تصاویر متعددی از درگیریهای خیابانی میان معترضان انتخاباتی و ماموران در خیابانهای کاراکاس منتشر شده و همزمان هزاران نفر در پایتخت ونزوئلا به سمت کاخ ریاستجمهوری حرکت کردند تا علیه ادعای پیروزی نیکلاس مادورو در انتخابات روز گذشته تظاهرات کنند.
عصر دوشنبه تصاویر بسیاری در شبکههای اجتماعی از حرکت جمعی معترضان به سوی کاخ ریاستجمهوری در پایتخت منتشر شد که زیر آنها نوشته شده بود «دیکتاتور را پایین بکشید» و «همه بیایید میرافلورس» که همان منطقه است که کاخ ریاستجمهوری در آن واقع شده است.
گزارشگر بیبیسی در کاراکاس گفته کاروانی از نیروهای مسلح ارتش دیده که به سمت کاخ ریاستجمهوری در حرکت بودند؛ کامیونهایی که سربازان نقابدار با سلاحهای بزرگ پشت آن دیده میشدند.
اعتراضات پس از آن آغاز شد که نیکلاس مادورو مدعی شد پیروز انتخابات شده است، آن هم در حالی که مخالفان دولت میگویند کاندیدای آنها، ادموندو گونزالس، به راحتی و با کسب دست کم ۷۳.۲ درصد آرا پیروز انتخابات دیروز شده است.
نظرسنجیهای پیش از رایگیری دیروز هم حکایت از احتمال پیروزی آسان و قاطع آقای گونزالس داشتند.
احزاب مخالف دولت در انتخابات روز گذشته پشت ادموندو گونزالس اجماع کرده بودند تا بلکه پس از ۱۱ سال حضور نیکالس مادورو در قدرت، بتوانند نامزد خود را بر مسند قدرت در کشوری بنشانند که با بحران و فروپاشی اقتصادی دست به گریبان است.
همزمان برخی دول غربی و آمریکایجنوبی هم سو با نهادهای بینالمللی چون سازمان ملل متحد از دولت ونزوئلا و مقامهای انتخاباتی خواستهاند که همه اسناد مرتبط با رای گیری و شمارش آرا را منتشر کنند و در دسترس قرار دهند.
روز دوشنبه ۲۹ ژوئیه معترضان از نخستین ساعات روز به طرق مختلف به ادعای پیروزی آقای مادورو واکنش نشان دادهاند؛ از جمله با قاشقزنی بر قابلمهها و تجمع های مختلف خیابانی که در آن فریاد می زدند «آفیورا» (برو کنار) و «لیبرتاد» (آزادی).
تصاویری از آتش زدن لاستیک در بزرگراهها و تعداد کثیری از مردم در خیابان ها مخابره شده که در برخی از آنها پلیس و ماموران ضدشورش در حال شلیک گاز اشکآور به سمت معترضان هستند.
نیکلاس مادورو در واکنش به اعتراضات انتخاباتی گفته معترضان به دنبال «کودتا» هستند.
«این اولین بار نیست که ما چنین وقایعی را شاهد هستیم. آنها در تلاشند امروز در ونزوئلا انجام دهند یک کودتا از سوی فاشیستها و چهرههای ضدانقلاب است».
در همین حال، دادستان کل ونزوئلا هم معترضان را تهدید کرده و گفته بستن خیابانها و هرگونه قانونشکنی با برخورد قاطع ماموران روبرو خواهد شد.
دادستانی از بازداشت ۳۲ نفر به اتهام هایی چون «از بین بردن اسناد و لوازم انتخاباتی و ترویج خشونت» خبر داده است.
آمریکا: نتایج با مشاهدات و آرای مردم همخوانی ندارد
روز دوشنبه مقامهای ارشد آمریکا به انتخابات ونزوئلا واکنش نشان دادند و مدعی شدند که بنابر ارزیابیهای آنها نتایج اعلام شده با «دادههایی که ما از مکانیسم شمارش سریع آرا و منابع دیگر دریافت کردیم مطابقت نمیکند و این میتواند حکایت از آن داشته باشد که نتایج اعلام شده ممکن است با آنچه مردم در صندوق ریختند در تضاد باشد» .
مقامهای ارشد آمریکایی میگویند همین تناقضات «منبع اصلی نگرانی آنها» از نتایج انتخابات دیروز است.
«به این دلیل است که ما از مقامهای برگزارکننده انتخابات ونزوئلا میخواهیم مبانی همه آمارها و شمارشی که همسو و پشتیبان نتایج اعلام شده باشد را منتشر و در دسترس قرار دهد».
