با گسترش موج فزاینده اعدام‌ها در دو هفته اخیر، دست‌کم ۲۶ شهروند بلوچ ظرف مدت ۹ روز در ۱۰ زندان کشور اعدام شدند. به گفته فعالان حقوق بشری، بسیاری از احکام «تحت اعترافات اجباری» و در پروسه قضایی ناعادلانه‌ای صادر و با وجود ابهامات و نواقص پرونده‌ها، اجرایی شده است.
حال‌وش که اخبار سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد در گزارشی به انتشار اسامی زندانیان اعدام شده در ۹ روز اخیر پرداخت و گفت با آغاز اعتراضات سراسری در تابستان گذشته، اجرای احکام اعدام شهروندان بلوچ «افزایش چشم‌گیری» داشته است.
بر اساس این گزارش، از ۲۹ مرداد سال گذشته تا ۱۴ اردیبهشت امسال دست‌کم هویت ۱۳۰ شهروند بلوچ اعدام شده در زندان‌های مختلف کشور مشخص شده است.
به گفته نزدیکان و خانواده زندانیان اعدام شده، نه تنها پروسه قضایی و روند دادرسی قانونی در پرونده این افراد به صورت عادلانه و شفاف «طی نشده است» بلکه بسیاری از آنان تحت فشار «اعترافات اجباری» قرار گرفته‌اند.
از سوی دیگر، حکم اعدام این شهروندان باوجود نواقص و ابهاماتی که در پرونده‌شان وجود داشته از سوی دستگاه قضایی صادر و سپس اجرا شده است.
از میان زندانیان بلوچ اعدام شده در این مدت، ۲۰ نفر آنان با اتهام مواد مخدر و شش تن دیگر با اتهام قتل به اعدام محکوم شده بودند و همچنین بین آن‌ها دو زندانی زن هم وجود داشته است.
مدینه سبزوان ۳۹ ساله، یک زن با هویت نامشخص، موسی گرگیج ۵۵ ساله، احسان گرگیج ۳۰ ساله، محمد شیبک ۳۳ ساله، عبدالله زاروزهی ۴۷ ساله، عید محمد شادمان، محمود رحمانی، امین‌الله کریمی قلجایی ۴۰ ساله، نعمت‌الله ریگی لادیز ۴۸ ساله، گل‌محمد نارویی ۳۱ ساله، عبدالستار شاهوزهی، صبور شه‌بخش ۳۲ ساله، لال محمد نارویی براهویی۴۳ ساله، عبدالبصیر بژم (توتازهی) ۲۹ ساله، امیر رامشک ۳۴ ساله، حسین ریگی ۳۸ ساله، جابر امینی‌فر ۳۰ ساله، نوراحمد زاروزهی (نهتانی) ۴۰ ساله، ادریس گرگیج، حبیب‌الله فقیردادزهی (سخی) ۴۳ ساله، محمد ملکدادزهی (ریگی) ۳۱ ساله، یونس ریگی رخشانی ۳۷ ساله، محمد احمدی ۴۵ ساله، یاسر رخشانی ۲۹ ساله و یک مرد بلوچ با هویت نامشخص شهروندانی اهل سیستان و بلوچستان هستند که طی ۹ روز اعدام شده‌اند.
این احکام اعدام در زندان شهرهای بیرجند، زاهدان، بندرعباس، ایرانشهر، مشهد، یزد، میناب، تربت جام، اصفهان و شیراز اجرا شده است.
فعالان حقوق بشری گسترش اعدام شهروندان بلوچ را انتقام‌گیری و تلافی‌جویی حکومت علیه اعتراضات پیوسته مردم سیستان و بلوچستان می‌دانند.
علاوه بر شهروندان بلوچ، در روزهای گذشته اعدام دیگر شهروندان زندانی هم به جرایم مختلف شدت گرفته است. از جمله اعدام زندانی‌های دوتابعیتی چون حبیب اسیود، زندانی سیاسی ایرانی-سوئدی و رهبر پیشین جنبش النضال که ۱۶ اردیبهشت به اتهام «افساد فی‌الارض» اعدام شد.
یوسف مهرداد و صدرالله فاضلی زارع نیز به تازگی به اتهام «توهین به پیامبر و مقدسات دینی»، «ترویج خداناباوری» و «ارتداد فطری» اعدام شدند.
در واکنش به این موج فزاینده، گلرخ ایرایی، زهره سرو، نسرین جوادی، سپیده قلیان، بهاره هدایت و نرگس محمدی شش فعال سیاسی و مدنی محبوس در زندان اوین با انتشار بیانیه‌ای نوشتند که جمهوری‌اسلامی با اعدام مردم راه به جایی نخواهد برد و محکوم به فناست.
این زنان زندانی در اوین، اعدام‌ها را «اعمال خشونت عریان» حکومت برای نمایش قدرتی دانستند که پوشالی و سست بودنش بر مردم ایران و جهان عیان شده است و در ادامه اعدام، کشتار و «مردم‌کُشی» توسط «حکومت استبدادی» جمهوری اسلامی را محکوم کرده و خواهان توقف سریع آن شدند.
شماری از گروه‌ها و نهادهای حقوق بشری نیز در روزهای گذشته با محکوم کردن این اعدام‌ها، خواهان واکنش جدی، فوری و موثر جامعه جهانی به این جنایات حکومتی شدند.
