سال تحصیلی جدید درحالی آغاز شد که سال گذشته حدود ۷۰ کودک در اعتراضات سراسری به دست نیروهای امنیتی کشته شدند و بیش از ۵ هزار دانش‌آموز در سال تحصیلی گذشته مورد حملات شیمیایی در مدارس قرار گرفتند. دانش‌آموزان بسیاری از مدارس دزدیده شده، شکنجه شدند و حبس طولانی مدت گرفتند.
براساس اطلاعاتی که به «ایران‌وایر» رسیده است، کادر برخی مدارس دخترانه ازجمله مدیر، معاونان و حتی نگهبان مدرسه تغییر کرده‌اند و افرادی از حوزه‌های علمیه و بسیج به‌عنوان مدیر، معاونان و نگهبان، یا همان بابای مدرسه جایگزین کادر قدیمی شده‌اند.
به گفته یک منبع آگاه از تهران، کادر مدیریت مدارس «شهیدان جوادنیا» و مدرسه «هاجر» در منطقه ۷ و مدرسه «شهدای رسانه» در منطقه ۶ تهران، با شروع سال تحصیلی شاهد این تغییرات بوده‌اند. والدین یک دانش‌آموز می‌گویند تابستان و روز ثبت‌نام، کادر قدیمی مدرسه که همگی زنانی خوش‌لباس و مرتب بوده‌اند حضور داشتند، ولی روز اول مدرسه همه تغییر کرده و زنانی از حوزه و بسیج به‌عنوان کادر جدید مدرسه معرفی شدند.
ورای تغییر کارمندان مدارس، حملات شیمیایی سال گذشته نیز نگرانی برخی خانواده‌ها را در پی داشته است. ایران‌وایر در تماس با وزارت آموزشوپرورش و برخی از مدارسی که مورد حمله شیمیایی گرفته بودند این سوال را مطرح کرده که آیا برای امسال و جلوگیری از این حملات تمهیداتی اندیشیده شده است یا خیر؟
در این گزارش، با مادر چند دانش‌آموز در تهران صحبت کردیم که نام آن‌ها برای حفظ امنیت‌شان تغییر داده شده است.
***
مسمومیت‌های زنجیره‌ای که به‌عنوان حملات شیمیایی به مدارس هم از آن یاد می‌شود، در سال تحصیلی گذشته در شماری از مدارس دخترانه ایران رخ داد و طی آن، دانش‌آموزان تعداد زیادی از مدارس ایران به شیوه‌ای مشکوک مسموم شده‌اند. این حملات از ۹آذر۱۴۰۱ در یک دبیرستان دخترانه در قم آغاز شد.
گستره این حملات منحصر به قم نبود و دامنه آن به شهرهای دیگری در سرتاسر ایران از جمله بروجرد، ساری، اردبیل، تهران، فردیس، خوزستان، کرمانشاه، نیشابور و مشهد نیز کشیده شد. اکثر این دانش‌آموزان دختر بودند، در موارد انگشت‌شماری مسمومیت در مدارس پسرانه نیز گزارش شد.
به گفته «محمدحسن آصفری»، عضو کمیته حقیقت‌یاب مجلس شورای اسلامی، تا ۱۵اسفند۱۴۰۱، بیش از پنج هزار دانش‌آموز در ۲۵ استان و حدود ۲۳۰ مدرسه درگیر این حادثه شدند. هرچند اخبار تایید نشده‌ای از کشته‌شدن دانش‌آموزان در پی این حملات در شبکه‌های مجازی پخش شد، ولی تنها کشته شدن یک دختر دانش‌آموز قمی در این مسمومیت‌ها تایید شد. در نهایت سرمنشاء حملات مشخص نشد.
حملات شیمیایی به مدارس و سرکوب دانش‌آموزان در سال تحصیلی گذشته داخل مدارس، این نگرانی را ایجاد می‌کند که مسوولیت حفظ جان و امنیت کودکان و نوجوانان دانش‌آموز با چه شخص یا ارگانی است؟
روابط عمومی آموزشوپرورش در پاسخ به سوال ایران‌وایر در مورد امنیت کودکان دانش‌آموز در سال جدید تحصیلی گفت: «مساله مسمومیت و یا حمله شیمیایی نبود. تنها استرس دانش‌آموزان بود.»
