مازوت به عنوان آلاینده‌ترین سوخت فسیلی محسوب می‌شود. با این حال از سالها پیش در نیمه دوم هر سال به دلیل کمبود گاز اقدام به استفاده از این سوخت در صنایع و نیروگاه‌های کشور به خصوص نیروگاه حرارتی شازند می‌کنند. اراک یکی از ۸ کلانشهر ایران است که با آلودگی شدید هوا دست و پنجه نرم می‌کند و به‌رغم آلودگی‌های شدید، مقام‌های استان مرکزی چندی پیش استفاده دوباره از مازوت در نیروگاه شازند را تأیید کردند.
علی بیگی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: موضوع اصلی این است که سوخت مازوتی که نیروگاه حرارتی شازند استفاده می‌کند در بدترین حالت خود قرار دارد و بی‌کیفیت‌ترین نوع مازوت محسوب می‌شود. این نوع مازوت که در نیروگاه شازند سوزانده می‌شود، قابل اشتعال نیست. پالایشگاه شازند مازوت استاندارد را که به عنوان سوخت به کار می‌رود و قابل اشتعال است و غلظت بسیار کمی دارد و در نوع خود استاندارد محسوب می‌شود، به مجموعه کشتیرانی می‌فروشد!
وی ادامه داد: برای سوختن مازوت در کوره‌های نیروگاه حرارتی شازند، این مجموعه از سهمیه مختصر گاز که در اختیار دارد استفاده می‌کند و با استفاده از گاز موجود مخازن مازوت را داغ می‌کند تا از غلظت مازوت کاسته شود و به وضعیت اشتعال برسد. این فرایند آلودگی عجیب و فاجعه‌باری در هوا منتشر می‌کند که معلوم نیست چه میزان آلاینده‌های ناشی از گوگرد، دی‌اکسیدگوگرد، روغن و ... دارد. در این فرایند روزانه در حدود ۵۰۰ تن گوگرد وارد هوای شهر اراک می‌شود و شهروندان اراک آن را تنفس کرده و به ریه‌های خود وارد می‌کنند.
این فعال مدنی اظهار داشت: دودی که از دودکش‌های نیروگاه حرارتی شازند در هوا منتشر می‌شود به دلیل سنگین بودن به جای آنکه به سمت بالا حرکت کند، کاملاً به سمت پایین می‌رود و در جهت شهر اراک حرکت می‌کند. شهر اراک نیز یک دشت است و در ارتفاع کمتری نسبت به اطراف خود قرار گرفته است و به همین سبب آلودگی‌های ناشی از مازوت‌سوزی و فعالیت‌های نیروگاه حرارتی شازند بر روی شهر می‌نشیند.
بیگی تصریح کرد: بر فرض اینکه کمبود گاز و یا کمبود برق در کشور وجود دارد و نمی‌توان به میزان لازم گاز و برق تولید کرد تا ناترازی در کشور جبران شود. اما پرسش اینجاست که آیا سلامت مردم و شهروندان آنقدر ارزش ندارد که دولت بخشی از درآمد خود و بودجه را به این موضوع اختصاص دهد که از کشورهای دیگر گاز یا برق وارد کرده و خریداری کند، تا مازوت‌سوزی نه تنها در شهر اراک، بلکه در تمام کشور متوقف شود.
وی بیان داشت: بنابراین این موضوع حق شهروندان اراک است که بخواهند به هر طریقی نسبت به مازوت‌سوزی اعتراض داشته باشند. در این راستا به دلیل آنکه تمامی راه‌های قانونی را برای اعتراض به مازوت‌سوزی طی کرده‌ایم و هیچ یک از این راه‌ها در بازه زمانی ۳ تا ۴ سال گذشته به نتیجه نرسیده بود، تجمع اعتراض به مازوت‌سوزی در اراک برگزار شد. بر اساس تصمیماتی که با دوستان محیط‌زیستی اتخاذ شد، برگزاری تجمع آخرین راه باقی‌مانده برای اعتراض به مازوت‌سوزی بود. در این راستا مکاتبات لازم با شورای تأمین استان مرکزی انجام شد و به این شورا اعلام کردیم که قرار است تجمع اعتراض به مازوت‌سوزی برگزار کنیم.
