رابی گرامر و اریک بزیل-ایمیل / پولیتیکو
فشار حداکثری دوباره به میدان بازگشته است و نزدیکان دونالد ترامپ می‌گویند این سیاست با فضای ژئوپلیتیکی کاملاً متفاوت خاورمیانه در حال حاضر روبرو خواهد شد.
راهبرد «فشار حداکثری» که در دوره اول ترامپ نماد رویکرد سختگیرانه او نسبت به ایران بود، طبق مصاحبه با چهار تن از مقامات پیشین و افراد حاضر در کارزار انتخاباتی ترامپ، پیش‌نمایشی روشن از آنچه برای مخالفان آمریکا در تهران در صورت بازگشت او به کاخ سفید اتفاق خواهد افتاد، ارائه می‌دهد.
یکی از مقامات سابق در دولت پیشین ترامپ گفت: «سخت‌تر کردن فشار اقتصادی بر ایران، در روز اول جزو اولویت‌های سیاست خارجی برای شروع پاکسازی آشفتگی بایدن در خاورمیانه خواهد بود.» این فرد و سایرین به شرط ناشناس ماندن به بحث درباره موضوعات داخلی انتقال قدرت پرداختند.
تیم انتقالی ترامپ به انتشار بیانیه‌ای مختصر اکتفا کرده که آن را امروز صبح به همکاران ما در «پولیتیکو» نیز ارائه دادند و گفتند ترامپ اقدامات “لازم” را برای “رهبری کشورمان” و “بازگرداندن صلح از طریق قدرت” انجام خواهد داد.
اما این چهار مقام سابق و افراد حاضر در تیم کنونی ترامپ، بینش‌هایی ابتدایی درباره سیاست احتمالی ترامپ در خاورمیانه در پس‌زمینه فاجعه انسانی در غزه و تشدید درگیری‌ها بین اسرائیل و گروه‌های نیابتی مسلح ایران ارائه دادند.
این افراد گفتند تیم انتقالی ترامپ هم‌اکنون درباره برنامه‌هایی برای اعمال دور جدیدی از تحریم‌های شدید اقتصادی علیه ایران و تلاش برای قطع صادرات نفت آن در حالی که حمایت از اسرائیل را نیز تقویت می‌کند، صحبت می‌کند. آنها گفتند ترامپ قصد دارد استراتژی موسوم به فشار حداکثری خود را برای منزوی کردن ایران، افزایش فشار اقتصادی و حفظ تهدید نظامی معتبر به عنوان عامل بازدارنده، بازسازی کند.
اما خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ به شدت متفاوت از زمانی است که ترامپ در سال ۲۰۲۱ از قدرت کنار رفت – و این مسئله متغیرهایی را برای بررسی اثربخشی استراتژی‌های مشابه برای تضعیف ایران در این دوره به همراه دارد.
یکی از مقامات سابق خاورمیانه ترامپ گفت: «نسخه دوم راهبرد فشار حداکثری به معنای ادامه راه از ۲۰ ژانویه ۲۰۲۰ نیست. منطقه و جهان اکنون خیلی متفاوت به نظر می‌رسند.»
از یک منظر، تهران به دلیل حملات اسرائیل که حماس و حزب‌الله، دو نیروی نیابتی اصلی آن را فلج کرده‌اند، تضعیف شده است. از سوی دیگر، کارزار نظامی اسرائیل موجی از محکومیت و واکنش جهانی علیه اسرائیل و ایالات متحده به دلیل فاجعه انسانی در غزه و خسارات وارده بر زیرساخت‌های غیرنظامی در لبنان برانگیخته است.
ترامپ مجبور خواهد بود پیامدهای هر دو طرف این موضوع را با سرمایه دیپلماتیک و ژئوپلیتیکی کاهش‌یافته آمریکا مدیریت کند.
در همین حال، تهران در حال تعمیق همکاری‌های خود با روسیه است و پیچیدگی بزرگی مانند بحران اوکراین به سیاست ترامپ در قبال ایران افزوده شده است. همچنین احتمال افزایش تنش‌های اسرائیل و ایران وجود دارد که ممکن است پای ارتش آمریکا را نیز به میان بکشاند. بایدن از اسرائیل خواست تا در حملات هوایی تلافی‌جویانه خود به اهداف هسته‌ای ایران حمله نکند تا از تشدید حملات متقابل بین این دو قدرت رقیب جلوگیری کند – این در حالی است که او حدود ۷۰۰ تحریم علیه ایران اعمال کرد تا فشار اقتصادی بر این کشور را حفظ کند.
ترامپ احتمالاً به دنبال اعمال محدودیت برای اسرائیل نخواهد بود. ماه گذشته ترامپ در پاسخ به اظهارات بایدن که گفته بود اسرائیل نباید به اهداف هسته‌ای ایران حمله کند، در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز گفت: «این دیوانه‌کننده‌ترین چیزی بود که شنیدم. چون می‌دانید چه چیزی؟ به زودی آنها سلاح هسته‌ای خواهند داشت. و آن موقع است که دچار مشکل خواهید شد.»