ایران‌وایر با اداره کل آموزشوپرورش شهر تهران تماس گرفت. این اداره گفت جواب دادن در این مورد در حوزه مسوولیت آن‌ها نیست و باید وزارت آموزشوپرورش تماس بگیرید. ایران‌وایر همچنین با برخی از مدارسی که سال گذشته مورد حمله شیمیایی قرار گرفتند نیز تماس گرفت که پاسخگو نبودند و گفتند از آموزشوپرورش پیگیری کنید. ازجمله این مدارس «ستایش» در تهران و «طراوت» در ارومیه، «معراج» اردبیل، «طلوع»، تهران، «امانت» در بابلسر «شاهد» و «فدک» در نقده بوده‌اند.
«زهره»، مادر یکی از کودکان دانش‌آموز در منطقه ۴ تهران می‌گوید: «توقع داشتیم امسال پیش‌از آغاز سال تحصیلی یا روز اول مهر و هم‌زمان با بازگشایی مدارس، مدیران و کادر مدارس توضیحاتی در مورد اتفاقات سال تحصیلی سال گذشته به خانواده‌ها ارائه کنند. حتی تمهیدات امنیتی هم برای مدارس در نظر نگرفتند. تنها موردی که مرتب به خانواده‌ها گوشزد می‌کنند، پول نداشتن مدرسه و درخواست کمک از والدین است.»
«تارا»، مادر دختر دانش‌آموز کلاس پنجم دبستان یکی از مدارس دولتی-هیات امنایی در منطقه ۶ تهران است. این مدرسه زیر پل کریمخان و در نزدیکی نشر چشمه واقع شده است. تارا می‌گوید: «روز اول مدرسه بیشتر دانش‌آموزان کلاس چهارم تا ششم بدون مقنعه بودند. یک مامور پلیس با لباس نیروی انتظامی از ساعت ۷ صبح تا ۱۲ و نیم بعدازظهر مقابل در اصلی دبستان دخترانه حضور داشت. با کسی صحبت نمی‌کرد، تذکر حجاب هم نمی‌داد.»
به گفته تارا، اکثریت دختران دانش‌آموزان این مدرسه حجاب به سر نداشته‌اند و بدون مقنعه به مدرسه آمده بوده‌اند، ولی مادران آن‌ها یک شال از سر اجبار و الکی به سر داشتند.
تارا می‌گوید: «مدیران و کادر مدارس دولتی به‌خاطر شرایط کشور تغییر پیدا کرده‌اند. کادر جدید شامل مدیر، معاون و حتی خدمه نظافتی مدرسه، یعنی خدمتگزاران را هم بیشتر از حوزه‌های علمیه یا بسیج آورده‌اند.»
این مادر اضافه می‌کند خدمتگزار مدرسه خیلی نقش مهمی دارد و معمولا تا بازنشستگی تغییر نمی‌کند، اما آموزشوپرورش برای مدارس دولتی و هیات امنایی، نیروهای تحت نظر خود را به‌عنوان خدمتگزار و نگهبان مرد داخل مدارس وارد کرده‌اند.»
«مریم»، مادر دانش‌آموز دختر دیگری که در مقطع ابتدایی تحصیل می‌کند می‌گوید: «سال گذشته معلم دخترم که یک بسیجی دو آتشه بود، خیلی دانش‌آموزان را می‌ترساند و مدام با تهدید به آن‌ها می‌گفت اگر حرف بد بزنید یا دروغ بگویی به جهنم خواهید رفت. این واژه جهنم روح و روان دختر ۹ ساله من را به‌شدت به هم ریخته بود. ترومای مرگ خودش، من، پدرش و سایر اعضای خانواده به‌خاطر یک دروغ او را رها نمی‌کرد. مجبور شدم او را ۲۰ جلسه روان‌درمانگری ببرم تا با روانشناس صحبت کند که کمی متعادل شود. به‌دلیل ترس از معلمان افراطی، مدرسه او را تغییر دادم.»
مریم می‌گوید معلم‌های دختر او سال گذشته مرتب می‌گفته‌اند فرشته‌های مرگ اطراف شما هستند،اگر گناه کنید سراغتان خواهد آمد و خود شما یا پدر و مادرتان را با خود خواهد برد. اگر موهای سر شما را نامحرم ببیند، گرفتار عذاب می‌شوید. اگر آدم بدی باشید حتی در قبر هم آرامش نخواهید داشت و فرشته‌های مرگ یه قبر شما آمده و آنجا هم اذیت‌تان خواهند کرد. شما به قبرستان می‌روید و زیرپایتان آتش است. یا اینکه مقام ارشد، امام زمان است و اگر مخالفت کنید، خدا شما را به جهنم می‌برد.
مریم می‌گوید با شروع مسمومیت‌های سریالی در مدارس ایران، دختر خود از مدرسه نفرستاده است و اضافه می‌کند اگر امسال هم شروع شود، فرزند خود را به مدرسه نخواهد فرستاد.
