستان یکم در خیابان پاسداران تهران به ضرب چهار گلوله» را گزارش کرده بودند. رسانه‌ها نام آن دو تن را، از قول مقامات مسئول، حبیب داوود و مریم ذکر کردند.
روزنامۀ نیویورک تایمز که به نقل از مسئولان اطلاعاتی آمریکا خبر قتل عبدالله احمد عبدالله، معروف به ابو محمد المصری، فرد شمارۀ ٢ القاعده توسط ماموران اسرائیلی در تهران را فاش کرده، می‌نویسد «وی که تدارک بینندۀ حملات خونین سال ١٩٩٨ به سفارت خانه‌های آمریکا در افریقا بود، در سالگرد آن حملات در تهران توسط دو موتور سوار به قتل رسید». حملات علیۀ دو سفارت آمریکا در نایروبی پایتخت کنیا و دارالسلام بندر مهم تانزانیا در روز ٧ اوت ١٩٩٨ به مرگ ٢٢٤ تن و زخمی شدن بیش از ٤٠٠٠ نفر منجر گردید.
بنوشتۀ نیویورک تایمز «چهار مسئول اطلاعاتی تائید کرده‌اند که حمله علیۀ ابومحمد المصری در تهران به درخواست آمریکا توسط ماموران اسرائیلی به اجرا گذاشته شده است». واشینگتن، بنوشتۀ این روزنامه، «رفت و آمد المصری و دیگر مقامات القاعده به ایران را از سال‌ها پیش ردیابی کرده و تحت نظر دارد».
این نخستین بار است که منابع رسمی مرگ المصری را تائید می‌کنند. او که ۵٨ سال داشت، همراه با اسامه بن لادن از بنیانگذاران القاعده بود و پس از مرگ رهبر این سازمان و پیش از آنکه ایمن الظواهری رهبری آن را به عهده گیرد، مدتی هدایت این شبکه را در دست گرفت.
نام عبدالله احمد عبدالله به اتهام شرکت در انفجارهای مرگبار علیۀ دو سفارت آمریکا در آفریقا از سال‌ها پیش در فهرست تروریست‌های تحت تعقیب از سوی اف‌بی‌آی قرار دارد. پلیس فدرال آمریکا برای اطلاعاتی که به دستگیری وی منجر شود، ده میلیون دلار جایزه نیز تعیین کرده بود.
نیویورک تایمز به نقل از منابع اطلاعاتی آمریکا می‌نویسد « ابو محمد المصری از سال ٢٠٠٣ تحت نظر ایران قرار دارد و حداقل از سال ٢٠١۵ به اینسو در محلۀ پاسداران تهران آزادانه زندگی می‌کند.
چگونگی اجرای عملیات
نیویورک تایمز نوشته است که مرد شمارۀ دو القاعده در ساعت ٢١ آن روز گرم در تهران، «هنگامی که در اتوموبیل رنو سفید همراه با دخترش در نزدیکی خانۀ خود در حرکت بود، هدف تیراندازی دو فردی که سوار بر موتورسیکلت بودند قرار گفت. چهار گلوله با اسلحه‌ای مجهز به صدا خفه‌کن از سمت راننده وارد خودرو شد و گلولۀ پنجمی نیز به اتوموبیل دیگری اصابت کرد. خبر این تیراندازی هر چند همان هنگام در رسانه‌های ایران منتشر شد، اما از وی با نام حبیب داوود، استاد تاریخ، یاد گردید.
نیویورک تایمز می‌نویسد «برخی شبکه‌های اجتماعی وابسته به سپاه پاسداران و نیز حزب‌الله در لبنان» برای پنهان نگاه داشتن هویت مقتول، «از وی به عنوان عضو حزب‌الله یاد کردند، زیرا قتل فردی وابسته به حزب‌الله از سوی اسرائیل منطقی به نظر می‌رسید»، اما آنان فراموش کرده بودند که اسرائیل برای «جلوگیری از یک جنگ تازه با حزب‌الله، از قتل اعضای آن خودداری می‌کند».