برایان هوک، که رهبری تیم انتقالی وزارت خارجه در کارزار ترامپ را برعهده دارد و در دوره اول ترامپ به پیشبرد سیاست ایران کمک کرد، در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان در روز پنج‌شنبه تأکید کرد که حفظ تهدید نظامی علیه ایران ضروری است در حالی که تصریح کرد ترامپ “علاقه‌ای به تغییر رژیم” در ایران ندارد.
هوک گفت: «اگر هیچ‌کس باور نکند که شما تهدید نظامی معتبر دارید، پس بازدارندگی خود را از دست خواهید داد.»
***
گزارشی دیگر در این باره از وال استریت ژورنال:
«فشار حداکثری» ترامپ علیه حکومت ایران بازمی‌گردد
روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» به نقل از افرادی که درجریان طرح‌های اولیه دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب ايالات متحده هستند از برنامه او برای «بازگشت فشار حداکثری» علیه حکومت ایران خبر داد.
بر اساس گفته‌های این منابع، این اقدامات در راستای تلاش برای کاهش فروش نفت ایران به عنوان نخستین گام‌های علیه افزایش حملات گروه‌های نیابتی حکومت ایران در منطقه و همچنین برنامه هسته‌ای مناقشه برانگیز آن، اعمال خواهد شد.
به گزارش «وال استریت ژورنال»، برایان هوک که رهبری انتقال وزارت خارجه به دولت ترامپ را برعهده گرفته، تاکید کرده است که برخلاف دوران بایدن، جمهوری اسلامی دیگر قادر به فروش مخفیانه نفت به چین نخواهد بود.
برایان هوک که در دولت اول ترامپ، مسئول «گروه اقدام مرتبط با ایران» در وزارت خارجه آمریکا بود همچنین از هدف گرفتن قدرت اقتصادی ایران برای ممانعت از ادامه برنامه‌های تسلیحاتی و هسته‌ای خطرناک و حمایت از گروه‌های شبه نظامی نیز خبر داده است.
تحلیلگران «وال استریت ژورنال» با توجه به تلاش حکومت ایران برای ترور ترامپ و سایر اعضای دولت اول او معتقدند با وجود برخی گفته‌های رئیس‌جمهور منتخب برای احتمال توافق با حکومت ایران بر سر برنامه هسته‌ای اما کشف توطئه جدید جمهوری اسلامی برای ترور ترامپ و اعلام جرم دادستانی آمریکا علیه یک فرمانده سپاه پاسداران برای صدور دستور برای قتل او، روابط دو طرف ممکن است حتی از دور اول ریاست جمهوری ترامپ، هم پرتنش‌تر باشد.
کسانی که از برنامه‌های ترامپ درباره ایران آگاهی دارند همچنین گفته‌اند او پس از ورود به کاخ سفید درصدد کاهش شدید درآمدهای نفتی ایران برخواهد آمد که رصد بنادر و نفتکش‌های حامل نفت ایران بخشی از آن خواهد بود.
صادرات نفت ایران پس از اعمال تحریم‌های اقتصادی ترامپدر اولین دوران ریاست جمهوری به روزانه ۲۵۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت اما در سال گذشته صادرات نفت ایران روزانه به بیش از ۱.۲۹میلیون بشکه در روز رسید که مشتری اصلی آن چین است، دولت ایران نفت را با تخفیفی بیش از ۱۵ درصد به چین صادر می‌کند که کارشناسان اقتصادی ایران می‌گویند روزانه ۱۰ میلیون دلار به اقتصاد بحران‌زدهایران که با کسری بودجه، تورم و کاهش شاخص رشد روبرو است، ضرر می‌زند.
رابرت مک‌نالی، یکی از روسای سابق وزارت انرژی آمریکا می‌گوید دولت ترامپ علاوه بر رصد بنادر ایرانی، بنادرچین را نیز که واردکننده نفت ایران هستند تحریم خواهد کرد. دامنه این تحریم‌ها حتی ممکن است دامن مقامات عراقی را که به تامین مالی شبه نظامیان مورد حمایت ایران کمک می‌کنند، بگیرد.
یکی از مقامات سابق کاخ سفید نیز از بازگشت تحریم‌ها پس از ریاست‌جمهوری ترامپ و «با شدتی بیشتر» علیه حکومت ایران خبر داده است تا «هرچه بیشتر منزوی شود».
با اینکه برایان هوک که انتظار می‌رود در دولت ترامپ نقشی کلیدی ایفا کند چند روز پیش در مصاحبه با «سی‌ان‌ان» تاکید کرد قصد دولت آینده آمریکا سرنگونی جمهوری اسلامی نیست اما بلافاصله تاکید کرد که «تضعیف اقتصادی» این حکومت در دستورکار قرار خواهد گرفت.
دونالد ترامپ روز اول بهمن به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا کار خود را آغاز خواهد کرد و انتظار می‌رود بلافاصله اقداماتی را علیه حکومت ایران به مورد اجرا گذارد.
العربیه فارسی
