ایران در بین ۱۸۰ کشور از آخر سوم شد
سازمان گزارشگران بدون مرز روز سهشنبه ۳ مه (۱۳ اردیبهشت) تازهترین ردهبندی سالانه خود از وضعیت آزادی رسانهها در جهان را منتشر کرد که در این فهرست ایران از میان ۱۸۰ کشور جهان، رتبه ۱۷۸ را به خود اختصاص داد.
در قعر فهرست آزادترین کشورهای جهان به لحاظ فعالیت رسانهای، چین در رده ۱۷۵، میانمار ۱۷۶، ترکمنستان ۱۷۷، ایران ۱۷۸، اریتره ۱۷۹ و کره شمالی در رده ۱۸۰ جای گرفتهاند.
ایران نسبت به سال گذشته ۴ رتبه سقوط کرده است. سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش سالیانه خود آورده است که حکومت جمهوری اسلامی در داخل کشور «عمدتا کنترل رسانهها را در اختیار گرفته است». به گفته این سازمان، فعالان مستقل رسانهای و روزنامهنگاران در ایران با بازداشتهای خودسرانه مورد اذیت و آزار قرار میگیرند و سپس در دادگاههای انقلاب با احکام جزایی سنگین مجازات میشوند.
در فهرست سال ۲۰۲۲، کشورهای جهان بر اساس میزان آزادی روزنامهنگاران رتبهبندی شدهاند که ۲۸ کشور در وضعیت «بسیار بد» قرار گرفتهاند. روسیه در این فهرست رتبه ۱۵۵ و بلاروس، متحد آن کشور در حمله به اوکراین، رده ۱۵۳ را به خود اختصاص دادهاند.
گزارشگران بدون مرز: ایران و افغانستان در ردهبندی آزادی رسانهها سقوط کردهاند
گزارشگران بدونمرز: ایران سومین زندان روزنامهنگاران در جهان است
هنگکنگ نیز، در پی سرکوبها در این کشور و مداخله چین، دهها رتبه سقوط کرده و در رده ۱۴۸ جای گرفته است. سازمان گزارشگران بدون مرز گفته است چین در تلاش برای «محدود کردن جمعیت هنگکنگ و قطع ارتباط آن با بقیه جهان» است.
این در شرایطی است که کشورهای اروپای شمالی یعنی نروژ، دانمارک و سوئد بار دیگر در صدر شاخص آزادی رسانهها قرار گرفتهاند.
در سال گذشته همچنین بنابر آمارهای این نهاد ۴۷ روزنامهنگار در سراسر جهان جان خود را از دست دادهاند. در همین حال اوکراین لقب «خطرناکترین کشور جهان برای خبرنگاران» را به خود اختصاص داده، جایی که در پی حمله روسیه تا کنون ۱۰ خبرنگار کشته شدهاند.
۳۶۵ روزنامهنگار نیز در سال ۲۰۲۱ در کشورهای مختلف جهان زندانی شدند که این رقم در مقایسه با ۲۳۵ روزنامهنگار زندانی در سال ۲۰۲۰ رشدی محسوس نشان میدهد. چین با ۱۲۷ روزنامهنگار بازداشتی «بزرگترین زندان روزنامهنگاران جهان» لقب گرفته است.
در حال حاضر ۶۵ روزنامهنگار نیز در سراسر دنیا گروگان گرفته شدهاند که گروه دولت اسلامی با ۲۸ گروگان و گروه حوثیها در یمن با ۸ گروگان در رده نخست گروههای گروگانگیر قرار داشتهاند.
سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش سالیانه خود همچنین هشدار داده است که انتشار اطلاعات نادرست و تبلیغاتی آنلاین، اختلافات سیاسی را در سراسر جهان تشدید کرده، به تنشهای بینالمللی دامن زده و حتی به حمله روسیه به اوکراین نیز کمک کرده است. به گفته این سازمان، روسیه پس از یک کارزار رسانهای و جنگ تبلیغاتی دولتی بود که دست به تهاجم به اوکراین زد.
گزارشگران بدون مرز همچنین با اشاره به «قطبی شدن رسانهای» در جهان و رواج الگوی «فاکسنیوزی» در رسانهها، گفته است رژیم های مستبد و خودکامه با کنترل شدید اطلاعات در جوامع خود به جنگ تبلیغاتی علیه دموکراسیها و دامن زدن به اختلافات درون آن کشورها میپردازند.
سازمان غیردولتی گزارشگران بدون مرز در سال ۱۹۸۵ تاسیس شد و از سال ۲۰۰۲ شاخص سالانه آزادی رسانهها را منتشر میکند.
مسئولان این سازمان گفتهاند در ردهبندی سال ۲۰۲۲ برای منعکس کردن «پیچیدگی»های آزادی رسانهها، پنج شاخص جدید شامل «زمینه سیاسی، چارچوب قانونی، زمینه اقتصادی، زمینه اجتماعی- فرهنگی، و امنیت» در معیارهای بررسی گنجانده شدهاند.
یورونیوز فارسی