گزارش نیویورک‌تایمز از پیشنهاد‌های ایران به آمریکا در مذاکرات رم
نقش کلیدی مسکو در توافق ایران و آمریکا؛ گزارش گاردین از گزینه‌های واشنگتن برای ارائه تضمین به تهران
یورونیوز: به گزارش نیویورک‌تایمز، هیات مذاکره‌کننده ایرانی روز شنبه ۱۹ آوریل در گفتگو‌های پیش از مذاکرات با مقامات آمریکایی در رم، به آن‌ها گفته‌اند که تهران آماده است سطح غنی‌سازی اورانیوم را به میزان توافق شده در برجام یعنی ۳.۶۷ درصد بازگرداند.
این درحالی است که بنابر گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر غنی‌سازی اورانیوم خود را به ۶۰ درصد رسانده است و «فاصله زیادی با تولید سلاح هسته‌ای ندارد.»
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران که سرپرستی هیات مذاکره‌کننده ایرانی را بر عهده دارد پس از دور دوم مذاکرات که روز شنبه در سفارت عمان در رم، پایتخت ایتالیا برگزار شد و چهار ساعت به طول انجامید، گفت: «قرار شد مذاکرات ادامه پیدا کند و وارد مرحله بعدی در سطح کارشناسان شود.»
مذاکرات کارشناسی قرار است از روز چهارشنبه، ۲۳ آوریل در مسقط پایتخت عمان آغاز شود.
علی واعظ، مدیر برنامه ایران گروه بین‌المللی بحران گفت که پیشرفت مذاکرات به مرحله فنی نشانه رویکرد عملگرانه است و مشخص می‌کند که بحث بر سر برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته است.
استیو ویتکاف، سرپرست هیات مذاکره‌کننده آمریکایی روز چهارشنبه با انتشار متنی در شبکه اجتماعی ایکس گفته بود که جمهوری اسلامی ایران باید برنامه غنی‌سازی اورانیوم را «نابود کند.»
به گزارش نیویورک‌تایمز، جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات امکان ایجاد سرمایه‌گذاری مشترک برای اداره تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم خود را اعلام کرده است. چنین گزینه‌ای به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا امکان می‌دهد که اعلام کند به توافقی متفاوت با برجام دست یافته است.
به گفته آقای واعظ و یک مقام ایرانی آگاه به مذاکرات، این گزینه لایه مضاعف نظارتی را برای تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران ایجاد می‌کند. با این حال هنوز مشخص نیست که آیا آمریکا و یا کشور سوم دیگری، ترجیحا همسایگان عرب ایران در حاشیه خلیج فارس در چنین طرحی مشارکت خواهند کرد یا خیر.
به گفته آقای واعظ، ایده تبدیل برنامه هسته‌ای ایران به سرمایه‌گذاری مشترک با کشورهای عربی یا ایالات متحده، «لایه دیگری از نظارت و رصد میدانی ایجاد می‌کند که می‌تواند به تضمین ماهیت صلح‌آمیز این برنامه را کمک کند.»
به گفته یک مقام ارشد ایرانی آگاه از مذاکرات، جمهوری اسلامی ایران همچنین آماده است که ذخایر اورانیوم غنی‌سازی‌شده خود را به روسیه و یا کشور دیگری منتقل کند. تهران چنین کاری را در اوایل سال ۲۰۱۶ و هم‌زمان با اجرایی شدن برجام نیز انجام داده بود. با این حال بنابر گزارش آژانس، ذخایر اورانیوم غنی‌سازی‌شده جمهوری اسلامی ایران از آن زمان تاکنون افزایش چشم‌گیری داشته و در حال حاضر برای ساخت شش بمب هسته‌ای کافی است.
اکسیوس شامگاه شنبه به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی اعلام کرد که پیشرفت بسیار خوبی در مذاکرات «مستقیم و غیرمستقیم» آمریکا و جمهوری اسلامی ایران در رم حاصل شده است و دو طرف توافق کردند که هفته آینده دوباره دیدار کنند.
این مقام آمریکایی گفت: «پیشرفت بسیار خوبی در مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم در دور دوم گفتگوها که امروز در رم برگزار شد و بیش از چهار ساعت به طول انجامید، حاصل شد.»
او افزود: «توافق کردیم که هفته آینده دوباره دیدار کنیم. از شرکای عمانی‌مان به دلیل تسهیل این مذاکرات و از شرکای ایتالیایی برای میزبانی امروز سپاسگزاریم.»
همچنین، عباس عراقچی با انتشار متنی در شبکه اجتماعی ایکس، فضای مذاکرات را «نسبتا مثبت» دانست و نوشت: «فضای نسبتا مثبتی که در رم حاکم بود، امکان پیشرفت در زمینه اصول و اهداف توافق احتمالی را فراهم کرد.»
آقای عراقچی افزود: «در حال حاضر، شاید خوش‌بینی تا حدی موجه باشد، اما تنها با احتیاط بسیار زیاد.»
قش کلیدی مسکو در توافق ایران و آمریکا؛ گزارش گاردین از گزینه‌های واشنگتن برای ارائه تضمین به تهران
به گزارش گاردین، روسیه در مذاکرات تهران و واشنگتن نه تنها به عنوان مقصد احتمالی برای ذخایر اورانیوم غنی‌‌شده جمهوری اسلامی ایران، بلکه به عنوان داور احتمالی در صورت نقض توافق نیز مطرح شده است.
