ناظر جهانی گرسنگی روز جمعه اعلام کرد که شهر غزه و مناطق اطراف آن به طور رسمی در شرایط قحطی به سر می‌برند و به احتمال زیاد این وضعیت گسترش خواهد یافت. این ارزیابی، فشار بر اسرائیل برای اجازه دادن به ورود کمک‌های بشردوستانه بیشتر به سرزمین‌های فلسطینی را افزایش خواهد داد.
سامانه «طبقه‌بندی یکپارچه امنیت غذایی» (IPC) اعلام کرد که ۵۱۴,۰۰۰ نفر ـــ نزدیک به یک چهارم جمعیت فلسطینیان در غزه ـــ در شرایط قحطی به سر می‌برند و پیش‌بینی می‌شود این تعداد تا پایان ماه سپتامبر (شهریور) به ۶۴۱,۰۰۰ نفر افزایش یابد.
حدود ۲۸۰,۰۰۰ نفر از این افراد در منطقه شمالی شامل شهر غزه ـــ که استان غزه نامیده می‌شود ـــ هستند. IPC اعلام کرد این منطقه پس از نزدیک به دو سال جنگ بین اسرائیل و شبه‌نظامیان فلسطینی حماس، در شرایط قحطی قرار دارد.
این اولین بار است که IPC وقوع قحطی را خارج از قاره آفریقا ثبت می‌کند. این نهاد جهانی پیش‌بینی کرد که تا پایان ماه آینده، شرایط قحطی به مناطق مرکزی و جنوبی یعنی دیرالبلح و خان یونس نیز گسترش خواهد یافت.
این گزارش افزود که وضعیت در مناطق شمالی‌تر حتی ممکن است از شهر غزه بدتر باشد، اما کمبود داده مانع از طبقه‌بندی دقیق آن شده است. رویترز پیش از این در گزارش‌هایی به مشکل IPC برای دسترسی به داده‌های لازم برای ارزیابی این بحران اشاره کرده بود.
«تام فلچر»، رئیس امور بشردوستانه سازمان ملل متحد، گفت: «این قحطی را می‌شد جلوگیری کرد اگر به ما اجازه داده می‌شد. با این حال، کمک‌های غذایی به دلیل ممانعت‌های سیستماتیک اسرائیل در مرزها انباشته شده‌اند.»
اسرائیل این یافته‌ها را رد و آن را نادرست و جانب‌دارانه خواند و گفت که IPC بررسی خود را بر اساس داده‌های ناقص و عمدتاً ارائه شده توسط حماس انجام داده که ورود اخیر مواد غذایی را در نظر نگرفته است.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، این گزارش را «دروغ محض» خواند و در بیانیه‌ای گفت: «این یک بهتان خونین مدرن است که با پیش‌داوری به سرعت در حال گسترش است. تاریخ در مورد کسانی که آن را ترویج می‌کنند قضاوت خواهد کرد.»
برای اینکه منطقه‌ای در شرایط قحطی طبقه‌بندی شود، دست کم ۲۰٪ از مردم باید دچار کمبود شدید غذایی باشند، از هر سه کودک یک نفر به سوءتغذیه حاد مبتلا باشد و روزانه دو نفر از هر ۱۰,۰۰۰ نفر بر اثر گرسنگی یا ترکیبی از سوءتغذیه و بیماری جان خود را از دست بدهند.
پیش از این، IPC تنها وقوع قحطی را در سومالی، سودان جنوبی و سودان ثبت کرده بود.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، گفت قحطی در غزه یک «فاجعه ساخت بشر، محکومیتی اخلاقی و شکستی برای بشریت است». او خواستار آتش‌بس فوری، آزادی همه گروگان‌هایی که هنوز در اسارت حماس هستند و دسترسی نامحدود بشردوستانه شد.
«فولکر تورک»، رئیس حقوق بشر سازمان ملل متحد، هشدار داد که تلفات ناشی از گرسنگی می‌تواند مصداق جنایت جنگی باشد.
پیامدهای دیپلماتیک
اسرائیل تمامی راه‌های دسترسی به غزه را کنترل می‌کند. «کوگات» (COGAT)، نهاد وابسته به ارتش اسرائیل که بر جریان کمک‌ها نظارت دارد، گفت گزارش IPC داده‌های اسرائیل در مورد تحویل کمک‌ها را نادیده گرفته و بخشی از یک کمپین بین‌المللی با هدف تخریب چهره اسرائیل است.
