مدرسهای که تبریز را ساخت، حالا انبار کفش است!
ایندیپندنت فارسی - بنای تاریخی مدرسه دارالفنون تبریز که یکی از مهمترین مراکز آموزشی ایران در دوران قاجار بود، در سایه بیتوجهی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به انبار کفش تبدیل شده است.
فعالان میراث فرهنگی در تبریز هشدار دادهاند که تغییر کاربری مدرسه دارالفنون تبریز تهدیدی برای میراث فرهنگی و تاریخی این شهر است.
بر اساس گزارشهای میدانی و روایتهای ساکنان محلی، درهای مدرسه دارالفنون بسته شده است و دیگر از جنبوجوش پیرامون آن خبری نیست. تنها نماد تاریخی و فرهنگی این مدرسه نیز تابلو قدیمی آن است که هنوز بر سر در آن دیده میشود.
مدرسه دارالفنون با وجود ثبت در فهرست میراث ملی ایران، در سایه بیاعتنایی مسئولان به انبار کفش تبدیل شده است. حال آنکه فعالان میراث فرهنگی تاکید میکنند این بنا در صورت رسیدگی، مرمت و محافظت میتواند به یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری تبریز تبدیل شود.
خبرگزاری مهر در گزارشی با عنوان «مدرسهای که تبریز را ساخت، حالا انبار کفش است» وضعیت امروزی این مرکز آموزشی دوران قاجار را توصیف کرد و به نقل از کارشناسان میراث فرهنگی، نوشت که بازسازی این مدرسه و تبدیل آن به موزه اقدامی در جهت حفظ هویت تاریخی تبریز خواهد بود.
با این حال، سید رامین اسبقی، رئیس اداره کل میراث فرهنگی تبریز، ادعا میکند که اجاره دادن قسمتی از این بنای تاریخی برای انبار کردن کفش به مثابه «اعتنا» به آن است. این مقام دولتی با سلب مسئولیت از میراث فرهنگی، گفت که مدرسه دارالفنون تحت مالکیت و مدیریت اداره کل اقتصاد و امور دارایی، آموزش و پرورش و مالک خصوصی است و به همین دلیل دست میراث فرهنگی برای رسیدگی به آن بسته است.
رئیس اداره کل میراث فرهنگی تبریز با اذعان بر اینکه ریزش بنای فرسوده مدرسه دارالفنون و وقوع تلفات جانی محتمل است، گفت که بودجه مرمت نمای بیرونی آن سال آینده تامین میشود.
مدرسه دارالفنون تبریز در دوران قاجاریه، هنگامی که مظفرالدین میرزا ولیعهد ایران بود، به دستور او ساخته شد. نقش مظفرالدین شاه در ساخت این مدرسه باعث شد که بعدها امیر نظام گروسی، پیشکار آذربایجان، نام آن را به «مدرسه مظفریه» تغییر دهد.
دارالفنون تبریز پس از دارالفنون تهران، دومین مرکز آموزش عالی معاصر و یکی از نخستین تلاشها برای ایجاد نهاد آموزشی مدرن در ایران بود. پس از تاسیس این مدرسه، چهار تن از استادان دارالفنون تهران مامور شدند تا مقدمات آموزش علوم مختلف را در آن را فراهم کنند. ریاست مدرسه دارالفنون نیز به میرزا جواد خان سرتیپ که رئیس تلگرافخانه بود، محول شد.
بر مبنای روایات تاریخی، سالانه بین ۵۰ تا ۷۰ دانشجو در مدرسه دارالفنون تبریز پذیرش میشدند. در این مدرسه دروس مختلف از جمله جغرافیا، ریاضیات، علوم نظامی و زبانهای خارجی تدریس میشد. ایرج میرزا، شاعر مشهور دوران قاجار، در همین مدرسه نشریه «ورقه» را منتشر میکرد که یکی از نخستین نشریات دانشگاهی در ایران بود.