به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



یکشنبه، مهر ۳۰، ۱۳۹۶

چپ يونان امريكايي‌تر مي‌شود

چيپراس، نخست‌وزير يونان در يك سفر پنج روزه رسمي به امريكا با دونالد ترامپ، رييس‌جمهور اين كشور ديدار كرد. طي اين ديدار همكاري‌هاي دوجانبه در بخش‌هاي دفاعي و اقتصادي، تنش آتن با آنكارا در درياي اژه، تحولات بالكان، مساله مقدونيه و قبرس مورد بررسي قرار گرفت. طرفين در مورد ارتقاي ٨٥ فروند جنگنده اف-١٦ نيروي هوايي يونان به ارزش ٤/٢ ميليارد يورو به توافق رسيدند.


نخست‌وزير يونان بعد از اين ديدار اعلام داشت يونان انتظار دارد كه امريكا با سرمايه‌گذاري در اين كشور براي خروج از بحران مالي و بخشش بخشي از بدهي‌هاي خارجي يونان كمك كند. روابط يونان و امريكا در حال حاضر در بهترين سطح خود از زمان جنگ دوم جهاني قرار دارد و آتن آماده پذيرش سرمايه‌گذاران خارجي است. به اعتقاد وي طرفين تبادلات موثري داشتند «ارزش‌هاي مشتركي» دارند و يونان اين ارزش‌هاي مشترك را با امريكا به اشتراك مي‌گذارد. فراموش نكنيد كه ارزش «دموكراسي» و «آزادي» در يونان ‌زاده شد. اين يكي از ارزش‌هايي است كه در فرهنگ و سنت امريكايي وجود دارد. نخست‌وزير يونان مدعي است حفظ تعادل در منطقه داراي اهميت ژئوپولتيك است و امريكا اين موضوع را درك مي‌كند. ترامپ به طور علني و همچنين در طول مذاكرات از مواضع يونان حمايت كرد و درخواست يونان مبني بر حفظ تعادل در منطقه در ارتباط با تركيه و ارتقاي اهميت ژئوپولتيك يونان مورد استقبال امريكا قرار گرفت.


به باور نخست‌وزير يونان، پس از ٧ سال بحران مالي و دوران سخت كه موجب بيكاري هزاران نفر شد يونان و مشكلاتي كه بحران به وجود آورد را پشت سر گذاشت. موقعيت رقابتي يونان در سال‌هاي اخير تقويت يافت چرا كه اين كشور به تدريج در حال تبديل شدن به هاب انرژي، مخابراتي و حمل و نقل، كشتيراني و گردشگري است.


رسانه‌هاي اين كشور نيز مدعي‌اند طي ديدار با ترامپ از سوي طرف يوناني موضوعاتي همچون «اقتصاد و تشديد تلاش يونان جهت خروج از بحران و دسترسي پيدا كردن به بازارهاي جهاني سرمايه، امنيت و نقش مهم يونان در فرامنطقه، تحولات منطقه‌اي و همكاري‌هاي منطقه‌اي، انرژي و نقش ارتقا يافته يونان در انتقال گاز به اروپا و روابط و همكاري‌هاي دوجانبه اقتصادي، تجاري و دفاعي مطرح شده است. رييس‌جمهوري امريكا مدعي است يونان در جريان يك دوره بحران اقتصادي سختي‌هاي زيادي كشيد و حالا به عنوان كشوري است كه در مسير طرح كاهش بدهي‌هايش قرار دارد و ما كنارش باقي مي‌مانيم. دولت يونان در حال التيام بحران مالي است. هيچ ملتي به اندازه امريكا براي مردم يونان احترام قايل نيست و از آنان نياموخته است.


