جیمز پولیتی در واشنگتن و ایمی مک‌کینون در انکوریج
فایننشال تایمز / ۱۵ اوت ۲۰۲۵
دونالد ترامپ دوست دارد خودش را «معامله‌گر» بنامد. پنجشنبه، او پذیرفت که ولادیمیر پوتین و یک اجلاس مهم در آلاسکا این ادعایش را به سرعت به بوته آزمایش خواهند گذاشت.
ترامپ گفت: «ما قرار است بفهمیم موضع هر کسی کجاست. من در دو دقیقه اول، یا سه دقیقه، چهار یا پنج دقیقه اول متوجه خواهم شد.» او افزود: «اگر جلسه بدی باشد، خیلی سریع تمام می‌شود و اگر جلسه خوبی باشد، به‌زودی به صلح خواهیم رسید.»
این دیدار با رهبر روسیه در یک پایگاه نظامی در شهر انکوریج، درست در جنوب مدار قطب شمال، لحظه‌ای تعیین‌کننده برای ترامپ ـــ هم در سطح بین‌المللی و هم داخلی ـــ به شمار می‌آید. او بارها ادعا کرده بود چنانچه سال ۲۰۲۲ رئیس‌جمهور بود، این جنگ هرگز آغاز نمی‌شد و مدعی است تنها خود او توانایی پایان دادن به آن را دارد.
آنچه امروز به عنوان تلاشی فزاینده و پرشتاب برای حل‌وفصل بحران در اوکراین جلوه می‌کند، ریشه در وعده‌ای دارد که ترامپ تقریباً در تمام سخنرانی‌های انتخاباتی سال گذشته‌اش آن را تکرار می‌کرد.
مایکل کیمیج، استاد تاریخ دانشگاه کاتولیک آمریکا می‌گوید: «در واقع ترامپ همان کاری را می‌کند که قولش را داده بود.» او می‌افزاید: «ترامپ باور دارد در دیپلماسی موفق عمل می‌کند.»
او همچنین می‌خواهد خودش را به عنوان معمار صلح جهانی اثبات کند ـــ که اگر نتواند به بزرگترین تهاجم زمینی پس از جنگ جهانی دوم در اروپا خاتمه دهد، این ادعا بی‌‌پایه خواهد شد.
اما با وجود تمام انتقاداتی که ترامپ در ابتدای دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش متوجه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، می‌کرد، اکنون این پوتین است که مانع توافق شده و رئیس‌جمهور آمریکا برای ترغیب کرملین به آتش‌بس هم با مشکل مواجه است.
در واکنش به این بن‌بست، ترامپ به تازگی تهدید به اعمال تحریم‌های بیشتر علیه مسکو در صورت عدم موافقت با آتش‌بس کرده و بر واردات هند تعرفه بسته تا دهلی نو را بابت خرید نفت روسیه مجازات کند و حملات کرملین به اهداف غیرنظامی را محکوم کرده است.
اما با نزدیک شدن مهلت اعلام‌شده ترامپ برای آتش‌بس، ناگهان تغییر رویکرد داد و پیشنهاد داد پوتین را در خاک آمریکا میزبانی کند ـــ بدون دعوت از زلنسکی یا رهبران اروپایی دیگر. این اقدام باعث نگرانی شد که هر توافق احتمالی بیش از حد به نفع مسکو و غیرقابل پذیرش برای کی‌یف و بسیاری از متحدان اروپایی آمریکا باشد.
نیکولاس برنز، سفیر سابق آمریکا در ناتو، اظهار داشت: «به نظر من چرخش رئیس‌جمهور ترامپ به سمت اوکراین و فاصله گرفتن از روسیه در هفته‌های اخیر مهم بوده و بسیار هم استقبال شده، اما این تغییر باید تا جمعه ادامه یابد.»
او که هم در دولت‌های جمهوری‌خواه و هم دموکرات سابقه فعالیت دارد، افزود: «این زمانی نیست که رئیس‌جمهور عقب‌نشینی کند. این موقع عمل به منافع آمریکاست ـــ و منافع آمریکا یعنی اینکه پوتین نتواند بی‌مجازات از جنایاتش در اوکراین رهایی یابد.»
در آستانه اجلاس، ترامپ و مقامات ارشد دولتش سعی داشتند انتظارات را تعدیل کنند. مارکو روبیو، وزیر خارجه، گفت این جلسه در واقع «یک ملاقات آشنایی» است و رئیس‌جمهور باید «با نگاه به [پوتین] ارزیابی خودش را انجام دهد.»