بنابر این گزارش، بحث‌های کارشناسی این مذاکرات در هفته جاری در ژنو ادامه می‌یابد و جلسه سطح بالایی نیز قرار است روز شنبه در عمان برگزار شود. به گفته مقامات آمریکایی، در مذاکرات روز شنبه در رم پیشرفت بسیار زیادی حاصل شده است.
به گزارش این روزنامه بریتانیایی، دو موضوع اساسی مورد بحث در مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و آمریکا، ذخیره‌سازی یا نابودی اورانیوم غنی‌‌شده ایران و تضمین‌های درخواستی تهران است. جمهوری اسلامی ایران خواهان تضمین‌هایی است که در صورت خروج واشنگتن و یا نقض توافق از سوی آمریکا، ایالات متحده را با عواقب مشخصی روبرو کند.
بنابر این گزارش، جمهوری اسلامی ایران خواستار حفظ ذخایر اورانیوم غنی‌‌شده در داخل کشور است، اما واشنگتن خواهان نابودی و یا ذخیره‌سازی آن در کشور ثالثی چون روسیه است.
جمهوری اسلامی ایران می‌گوید اطمینان یافته است که هدف آمریکا نابودی کامل برنامه هسته‌ای ایران نیست. انتشار متنی از سوی استیو ویتکاف در شبکه اجتماعی ایکس پیش از مذاکرات رم، این تصور را ایجاد کرد که فرستاده ویژه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا به خاورمیانه و مسئول تیم مذاکره کننده آمریکایی، به دنبال «نابودی» برنامه غنی‌سازی اورانیوم جمهوری اسلامی ایران است. به گزارش گاردین، با این حال در مذاکرات رم این تصور ایجاد شده که اقدام هگست تنها در راستای اهداف سیاسی داخلی بوده است.
محمد امیرسی، عضو هیات مشاوران مرکز ویلسون گفت: «از نقطه نظر جمهوری اسلامی ایران، پیام‌های ضدونقیضی در شبکه‌های اجتماعی و همچنین مصاحبه‌هایی مبنی بر این که آمریکا خواستار نابودی کامل برنامه هسته‌ای ایران است، منتشر شده بود. این درحالی است که عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و رئیس هیات مذاکره‌کننده ایرانی هرگز با چنین چیزی موافقت نکرده بود. بنابر این در ابتدا به او اطمینان دادند که اهداف آمریکا گسترش نیافته است. درصورت عدم ارائه چنین اطمینانی، احتمالا مذاکرات در همان‌جا متوقف می‌شد.»
در مورد تضمین‌ها، جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که تنها توافق قابل اطمینان، توافقی است که در کنگره تصویب شده و درواقع به پیمان تبدیل شود. با این حال، به آقای عراقچی گفته شده است که با توجه به نفوذ گسترده حامیان اسرائيل در کنگره، معلوم نیست که دونالد ترامپ بتواند توافق با ایران را به تصویب کنگره برساند.
گزینه بعدی این است که آمریکا بپذیرد که در صورت خروج واشنگتن از توافق با تهران، زیان جمهوری اسلامی ایران را جبران کند. تهران پیش‌تر ایده جریمه مالی را مطرح کرده بود، اما مکانیزم اجرایی چنین جریمه‌ای در غیاب پیمان رسمی نامشخص است.
گزینه سوم این است که در صورت نقض توافق از سوی آمریکا، روسیه بتواند ذخایر اورانیوم غنی شده تهران را به ایران بازگرداند. در این صورت جمهوری اسلامی ایران به خاطر کار نکرده مجازات نخواهد شد.
چنین ترتیباتی عملا فرانسه، بریتانیا و آلمان را به حاشیه رانده و نقش روسیه را در روابط آینده ایران و آمریکا محوری می‌کند.
به گزارش گاردین، نه ایران و نه آمریکا تمایل چندانی به حفظ نقش کلیدی سازمان ملل متحد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این توافق ندارند.
به گزارش این روزنامه بریتانیایی، بسیاری رم را به این علت مکان خوبی برای مذاکرات می‌دانستند که در صورت شکست آن، با توجه به رابطه خوب جورجا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا با دونالد ترامپ، او می‌توانست از شکست کامل گفتگوها جلوگیری کند.
پیشنهاد اولیه ملاقات عباس عراقچی و جی‌دی ونس، معاون دونالد ترامپ بیش از حد زودهنگام تلقی شد.
دونالد ترامپ و استیو ویتکاف در حال حاضر درگیر سه پرونده پیچیده شامل مذاکرات حماس و اسرائیل، روسیه و اوکراین و آمریکا و جمهوری اسلامی ایران هستند و برای این که دست‌کم یکی از آن‌ها را به نتیجه برسانند تحت فشار بسیاری هستند.
یک منبع آگاه گفت: «هر طور هم که در مورد ایران فکر کنید، آن‌ها بازیگران منطقی هستند و احتمال دستیابی به توافق با آن‌ها بیشتر است.»
به گزارش گاردین سفر خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی به تهران، آن هم درست پیش از دور دوم مذاکرات، حاوی پیامی روشن به آمریکا و اسرائیل بود، مبنی بر آن که ریاض با حمله به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران مخالف است.