نیویورک تایمز می‌نویسد «لبنانی‌های بسیاری که با ایران مناسبات نزدیک دارند، هرگز نام شهروندی لبنانی به نام جبیب داوود را نشنیده» و فردی که به فهرست کامل استادان تاریخ این کشور دسترسی دارد، هرگز چنین نامی را در آن فهرست ندیده است». منابع اطلاعاتی آمریکا به این روزنامه گفته‌اند که «حبیب داوود، نام مستعاری است که ماموران ایران برای پنهان نگاه داشتن هویت عبدالله احمد عبدالله به وی داده‌اند و عنوان استاد تاریخ نیز همین هدف را دنبال می‌کرده است».
نیویورک تایمز می‌نویسد اینکه ایران تلاش می‌کند با تکذیب این خبر، حضور رهبران و نفرات القاعده در این کشور را پنهان نگاه دارد، قابل درک است، اما اینکه تهران با اسکان دادن به این افراد چه هدفی را دنبال می‌کند، در ابهام قرار دارد و ایران در این زمینه توضیح آشکاری نداده است. بنوشتۀ این روزنامه «برخی ماموران اطلاعاتی بر این باورند که حضور نفرات القاعده در ایران مانع حملات این سازمان به این کشور می‌شود. برخی از مسئولان آمریکائی ضد تروریسم نیز گفته‌اند که هدف ایران با این اقدام آنست که به آنها اجازه دهد [در موقع مناسب] عملیاتی را علیه منابع آمریکا که دشمن مشترک آنها تلقی می‌شود، به اجرا گذارند».
نیویورک تایمز به نقل از کالین کلارک، پژوهشگر وابسته به مرکز تحقیقات راهبردی سوفان در بارۀ امنیت جهانی، می‌نویسد «ایران به سود خود، گاه به فرقه گرائی متوسل می‌شود و هر زمان لازم شود شکاف شیعی سنی را به کنار می‌گذارد».
مناسبات ایران با رهبران القاعده
ایران همواره اسکان دادن اعضای القاعده در این کشور را انکار کرده است. بهرام قاسمی، سخنگوی وقت وزارت امور خارجۀ این کشور در سال ٢٠١٨ اذعان کرد که به دلیل مرز طولانی میان ایران و افغانستان برخی اعضای این سازمان به داخل کشور رخنه کرده بودند که در کلیۀ موارد بازداشت شده و به کشورهای خود بازگردانده شده‌اند.
با این حال، «محفوظ ولد الوالد» معروف به «ابوحفص الموریتانی»، مفتی و فرد شمارۀ ۳ القاعده، در گفتگوئی طولانی با «لمین اولد سالم» روزنامه نگار موریتانیائی، چگونگی حضور اعضای خانوادۀ اُسامه بن‌لادن و رهبران بلندپایۀ سازمان القاعده درایران و از جمله اقامت دراز مدت خود در این کشور را به تفصیل شرح داده است. سخنان او در کتابی به نام «تاریخ سری جهاد، از القاعده تا دولت اسلامی» آمده و گزارش مفصل آن نیز در وبگاه بخش فارسی رادیو بین‌المللی فرانسه درج شده است.
نیویورک تایمز پیش از انتشار این مطلب با مسئولان ایرانی تماس گرفته، اما آنان از هر اظهار نظری خودداری کرده اند، اما سخنگوی وزارت امور خارجۀ این کشور، سعید خطیب‌زاده این خبر را تکذیب کرده و به رسانه‌های آمریکائی هشدار داده است از افتادن در دام «سناریوهای هالیوودی» مقامات آمریکائی و اسرائیلی پرهیز کنند.
بنوشتۀ نیویورک تایمز، ابو محمد المصری در کنار سیف العدل و حمزه بن لادن در شورای مدیریت القاعده عضویت داشت و همراه با شمار دیگری از رهبران بلند پایۀ این سازمان در پی آغاز عملیات آمریکا در افغانستان پس از ١١ سپتامبر به ایران پناه بردند. المصری بر اساس یک سند خیلی محرمانۀ مرکز ملی ضد تروریسم آمریکا، «تجربه دارترین و کارآمد ترین برنامه گذار عملیاتی» القاعده بوده و بویژه وظیفۀ «آموزش» کادر این سازمان را بر عهده داشته است.
