رپرهای نسل زد قوانین جمهوری اسلامی را به چالش میکشند

خبرنامه گویا - در پارکهای تهران، نوجوانان نسل زد با رپخوانی و رقص جمعی فضاهایی خلق میکنند که هر لحظه ممکن است با ورود پلیس به هم بخورد. برای بسیاری مانند آرشیا، ۱۹ ساله، این تعقیب و گریز بخشی از هیجان مقابله با محدودیتهاست. نوجوانانی که یکبار بازداشت میشوند، آخر هفته بعد دوباره در همان محل حاضر میشوند.
این نسل برخلاف والدینشان که زیر سایه جنگ و سرکوب دهههای اولیه جمهوری اسلامی بزرگ شدند، از کودکی با اینترنت، شبکههای اجتماعی و سبک زندگی جهانی آشنا بودهاند. آنها مد لباس سئول، آرایش لسآنجلس و موسیقی جهان را دنبال میکنند و نمیپذیرند که قوانین ۴۶ سال پیش باید همچنان زندگیشان را تعیین کند.
این تفاوت در همه جا دیده میشود؛ از پارکهایی که جوانان در آنها به رپ اعتراضی میرقصند تا آپارتمانهایی که زوجهای مجرد در آنها با هم زندگی میکنند. دخترانی که بیحجاب از کنار گشت ارشاد عبور میکنند و ویدیوهایشان را با نام واقعی در اینستاگرام منتشر میکنند، معلمانی را شگفتزده کردهاند که میگویند این نسل قوانین «ناعادلانه» را بهجای تحمل، نادیده میگیرد.
اما این نافرمانی بدون هزینه نیست. حکومت با بازداشت گسترده، فشار و اعترافات اجباری تلاش میکند هنرمندان و جوانانی را که از موسیقی و شبکههای اجتماعی برای نقد حکومت استفاده میکنند، ساکت کند. عباس دغاغله، رپر ۲۲ ساله عرب مشهور به «رشاش»، یکی از چهرههایی است که بهدلیل پرداختن به تبعیض علیه عربهای خوزستان بازداشت شد.
رشاش که روزها کار ساختمانی میکرد و شبها مینوشت و ضبط میکرد، در ترانههایش از فقر، تبعیض و ناپدیدشدن فعالان عرب میگفت. او تنها یکی از دهها رپخوان نسل زد است که در ماههای اخیر دستگیر شدند. چند روز پس از بازداشت او، رسانههای حکومتی اعترافات اجباری سه رپر تهرانی را منتشر کردند؛ ویدیوهایی که بهسرعت با اعتراض گسترده هنرمندان مواجه شد.
در این ویدیوها، برخی رپرها برای نخستینبار بدون نقاب، با سر تراشیده و نیمهعریان مقابل دوربین ظاهر شدند و از رهبر جمهوری اسلامی عذرخواهی کردند. توماج صالحی، رپر سرشناسی که خود سال گذشته با حکم اعدام روبهرو بود، این اعترافات را حاصل فشار و تهدید دانست و پرسید «چه کسی به مأموران اجازه داده چنین نمایش تحقیرآمیزی بسازند؟»
![]()
در کنار موسیقی، موضوعاتی مانند رقص نیز نماد چالش نسل جدید با حکومت شده است. جمهوری اسلامی دهههاست بسیاری از انواع رقص را ممنوع دانسته و رقصیدن زنان در برابر دیگران را «حرام» اعلام کرده است. با این حال، جوانانی مانند نازنین ۱۸ ساله میگویند این ممنوعیتها دیگر برایشان معنا ندارد و حاضر نیستند شیوه زندگیشان را به خواست حکومت تنظیم کنند.
نازنین میگوید بسیاری از خانوادهها نیز نسبت به گذشته تغییر کردهاند و حتی زندگی مشترک بدون ازدواجِ دختران و پسران جوان را میپذیرند. موضوعی که تا همین چند سال پیش میتوانست به بازداشت ختم شود. او میگوید مشکل اصلی این است که «هیچکس نسل ما را جدی نمیگیرد» و تنها خواستهشان این است که «بگذارند ما به حال خودمان باشیم».
برای جوانانی مثل آرشیا، رپخوان تهرانی، فشارها دیگر اثر ندارد: «ما را بازداشت میکنند تا مجبور شویم طور دیگری فکر کنیم، اما نمیدانند نسل ما چیزی برای از دست دادن ندارد.» همین احساس بیهراسی و بیپروا بودن، بزرگترین چالشی است که جمهوری اسلامی طی چهار دهه گذشته از درون با آن روبهرو شده است.
منبع: تلگراف