این نهاد گفت: «گزارش IPC نه تنها جانب‌دارانه است، بلکه به کارزار تبلیغاتی حماس نیز خدمت می‌کند.»
در اسرائیل، وب‌سایت‌های خبری عبری‌زبان گزارش قحطی را در تیتر اول خود برجسته کردند. روزنامه لیبرال «هاآرتص» بر شدت گرسنگی در شهر غزه متمرکز شد، در حالی که «اسرائیل هیوم»، «N12» و «ynet» بر رد این گزارش توسط اسرائیل به دلیل جانبداری و همچنین نگرانی‌ها از پیامدهای دیپلماتیک احتمالی آن تأکید کردند.
بریتانیا با تأکید بر این نگرانی‌ها، گزارش IPC را “کاملاً وحشتناک” خواند و از اسرائیل خواست که فوراً اجازه ورود بدون مانع غذا، دارو و سوخت را بدهد.
«دیوید لامی»، وزیر امور خارجه بریتانیا گفت: «امتناع دولت اسرائیل از اجازه دادن به ورود کمک کافی به غزه، این فاجعه ساخت بشر را ایجاد کرده است. این یک رسوایی اخلاقی است.»
بریتانیا، کانادا، استرالیا و بسیاری از کشورهای اروپایی اخیراً اعلام کرده‌اند که بحران بشری به «سطوح غیرقابل تصوری» رسیده است.
آمریکا باید به گرسنگان در غزه کمک کند
اسرائیل همواره برای کمک‌های نظامی و حمایت دیپلماتیک به آمریکا، متحد قدرتمند خود، متکی بوده است. یک نظرسنجی هفته گذشته توسط رویترز و ایپسوس نشان داد که ۶۵٪ از آمریکایی‌ها معتقدند ایالات متحده باید به گرسنگان در غزه کمک کند.
کاهش حمایت عمومی آمریکا می‌تواند نشانه نگران‌کننده‌ای برای اسرائیل باشد، چرا که این کشور نه تنها با جنگجویان حماس در غزه، بلکه با درگیری حل‌نشده با ایران، دشمن اصلی منطقه‌ای خود، روبرو است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، ماه گذشته گفت بسیاری از مردم در آنجا [غزه] در حال گرسنگی کشیدن هستند که این اظهارات او را در تقابل با نتانیاهو قرار داد که بارها گفته بود هیچ قحطی وجود ندارد.
طبقه‌بندی قحطی
سیستم «طبقه‌بندی یکپارچه امنیت غذایی»(IPC) گفت تحلیل منتشر شده در روز جمعه فقط شامل ساکنان استان‌های غزه، دیرالبلح و خان یونس بوده است. این نهاد به دلیل محدودیت‌های دسترسی و کمبود داده، نتوانسته استان شمال غزه را طبقه‌بندی کند و همچنین جمعیت باقی‌مانده در منطقه جنوبی رفح را به دلیل غیرمسکونی بودن عملاً حذف کرده است.
سازمان ملل متحد از موانع تحویل و توزیع کمک در غزه شکایت کرده و موانع را به اسرائیل و هرج و مرج نسبت داده است. اسرائیل نسبت به عملیات تحت هدایت سازمان ملل انتقاد کرده و حماس را به دزدیدن کمک‌ها متهم می‌کند، اتهامی که این گروه آن را رد می‌کند.
این پنجمین بار در ۱۴ سال گذشته است که IPC وقوع قحطی را تأیید می‌کند. سیستم «طبقه‌بندی یکپارچه امنیت غذایی»(IPC) ابتکاری شامل ۲۱ گروه امدادی است که آژانس‌های سازمان ملل و سازمان‌های منطقه‌ای در آن مشارکت دارند و توسط اتحادیه اروپا، آلمان، بریتانیا و کانادا تأمین مالی می‌شود.
جنگ در غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵ مهر ۱۴۰۲) با حمله حماس به اسرائیل و کشته شدن ۱۲۰۰ نفر و گروگان گرفته شدن حدود ۲۵۰ نفر در جنوب اسرائیل، بر اساس آمارهای اسرائیلی، شعله‌ور شد. از آن زمان، به گفته مقامات بهداشتی غزه، عملیات نظامی اسرائیل منجر به کشته شدن بیش از ۶۲,۰۰۰ فلسطینی شده است.
ایالات متحده، قطر و مصر در تلاش برای میانجیگری به منظور پایان دادن به این درگیری هستند.
