امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، روز پنجشنبه اعلام کرد که فرانسه قصد دارد در ماه سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل، کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد، به امید اینکه صلح را به منطقه بیاورد، اما این طرح با واکنش‌های خشماگین اسرائیل و ایالات متحده روبرو شد.
مکرون که از تصمیم خود در مورد در پلاتفرم ایکس پرده برداشت، نامه‌ای را که به محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین ارسال شده بود، منتشر کرد و در آن قصد فرانسه برای پیشبرد به رسمیت شناختن فلسطین و تلاش برای متقاعد کردن سایر شرکا برای پیروی از این اقدام را تأیید کرد.
مکرون گفت: “با توجه به تعهد تاریخی خود به صلح عادلانه و پایدار در خاورمیانه، تصمیم گرفته‌ام که فرانسه کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد.
من این اعلامیه رسمی را در مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر آینده اعلام خواهم کرد.”
فرانسه، که بزرگترین جوامع یهودی و مسلمان اروپا را در خود جای داده است، به اولین کشور بزرگ غربی تبدیل خواهد شد که یک کشور فلسطینی را به رسمیت می‌شناسد و به طور بالقوه به جنبشی دامن می‌زند که تاکنون تحت سلطه کشورهای کوچکتری بوده که عموماً منتقد اسرائیل بوده‌اند.
این خبر خشم اسرائیل و واشنگتن را برانگیخت.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، تصمیم یکی از نزدیکترین متحدان اسرائیل و عضو گروه هفت را محکوم کرد و گفت چنین اقدامی «به ترور پاداش می‌دهد و خطر ایجاد یک نیروی نیابتی دیگر ایران را به همراه دارد.»
وی در پستی در ایکس افزود: «یک کشور فلسطینی در این شرایط، سکوی پرتابی برای نابودی اسرائیل خواهد بود - نه برای زندگی در صلح در کنار آن. بیایید واضح باشیم: فلسطینی‌ها به دنبال کشوری در کنار اسرائیل نیستند؛ آنها به دنبال کشوری به جای اسرائیل هستند.»
اسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، این اقدام را «ننگ و تسلیم در برابر تروریسم» توصیف کرد و افزود که اسرائیل اجازه ایجاد «یک موجودیت فلسطینی که به امنیت ما آسیب برساند و موجودیت ما را به خطر بیندازد» را نخواهد داد.
واکنش آمریکا
در پاسخ، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، گفت که ایالات متحده «طرح (مکرون) برای به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی در مجمع عمومی سازمان ملل را به شدت رد می‌کند.»
او در پستی در ایکس گفت: «این تصمیم بی‌ملاحظه فقط به تبلیغات حماس خدمت می‌کند و صلح را به عقب می‌اندازد.» این سیلی محکمی به صورت قربانیان هفتم اکتبر است.”
پیش از این، کانادا نیز اسرائیل را برای دستیابی به صلح تحت فشار قرار داده بود و مارک کارنی، نخست وزیر، “ناکامی اسرائیل در جلوگیری از فاجعه انسانی به سرعت رو به وخامت در غزه” را محکوم کرد و بر حمایت خود از راه حل دو کشور تأکید کرد.
کارنی همچنین اسرائیل را به دلیل مسدود کردن کمک‌های مالی کانادا به غیرنظامیان در منطقه جنگ‌زده فلسطین، به نقض قوانین بین‌المللی متهم کرد.
وی افزود: “کانادا از همه طرف‌ها می‌خواهد که با حسن نیت برای آتش‌بس فوری مذاکره کنند.”
ما درخواست‌های خود را از حماس برای آزادی فوری همه گروگان‌ها و از دولت اسرائیل برای احترام به تمامیت ارضی کرانه باختری و غزه تکرار می‌کنیم.
ایالات متحده در یک پیام دیپلماتیک در ماه ژوئن اعلام کرد که با گام‌هایی برای به رسمیت شناختن یکجانبه یک کشور فلسطینی مخالف است، حتی گفت که این امر می‌تواند خلاف منافع سیاست خارجی ایالات متحده باشد و عواقبی را به دنبال داشته باشد.