همان طور كه انتظار مي‌رفت اين سفر با واكنش‌هاي داخلي متفاوتي رو به رو بود. سخنگوي حزب محافظه‌كار نئودموكراسي كه در ماه‌هاي اخير محبوبيتش طبق نظرسنجي‌ها افزايش يافته است و با حزب حاكم ٦ درصد اختلاف دارد، خواستار اطلاع‌رساني به مردم از جزييات ارتقاي جنگنده‌هاي اف-١٦ شد و از هزينه آن انتقاد كرده است. رييس حزب سوسياليست نيز اعتقاد دارد نتيجه سفر نخست‌وزير به امريكا را در جمله «حرف‌هاي گنده و اعمال كوچك» خلاصه كرد. نخست وزير با دست خالي از امريكا بازگشت و هزينه ٤/٢ ميليارد يورو نيز بابت ارتقاي جنگنده‌هاي اف-١٦ به تعهدات كشور اضافه كرد.


در ميان احزاب اين كشور، مواضع حزب كمونيست به مانند هميشه صريح‌تر بوده است. دبيركل اين حزب در مواضع تند خود مدعي است دولت خيلي چيزها به امريكايي‌ها داد اما چيزي دريافت نكرد. در شرايط بد اقتصادي كه مردم كشور در آن قرار گرفته‌اند، دادن مبلغ هنگفت به صنايع جنگي امريكا فاجعه است. دولت ما به علت انتخاب همكاري با سياست توسعه‌طلبانه امريكا و ناتو، كشور و ملت را با خطرات جدي مواجه خواهد كرد. ديدار چيپراس- ترامپ در امريكا باعث درگير شدن بيشتر يونان در روند اوضاع متشنج منطقه و سوق دادن كشور به بازي‌هاي خطرناك امريكا- ناتو در منطقه است. ترامپ براي اجراي سياست توسعه طلبانه و كثيف خود در داخل و خارج در جست‌وجوي همراه است و قصد دارد يونان را درگير اين مسائل كند.


به زعم اين حزب سنتي چپ، تنها دستاورد دولت ائتلافي يونان از اين سفر، دريافت تمجيد از ترامپ بود و مطمئنا در مورد توسعه و بهبود وضعيت پايگاه‌هاي امريكايي و ناتو و به خصوص پايگاه «سودا» واقع در جزيره كرت يونان توافقي صورت گرفته است. در حالي كه ملت يونان با مشكلات مالي و معيشتي دست و پنجه نرم مي‌كند، اقدام دولت در اختصاص ٢ درصد از درآمد ناخالص ملي براي هزينه‌هاي ناتو و امضاي توافقنامه به بهانه بهينه‌سازي نيروي هوايي و دفاعي بسيار نگران‌كننده است.


حزب چپگراي سيريزا كه تا قبل به قدرت رسيدن در يونان، شعارهاي تندي عليه حضور پايگاه‌هاي امريكايي در اين كشور سر مي‌داد و خواستار تعطيلي آنها بود، در حال حاضر كه قدرت را در دست دارد، همكاري نظامي يونان و امريكا را در راستاي تامين منافع دو كشور مي‌داند و از سردمداران نظام سرمايه‌داري براي خروج از بحران مالي كمك و ياري مي‌طلبد.

حزب سيريزا كه هم‌اكنون قدرت را در اين كشور در اختيار دارد ابتدا يك حزب كوچك بود و به عنوان شاخه‌اي كه از دل جنبش كمونيستي بيرون آمد و پس از شكست انتخاباتي حزب سوسياليست، بخشي از نيروهاي آن را جذب حزب كرد و برنامه‌هاي سوسيال دموكرات مشابهي را اتخاذ كرد. به زعم مخالفين كنوني اين حزب، آنها با شعارهاي چپگرايانه نقابي بر مصالحه خود با سيستم كنوني جهاني زده‌اند. دولت چپگرا كماكان از خواسته‌هاي مردم و نيروهاي چپ بهره‌برداري كرده و تلاش دارد در عرصه داخلي وجه مردم‌گرايانه و چپگرا بودن خود را در ميان مردم حفظ كند.

 محمود فاضلي كارشناس مسائل بين‌الملل / اعتماد