او به یک مجری رادیویی محافظه‌کار گفت: «مردم باید بدانند ـــ برای رئیس‌جمهور ترامپ، یک ملاقات به معنی امتیاز دادن نیست.»
ترامپ گفته هدفش صرفاً «آماده‌سازی زمینه» برای نشستی مهم‌تر با پوتین است که در آن زلنسکی و شاید سایر رهبران اروپایی هم حضور خواهند داشت.
اما با این حال، ترامپ نمی‌خواهد با تصوری از شکست مواجه شود، چه این شکست ناشی از درگیری تند با پوتین باشد و چه توافقی که بیش از حد به نفع مسکو باشد و دولت او را ضعیف جلوه دهد.
لوک کافی، پژوهشگر ارشد اندیشکده محافظه‌کار هادسون در واشنگتن، می‌گوید: «او کاملاً آگاه است که این رویداد در داخل کشور چگونه دیده خواهد شد و میراثش مدام جلوی ذهنش است.» کافی افزود: ترامپ باید «با چشمان باز جلو برود و خطوط قرمز جدی برای خود ترسیم کند.»
سابقه ترامپ در مماشات با پوتین طی دیدارهای قبلی، این نگرانی را ایجاد کرده که ممکن است او دوباره به خواسته‌های کرملین تن بدهد.
آنجلا استنت، پژوهشگر ارشد مؤسسه بروکینگز و استاد بازنشسته دانشگاه جورج‌تاون، می‌گوید: «پوتین یک افسر اطلاعاتی ک‌گ‌ب و قهرمان جودو است که تجربه زیادی با شش یا هفت رئیس‌جمهور آمریکا دارد و کاملاً می‌داند چگونه با ترامپ رفتار کند؛ اما عکس این موضوع لزوماً صادق نیست.»
در روزهای اخیر، ترامپ از جی.دی. ونس استفاده کرده تا رهبران اروپایی و اوکراینی را درباره اجلاس آلاسکا در گفتگوهای فرا آتلانتیک مطمئن کند.
ولی هنوز مشخص نیست که آیا کاخ سفید حاضر است تضمین‌های امنیتی قوی برای اوکراین پس از هرگونه توافق صلح ارائه کند یا نه. همچنین دولت اعلام نکرده آیا آتش‌بس مشروط به مبادله سرزمینی خواهد بود که به ضرر کی‌یف و به نفع مسکو باشد ـــ پیشنهادی که پوتین هفته گذشته در مذاکرات با فرستاده ویژه ترامپ، استیو ویتکاف، مطرح کرده بود.
در حالی که مقامات کاخ سفید می‌گویند تمرکز اجلاس بر آتش‌بس در اوکراین است، روسیه اشاره کرده که ممکن است موضوعات همکاری اقتصادی و کنترل تسلیحات را نیز در برگیرد ـــ دستور کار دوجانبه بسیار وسیع‌تری که ممکن است ترامپ را وسوسه کند امتیازاتی به پوتین بدهد.
برنز می‌گوید: «به نظر من، تنها روش درست برای برگزاری این نشست این است که فقط یک موضوع روی میز باشد: آینده اوکراین و امتیازات روسیه درباره اوکراین ـــ نه امتیازات اوکراینی‌ها به روسیه.»
استنت نیز می‌گوید: «تردیدهای ترامپ در مذاکرات با روسیه و اوکراین احتمالاً یک تاکتیک است تا هر دو طرف را دچار سردرگمی کند.»
اما این رویکرد ترامپ در آستانه دیداری که به شدت حساس تلقی می‌شود، کی‌یف ـــ و بخش بزرگی از اروپا ـــ را نگران و بی‌قرار کرده است.
خود ترامپ اما همچنان خوش‌بین است. او می‌گوید: «فکر می‌کنم رئیس‌جمهور پوتین به سوی صلح خواهد رفت. فکر می‌کنم رئیس‌جمهور زلنسکی هم به صلح خواهد رسید. خواهیم دید می‌توانند کنار بیایند یا نه، که اگر بشود، عالی خواهد بود.»
او افزود: «من در شش ماه گذشته شش جنگ را حل کرده‌ام ـــ در مجموع کمی بیش از شش ماه ـــ و به آن افتخار می‌کنم. فکر می‌کردم این مورد راحت‌ترین باشد؛ اما واقعاً سخت‌ترین است.»