تردید ترامپ در مورد راه‌حل دو کشوری
در ماه ژوئن، مایک هاکبی، سفیر واشنگتن در اسرائیل، گفت که فکر نمی‌کند یک کشور مستقل فلسطینی همچنان یک هدف سیاست خارجی ایالات متحده باشد.
رئیس جمهور دونالد ترامپ خود در مورد راه‌حل دو کشوری ابراز تردید کرده است. او پیشنهاد تصرف غزه توسط ایالات متحده در ماه فوریه را مطرح کرد که توسط گروه‌های حقوق بشری، کشورهای عربی، فلسطینی‌ها و سازمان ملل به عنوان پیشنهادی برای «پاکسازی قومی» محکوم شد.
مکرون ماه‌ها به عنوان بخشی از تلاش برای زنده نگه داشتن ایده راه‌حل دو کشوری، علی‌رغم فشار برای عدم انجام این کار، به سمت به رسمیت شناختن کشور فلسطین متمایل بود.
مقامات فرانسوی در ابتدا این اقدام را پیش از کنفرانس سازمان ملل متحد که فرانسه و عربستان سعودی قصد داشتند در ماه ژوئن به طور مشترک میزبان آن باشند، ارزیابی کردند تا پارامترهایی را برای نقشه راه تشکیل کشور فلسطین تعیین کنند و در عین حال امنیت اسرائیل را تضمین کنند.
این کنفرانس تحت فشار ایالات متحده و پس از آغاز جنگ هوایی ۱۲ روزه اسرائیل و ایران به تعویق افتاد. بسته شدن حریم هوایی منطقه‌ای در پی جنگ، حضور نمایندگان برخی از کشورهای عربی را دشوار کرد.
زمان برگزاری آن تغییر کرد و به یک نشست در سطح وزرا در هفته آینده ـــ ۲۸ و ۲۹ ژوئیه ـــ کاهش یافت و نشست دوم قرار است با حضور روسای کشورها و دولت‌ها در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ماه سپتامبر برگزار شود.
ایجاد شتاب
تصمیم برای اعلام این خبر پیش از کنفرانس هفته آینده با هدف ایجاد چارچوبی برای تیم فرانسوی در سازمان ملل متحد جهت همکاری با سایر کشورهایی که در حال بررسی به رسمیت شناختن کشور فلسطین هستند یا در انجام این کار تردید دارند، اتخاذ شد.
دیپلمات‌ها می‌گویند مکرون با مقاومت متحدانی مانند بریتانیا و کانادا در مورد تلاشش برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین مواجه شده است. حدود ۴۰ وزیر امور خارجه هفته آینده در نیویورک خواهند بود.
مقامات اسرائیلی ماه‌ها صرف لابی‌گری برای جلوگیری از آنچه برخی «بمب هسته‌ای» برای روابط دوجانبه نامیده‌اند، کرده‌اند.
منابع آگاه از این موضوع می‌گویند هشدارهای اسرائیل به فرانسه از کاهش اشتراک‌گذاری اطلاعات گرفته تا پیچیده‌تر کردن ابتکارات منطقه‌ای پاریس ـــ حتی اشاره به الحاق احتمالی بخش‌هایی از کرانه باختری ـــ را شامل شده است.
اسرائیل از زمان حمله مرگبار گروه شبه‌نظامی فلسطینی حماس به اسرائیل در اکتبر ۲۰۲۳، جنگی ویرانگر را در غزه آغاز کرده است و می‌گوید به رسمیت شناختن کشور فلسطین در حال حاضر معادل پاداش دادن به حماس خواهد بود.
حسین الشیخ، معاون رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، ضمن تشکر از فرانسه، در شبکه ایکس نوشت که تصمیم مکرون نشان دهنده «تعهد فرانسه به قوانین بین‌المللی و حمایت آن از حقوق مردم فلسطین برای تعیین سرنوشت خود و تأسیس کشور مستقل ما» است.
