روزنامهاسرائیلی جروزالمپست با انتشار مطلبی با اشاره به بیرون آمدن علی خامنهای؛ رهبر جمهوری اسلامی از پناهگاه خود و ظاهر شدن او در انظار عمومی نوشت که "مشارکت دادن آمریکا در حمله به تاسیسات اتمی ایران" و "پرهیز از کشتن خامنهای و پسرش مجتبی"، دو اشتباه اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه با ایران بود. این روزنامه در عین حال میافزاید که اما فرصت کافی برای جبران این اشتباهات وجود دارد.
گزارش جروزالمپست با اشاره به فعال ماندن درگیری اسرائیل با گروه حوثیهای یمن و همچنین با در نظر گرفتن میل و توان آشکار حکومت ایران برای بازیابی بخشهایی از برنامه اتمی خود، میافزاید اسرائیل در حال حاضر هم از فرصت کافی و هم از نیاز بنیادین برای جبران این دو اشتباه برخوردار است. بر اساس این گزارش "جنگ ۱۲ روزه، ممکن است صرفا نخستین جنگ ایران و اسرائیل بوده باشد."
جروزالمپست مینویسد: «در اثر دو اشتباه در میانه یک فرصت طلایی و بیسابقه برای اسرائیل، اینک این حس وجود دارد که کار هنوز خاتمه نیافته و پیروزی نظامی، ناقص مانده است.»
بر اساس این گزارش، عملیات وسیع اسرائیل علیه مواضع دفاعی و نظامی و اتمی جمهوری اسلامی در ماه پیش، "هم به لحاظ گستره و هم به لحاظ پیچیدگی، عملیاتی بینظیر به شمار میرفت و تهاجمی همهجانبه بود که با استفاده از ابزارهای متعارف و محرمانه، جهانیان را در حیرت فرو برد."
این گزارش میافزاید، اسرائیل تنها طی چند ساعت، ساختارهای نظامی و اطلاعاتی حکومت ایران را هدف حمله قرار داد و بسیاری از چهرههای مهم برنامه اتمی آنها را از بین برد. در عین حال تنها ظرف چند روز، تاسیسات اتمی نطنز و اصفهان نیز از کار افتادند و مراکز مهم دیگری نیز از بین رفتند. همزمان با این حملات سهمگین، نیروی هوایی اسرائیل موفق شد برتری هوایی کاملی بر آسمان ایران بهدست آورد.
به گفته جروزالمپست، این برتری هوایی سبب شد اسرائیل بتواند بخش عظیمی از تسلیحات و صنایع دفاعی جمهوری اسلامی را نابود کند.
بر اساس این گزارش، "عملیات طلوع شیران" که در سحرگاه ۲۳ خرداد (۱۳ ژوئن) با فرمان بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل آغاز شد، میرفت که "درخشانترین صفحات تاریخ نظامی اسرائیل" را ثبت کند اما این دو اشتباه، که یکی از آنها جدی بود و دیگری اشتباهی قابل جبران، روند کار را تغییر دادند.
مشارکت دادن ایالات متحده در جنگ ۱۲ روزه؛ "خطای راهبردی اسرائیل"
نویسنده یادداشت جروزالم پست در ادامه مطلب خود با اشاره به این که خطای اصلی در روز ۲۲ ژوئن اتفاق افتاد، مینویسد که در این روز، اسرائیل به ایالات متحده آمریکا اجازه داد که مستقیما در حمله به مواضع جمهوری اسلامی مداخله کند.
به گفته نویسنده، مشارکت دادن آمریکا در این حملات، با وجود آن که در نهایت فقط حملاتی محدود و کوتاه را شامل شد، اما به ماهیت استقلال و اتکای کامل اسرائیل به توان نظامی خود خدشه وارد کرد. در عین حال حتی تردیدها و تشکیکهایی نیز در اثربخش بودن حملات آمریکا به وجود آمد و برخی از منتقدان اعلام کردند که حمله به تاسیسات اتمی فردو، به هیچ عنوان آن گونه که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا ادعا کرد، مخرب نبوده و این تاسیسات را "نابود" نکرده است.
این در حالی است که اصل بنیادینی در سیاست بازدارندگی اسرائیل وجود دارد که بر مبنای آن، اسرائیل باید خودش از خودش دفاع کند. این اصل به باور نویسنده جروزالم پست، چه از نقطهنظر راهبردی و چه از منظر بقای اسرائیل، یک اصل اساسی و بنیادین محسوب میشود.
در تاریخ جنگهای اسرائیل، تنها یک مورد دخالت مستقیم نیروهای خارجی مربوط به بحران سوئز یعنی جنگ دوم اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۵۶ دیده میشود که در جریان آن، فرانسه و بریتانیا بهطور همزمان و با اهداف جداگانهای در جنگ مشارکت کردند.
فرق اصلی آن مورد با مورد اخیر یعنی مشارکت آمریکا این بود که در آن زمان، آن کشورها به طور جداگانه و در قالب جغرافیایی مستقل از اسرائیل وارد عمل شدند، این در حالی است حمله هوایی ارتش آمریکا به تاسیسات اتمی فردو در قالب عملیات اسرائیل صورت گرفت.