جایگاه المصری در سازمان القاعده
براساس اسناد اطلاعاتی آمریکا، المصری در ایران به نوعی قیمومت حمزه بن لادن را بر عهده داشته و اندکی بعد با ازدواج او با دختر خود، مناسبات خانوادگی نیز با او یافته است. دختر دیگر المصری با ابوالخیر المصری، ازدواج کرد که او نیز سال‌ها در ایران بسر برد و در سال ٢٠١۵ از این کشور به سوریه رفت و دو سال بعد با تیر یک پهپاد آمریکائی کشته شد. او آنهنگام فرد شمارۀ دو القاعده پس از ایمن الظواهری تلقی می‌شد.
بنوشتۀ نیویورک تایمز «حمزه بن لادن و شمار دیگری از اعضای القاعده در سال ٢٠١١ در برابر آزادی یک دیپلمات ایرانی که در پاکستان ربوده شده بود، از ایران آزاد شده و از این کشور خارج شدند. آمریکا سال گذشته اعلام کرد که حمزه بن لادن در عملیات ضدتروریستی این کشور در مناطق مرزی میان پاکستان و افغانستان کشته شده است».
عبدالله احمد عبدالله بنوشتۀ نیویورک تایمز در سال ١٩۶٣ در بخش المغربیه در شمال مصر به دنیا آمده و در جوانی بازیگر لیگ اول فوتبال در کشور خود بوده، اما با حملۀ نیروهای شوروی به افغانستان به مجاهدین در این کشور پیوسته است. او هنگامی که ده سال بعد، پس از خروج نیروهای شوروی از افغانستان خواستار بازگشت به کشور خود بوده با مخالفت مقامات مصر روبرو شده و ناگزیر همانجا به القاعده پیوسته است.
او در آموزش نفرات گروه‌های وابسته به القاعده در سودان و سومالی شرکت داشته و سپس مسئولیت سازمان دادن به حملاتی علیه منافع آمریکا در آفریقا از سوی بن لادن به وی واگذار شده است.
ایران در سال ٢٠١۵ در برابر آزادی یک دیپلمات کشور خود که در یمن ربوده شده بود، پنج تن از مسولان القاعده و از جمله ابومحمد المصری را که در این کشور تحت نظر قرار داشتند، آزاد کرد. او پس از آن نخست تحت حفاظت سپاه پاسداران و سپس وزارت اطلاعات آزادانه می‌زیست و از آنجا که احتمال انجام عملیاتی علیه خود از سوی آمریکا در ایران را ناممکن می‌دانست، آسوده خیال رفت و آمد می‌کرد.
این روزنامه به نقل از کارشناسان سازمان‌های تروریستی می‌نویسد که مرگ المصری ارتباط میان رهبران سنتی و جوانان نسل بعدی در این سازمان را قطع می‌کند و به پراکندگی و خودمختاری بیشتر شاخه‌های آن می‌انجامد.
تکذیب ایران
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجۀ ایران، در پاسخ به خبرنگاران در بارۀ این گزارش هرگونه حضور اعضای این گروه در ایران را «قویاً تکذیب» کرد و گفت «واشنگتن و تل‌آویو هر از چند گاهی برای شانه خالی کردن از مسئولیت اقدامات جنایت بار این گروه و دیگر گروه‌های تروریستی در منطقه، تلاش می‌کنند با دروغ پردازی و درز اطلاعات ساختگی به رسانه‌ها، ایران را مرتبط با چنین گروه‌هایی به تصویر بکشند». او از رسانه‌ها خواست «تریبونی برای نشر دروغ‌های هدفمند کاخ سفید علیه ایران» نباشند.
رادیو بین المللی فرانسه
