به دنبال اتهام اسرائیل مبنی بر دست داشتن ۱۲ کارمند «انروا» در حمله ۷ اکتبر حماس، شماری از کشورهای غربی ازجمله آمریکا، آلمان و به تازگی فرانسه، که همگی باهم بیش از نیمی از بودجه این سازمان را تهیه میکنند، اقدام به قطع بودجه این سازمان کردند.
شماری از رسانههای بینالمللی گزارش دادهاند که به دنبال این قطع بودجه، انروا شماری از کارمندان خود را اخراج کرده است.
اسرائیل مدتهاست که این آژانس را به تحمل یا حتی همکاری با حماس و تداوم بحران ۷۵ ساله آوارگان فلسطینی متهم میکند. دولت اسرائیل حماس و دیگر گروههای شبهنظامی را متهم میکند که کمکهای این سازمان را از بین میبرند و از تأسیسات سازمان ملل برای مقاصد نظامی استفاده میکنند. اتهامی که از سوی انروا رد شده و گفته که برضد کارمندانی که متهم شدهاند، «اقدامات فوری» انجام داده است.
به بنیاد آمارهای سازمان ملل، هماینک ۲ میلیون فلسطینی در غزه، یا ۸۷ درصد از جمعیت آن، به خدمات آنروا وابسته هستند.
اما انروا چیست و چرا ایجاد شد؟
انروا آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی در خاورمیانه، برای ارائه کمک به دستکم ۷۰۰ هزار فلسطینی که در جریان جنگ ۱۹۴۸ از سرزمینی که اسرائیل امروزی یاد میشود، فراری و یا کوچانده شدند، ایجاد شد.
فلسطینیها میگویند آوارگان و فرزندان آنها که اکنون نزدیک به ۶ میلیون نفر در سراسر خاورمیانه میرسد، حق بازگشت به خانههای خود را دارند.
اسرائیل اما این مساله را تاکنون رد کرده است، زیرا اگر حق بازگشت به طور کامل اجرا شود، فلسطینیها در داخل مرزهای اسرائیل، به اکثریت میرسند. از همینرو است که سرنوشت پناهندگان و نوادگان آنها یکی از حساسترین مسائل در روند صلح که در سال ۲۰۰۹ متوقف شد، بود.
انروا مدارس، کلینیکهای بهداشتی، پروژههای زیربنایی و برنامههای کمکی را در اردوگاههای پناهندگان اداره میکند که اکنون شبیه محلههای شهری متراکم در غزه، کرانه باختری اشغالی، لبنان، سوریه و اردن شدهاند. انروا تنها در غزه ۱۳ هزار کارمند دارد که اکثریت قریب به اتفاق آنها فلسطینی هستند.
در غزه که حدود ۸۵ درصد از جمعیت ۲.۳ میلیون نفری آن خانههای خود را ترک کردهاند، بیش از ۱ میلیون آواره آن در مدارس یا امکانات دیگر انروا پناه بردهاند.
اسرائیل و دیگر منتقدان در مورد آنروا چه میگویند؟
اسرائیل آنروا را متهم می کند که چشم خود را بسته است و حماس که از سال ۲۰۰۷ بر غزه حکومت میکند، کمکهایی را که برای غیرنظامیان در نظر گرفته شده است، جمع آوری کرده و از داخل و اطراف تأسیسات سازمان ملل میجنگد. تاسیساتی که در جریان جنگ کنونی نیز چندین مورد آنها مورد حمله قرار گرفتند.
اسرائیل همچنین تونلهای حماس را که در کنار تأسیسات انروا یا زیر آن قرار دارند، افشا کرده و این سازمان را به آموزش نفرت از اسرائیل در مدارس خود متهم میکند.
انروا این اتهامات را رد میکند. این سازمان میگوید که هیچ ارتباطی با حماس یا گروههای شبهنظامی دیگر ندارد و بهطور کامل درباره هرگونه اتهام تخلف تحقیق میکند و کارکنان را پاسخگو میداند. این سازمان میگوید فهرستی از تمام کارکنان خود را با اسرائیل و سایر کشورهای میزبان به اشتراک میگذارد.
کاهش بودجه برای غزه چه معنایی دارد؟
آمریکا که اولین کشوری بود که کمکهای مالی خود را به حالت تعلیق درآورد، بزرگترین کمک کننده به انروا است و در سال ۲۰۲۲ مبلغ ۳۴۰ میلیون دلار به آن کمک کرد. بریتانیا، کانادا، استرالیا، آلمان، ایتالیا، هلند، سوئیس، فنلاند و فرانسه نیز کمکهای خود را به حالت تعلیق درآورده اند.
این ۹ کشور با هم تقریباا ۶۰ درصد از بودجه انروا را در سال ۲۰۲۲ تأمین کردند. هنوز مشخص نیست که تعلیق کمکها چه زمانی و چگونه بر فعالیتهای روزانه این آژانس تأثیر میگذارد. نروژ و ایرلند گفتند که به کمک مالی آنروا ادامه خواهند داد، در حالی که سایر اهداکنندگان هنوز تصمیمی نگرفتهاند.
جنگ جاری، غزه را وارد یک بحران انسانی شدید کرده است. به گفته مقامات سازمان ملل که میگویند عملیات کمکرسانی به دلیل جنگ و محدودیتهای اسرائیل با مشکل مواجه میشود، از هر چهار فلسطینی در این سرزمین یک نفر با گرسنگی مواجه است.
رادیو بین المللی فرانسه