افزون براین، همان گونه که ذکر شد، تردیدهایی نیز در موفق بودن عملیات آمریکا به فردو وجود دارد. نویسنده یادداشت جروزالم پست میافزاید که اطلاعات جدیدی که با استفاده از شنود مکالمههای مقامهای جمهوری اسلامی به دست آمده نشان میدهند که اثربخشی حمله آمریکا به فردو، محدود بوده و حتی این مقامهای حکومتی از ناکارآمدی این حملات اظهار شگفتی کردهاند.
از این رو بهنظر میرسد آن بخش از توان عملیاتی ارتش اسرائیل که بنا بود برای نابودی تاسیسات اتمی فردو استفاده شود، صرف این شد که خسارات ناشی از حمله هواپیماهای بی-۲ آمریکایی را ارزیابی کند. به عبارت دیگر توان عملیاتی ارتش اسرائیل، به جای این که صرف طرح اصلی اسرائیل برای نابودی کامل این سایت استراتژیک شود، صرف ارزیابی خسارات حمله آمریکا شد.
اطلاعاتی که در خصوص قطع مسیرهای دسترسی به فردو توسط اسرائیل منتشر شد و همچنین اظهارات ترامپ مبنی بر حضور ماموران اسرائیلی برای ارزیابی خساراتهای وارد شده در فردو، همگی حاکی از آنند که اسرائیل، در واقع طرحهایی مستقل و مشخص به منظور حمله به فردو در اختیار داشته است. به باور نویسنده جروزالم پست، واگذاری بخشی از این عملیات پیچیده به یک قدرت خارجی، حتی به فرض آن که موفقیتآمیز نیز بوده باشد، سبب شد که اسرائیل موقتا بازدارندگی تاریخی خود را تضعیف کند.
این موضوع در مورد سایت اتمی بسیار محرمانه فردو از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که فردو مهمترین و محافظتشدهترین سایت اتمی جمهوری اسلامی به شمار میرود. با این حال، به نظر میرسد که دولت آمریکا با ورود خود به این عملیات، به لحاظ سیاسی سود برده است و این حمله به ترامپ امکان داد، تا در عین حال که خطر برای نیروهای آمریکایی را کاهش میدهد، مشارکت مستقیم در اقدام علیه جمهوری اسلامی را به عنوان یک دستاورد در کارنامه خود ثبت کند.
این دستاورد به خصوص برای آمریکا که به دلیل دستاوردهای بحثبرانگیز و محدود خود در یمن، عراق و افغانستان تحت فشار قرار داشت، مهم و ضروری به نظر میرسید. آمریکا به دنبال بازسازی قدرت بازدارندگی خود و همچنین ترمیم چهره رییسجمهور این کشور بود. با این حال، برخی از رسانههای آمریکایی منتقد ترامپ، روایت ترامپ مبنی بر موفقیتآمیز بودن حمله به فردو را رد کرده و روایت تبلیغاتی کاخ سفید را زیر سوال بردند.
زنده گذاشتن خامنهای، "خطایی قابل جبران"
جروزالم پست در ادامه مطلب خود با اشاره به آن چه که دومین خطای اسرائیل در عملیات طلوع شیران مینامد، مینویسد که اشتباه دوم، خودداری از هدف قرار دادن خامنهای و پسرش مجتبی بود که بهعنوان جانشین احتمالی او شناخته میشود.
نویسنده یادداشت جروزالم پست در ادامه مطلب خود مینویسد که حکومت ایران بر مبنای ایدئولوژی آخرالزمانی و ضداسرائیلی پایهریزی شده است و جاهطلبی اتمی از دیدگاه حکومت، "بخشی از یک ماموریت الهی برای نابود کردن اسرائیل و برپایی یک امپراطوری نوین اسلامی-ایرانی" به شمار میرود.
به گفته نویسنده این مقاله، در این شرایط، حتی اگر نابودی کامل رژیم جمهوری اسلامی ممکن نباشد، در کوتاهمدت باید دستکم اقدام به تضعیف جدی رژیم کرد. به باور نویسنده، حذف خامنهای و وارث احتمالی او میتوانست چه به لحاظ عملیاتی و چه به شکل نمادین، به این هدف کمک کند.
جروزالمپست مینویسد، از بین بردن ولیفقیهی که از نگاه ایدئولوژیک رژیم، "تجسم زمینی نمایندگی خدا و پیامبر محسوب میشود، یک شکست ماورایی برای جمهوری اسلامی به شمار میرفت."
نویسنده یادداشت جروزالم پست در خاتمه مطلب خود مینویسد که با در نظر گرفتن این دو خطای راهبردی و عملیاتی، اگرچه اسرائیل به یک پیروزی تاریخی دست پیدا کرده اما کار اسرائیل هنوز کامل نیست و در این دستاورد، تنها سهچهارم از مسیر تا پیروزی نهایی طی شده است.
دویچه وله فارسی