به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



شنبه، اردیبهشت ۳۱، ۱۴۰۱

نخرید تا بگندد

  آیا  تحریم خرید کالا می‌تواند جلوی گرانی را بگیرد؟

از وقتی که دولت «ابراهیم رئیسی» قیمت آرد را آزاد و چهار کالای اساسی شامل مرغ، تخم‌مرغ، روغن خوراکی و
 شیر را گران کرد، در ۱۰ استان ایران خیابان‌ها عرصه اعتراض برای معیشت شدند. سازمان‌های حقوق‌بشری می‌گویند دست‌کم شش نفر تاکنون کشته و صدها نفر و از جمله ده‌ها کودک زخمی شده‌اند. هم‌زمان، نوشته‌ها و ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند که خواهان تحریم کالاها از سوی مردم، یعنی نخریدن آن‌ها به‌منظور فشار برای کاهش قیمت هستند.

ماجرای کمپین تحریم کالاها برای کاهش قیمت آن‌ها چیست؟

دست‌کم از چند دهه گذشته، با هر موج گرانی، داستان‌هایی شبیه به‌ هم درباره اتحاد مردمانی که با نخریدن کالاهای گران شده، باعث ارزان‌ شدن آن‌ها شده‌اند، در ایران دهان‌ به‌ دهان می‌شوند. 

چهار سال پیش، در مهر ۱۳۹۷، رسانه‌های ایران در گزارشی از آلمان، از اتحاد و هماهنگی مردم این کشور برای نخریدن شیری که قیمت آن ۵۰ درصد گران شده بود، خبر دادند. در متن این خبر که اول در روزنامه «خراسان» منتشر شد، عنوان شده بود که قیمت شیر از یک یورو به یک و نیم یورو افزایش یافته است و مردم با نخریدن آن، «آنگلا مرکل»، صدراعظم پیشین آلمان را ناچار کرده‌اند در تلویزیون حاضر شود، عذرخواهی کند و بگوید که از فردا شیر به همان قیمت قبلی فروخته خواهد شد.

جدا از این‌ که اصولا در اقتصادهای آزاد دنیا، دولت در تعیین قیمت کالاها کاره‌ای نیست و این سازوکار بازار است که برای اجناس بها تعیین می‌کند، ۵۰ درصد تورم در قطب صنعت و کشاورزی اروپا، عددی باور نکردنی است. با این‌وجود، داستان‌های مشابه این بارها از سوی رسانه‌های ایران پوشش داده شده و به‌ این شکل، به قصه‌ای تکراری برای نسل‌های مختلف کشور تبدیل شده‌اند. 

حالا به نظر می‌رسد که با افزایش چند صد درصدی بهای چهار کالای اساسی که متعاقب بالا رفتن قیمت آرد برای نان‌های فانتزی و محصولات تولید شده از آن گران شدند، تنور کمپین‌های «نخریم تا بگندد» و «نخریم تا ارزان شود» برای چندمین بار در طی چند سال اخیر داغ شده‌ است. 

در برخی از این تصاویر و نوشته‌ها که به صورت «میم» یا تصاویر طنزآمیز که معترض به وضعیتی خاص هستند، منتشر شده‌اند، نسبت به خرید هراس‌زده برخی از شهروندان نیز واکنش نشان داده شده است و با تمسخر، این افراد را «بی‌اراده» یا «دروغ‌گو» خطاب کرده‌اند. 

اما در مقابل نیز عده بسیاری این کمپین‌ها را که برای چندمین بار در سال‌های گذشته موضوع بحث شده‌اند، توطئه خود مقامات جمهوری اسلامی برای انحراف افکار عمومی از این‌ که اعتراض در خیابان‌ها چاره کار است، عنوان کرده‌اند.

کاربری به‌ نام «رئیس‌علی دلواری» در توییتر نوشته است: «ترویج کلماتی مثل نخرید تا بگندد، تحريم خرید تا ارزان شود و مبارزه با گران‌فروشی، آدرس غلط دادن به جامعه است. نسبت به شعارها و مطالب انحرافی که مردم و جامعه را از دزد اصلی منحرف می‌کند، هوشیار باشید!»

برگرفته از ایران وایر