این فعال مدنی اضافه کرد: این تجمع در کمال آرامش و در سکوت کامل با شعارهایی که به صورت نوشته در دستان مردم بود، برگزار شد و هیچگونه حاشیه‌ای در این تجمع اتفاق نیفتاد. تعداد افرادی هم که در این تجمع شرکت کرده بودند حدود ۵۰۰ نفر بود که با استقبال خوبی از سوی مردم روبرو شد. بر اساس اصول قانونی و بر اساس اصل ۲۷ قانون اساسی این تجمع‌ها تا روزی که مازوت‌سوزی کاملاً متوقف شود، ادامه خواهد داشت.
مدیرعامل مؤسسه محیط‌زیستی بوم فناوران مرکزی در اعتراض به مازوت‌سوزی در نیروگاه حرارتی شازند، گفت: در حال حاضر با وجود بحث‌های کارشناسی فراوان و اظهارنظرهای مسئولین کشور در سطوح مختلف، هنوز ابهامات جدی و بی‌پاسخی در مورد علت مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها وجود دارد. از جمله اینکه کشوری که عنوان سومین تولیدکننده بزرگ گاز جهان را یدک می‌کشد، چرا اینقدر دچار ناترازی گاز است؟ آن هم در فصل‌های پاییز و زمستان نسبتاً گرمی که با آن روبرو هستیم.
حمیدرضا مهاجرانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: موضوع دیگر اینکه چرا مازوت به طور استاندارد و با غلظت گوگرد پایین تولید نمی‌شود تا امکان صدور آن به خارج از کشور جهت مصارفی همچون سوخت کشتی‌ها فراهم شود. حالا که غیراستاندارد است، باچه توجیهی دود آن باید به حلق مردم بی‌گناه برود؟ سئوال مهمتر اینکه سلامت جسمانی و روانی مردم مناطق اطراف نیروگاه‌های مازوت‌سوز کشور تا چه حد برای مسئولین ذیربط اهمیت دارد؟
وی ادامه داد: این سئوالات و ابهامات مشابه بارها از طریق مهمترین ارکان مردم‌سالاری یعنی مطبوعات و سازمان‌های مردم نهاد مطرح و پیگیری شده است، اما گوش شنوایی وجود ندارد. در سطح استان مرکزی سازمان‌های مردم نهاد، تشکل‌ها و اقشار مختلف جامعه، گام‌های بزرگتری در راستای رفع این معضل برداشتند و شکایت‌نامه‌ای را تنظیم و ارائه کردند. اما باز هم نتیجه‌ای حاصل نشد.
مدیرعامل مؤسسه محیط‌زیستی بوم فناوران مرکزی اظهار داشت: اینکه عنوان شده در استان‌های دیگر مازوت‌سوزی نداریم، به بازخورد ضعیف و تعامل ضعیف‌تر مسئولین استان با مسئولان کشوری نیز باز می‌گردد. این قدرت چانه‌زنی پایین و در نهایت عدم امکان تأمین امنیت جانی مردم شریف استان، هر دلیلی که داشته باشد، تنها یک راه عزت‌مندانه را پیش پای مسئولان مربوطه می‌گذارد: «استعفا!»
مهاجرانی تصریح کرد: شهروندان اراک نیز تمامی راه‌های لازم برای رساندن پیام‌ها و برآورده شدن خواسته‌های به حق خود را طی کرده و پشت سر گذاشته‌اند و متأسفانه تاکنون هیچکدام نتیجه‌ای در پی نداشته است. بنابراین شهروندان اراک راهپیمایی اعتراضی همراه با سکوت و صرفاً با پلاکاردهایی حاوی مضامین کارشناسی شده برگزار کردند که امید است بالاخره به آن رسیدگی شود. سرمایه اجتماعی، به ویژه چنین شهروندان شریف و منضبطی که الگوی صبر و متانت هستند، باید نزد مسئولین از هر سرمایه مادی ارزشمندتر و قابل ترجیح‌تر باشد. اگر مسئولین خود را شایسته چنین مردم شریفی می‌دانند، باید در عمل قدردان آنها باشند.
برگرفته از خبرنامه گویا