آمریکا تحریمهای اقتصادی جدی علیه ونزوئلا وضع کرده است و معلوم نیست نتایج این انتخابات در سرنوشت این تحریمها یا تشدید آنها نقش داشته باشد.
همزمان با اظهارات مقامهای آمریکایی، اتحادیه اروپا هم اعلام کرده تا زمان پایان شمارش و انتشار گزارش از نتیجه آرا درتمام شعب رایگیری انتخابات ونزوئلا نمیتواند نتایج انتخابات ریاستجمهوری این کشور را به رسمیت بشناسد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است «اتحادیه اروپا از شورای ملی انتخابات ونزوئلا میخواهد که حداکثر شفافیت را در فرآیند شمارش نتایج به کار بگیرد».
مرجع ملی انتخابات ونزوئلا درست بعد از نیمهشب یکشنبه اعلام کرد که نیکولاس مادورو با ۵۱ درصد آرا برای بار سوم در انتخابات ریاستجمهوری به پیروزی رسیده است.
این در حالی بود که نظرسنجیهای مستقل خروجی به پیروزی بزرگ اپوزیسیون اشاره داشتند.
آقای بورل گفت که اتحادیه اروپا از مقامات ونزوئلا میخواهد که اطمینان حاصل کنند که هرگونه شکایت و نارضایتی پس از انتخابات به طور کامل و به موقع بررسی میشود.
شماری از کشورها از جمله شیلی و آمریکا خواستار شفافیت شمارش آرا شدند. در مقابل ایران، چین، روسیه و نیکاراگوئه انتخاب دوباره نیکلاس مادورو را تبریک گفتند.
نتایج اعلام شده چه بوده؟
الویس آموروسو رئیس شورای ملی انتخابات روز دوشنبه اعلام کرد که با شمارش ۸۰ درصد آرا، نیکلاس مادورو ۵۱.۲ درصد آرا و رقیبش ۴۴.۲ درصد آرا را به دست آورده است.
نتایج اولیه شش ساعت پس از بسته شدن رسمی مراکز انتخاباتی و پس از یک انتظار پرتنش اعلام شد.
مخالفان میگویند ناظران انتخاباتی در برخی مناطق از روند شمارش آرا منع یا حذف شدهاند.
سخنگوی اپوزیسیون گفت که در بسیاری از مراکز رای گیری، ناظران انتخاباتی آنها را «به زور» مجبور به ترک محل کرده بودند.
آقای مادورو بلافاصله پس از اعلام نتایج، در گفتگو با انبوه هوادارانی که برای سخنرانیاش گرد آمده بودند، پیروزیاش را پیروزی «امید و حقیقت» خواند.
او از مخالفان به خاطر ادعای تقلب گسترده و نپذیرفتن نتیجه انتقاد کرد.
الویس آموروسو رئیس شورای ملی انتخابات از متحدان نزدیک آقای مادورو به شمار میآید و این موضوع بر حساسیتها افزوده است.
برخی نظرسنجیها آقای گونزالس را بسیار جلوتر از آقای مادورو نشان میداد اما دولت مادورو بارها از دخالت خارجی انتقاد کرده بود.
روز دوشنبه یک خبرنگار شبکه انپیآر که به کاراکاس رفته گفت در حوزه انتخاباتی که او شاهد شمارش آرا بوده، آقای گونزالس ۸۵ درصد آرا را کسب کرده بوده است.
مخالفان چه طور اجماع کردند و چرا رای دادند؟
در برخی از نظرسنجیها، بسیاری از رایدهندگان گفتند که پس از ۲۵ سال در قدرت بودن حزب سوسیالیست خواهان تغییر هستند.
حزب سوسیالیست ونزوئلا در حال حاضر کنترل دولت و پارلمان را به دست دارد. نیکلاس مادورو ۱۱ سال است که در قدرت است و پیش او هم هوگو چاوز، رئیسجمهور سابق ونزوئلا، برای سالها در راس قدرت بود.
مخالفان میگویند این حزب قدرت را در دستگاه قضایی ونزوئلا نیز در اختیار گرفته است.
انتخابات سال ۲۰۱۸ که نیکلاس مادورو در آن پیروز شد نیز به شکل گستردهای به عنوان انتخاباتی تلقی شد که نه آزاد بود و نه عادلانه.
در آستانه این انتخابات نگرانیها از اختلال در روند انتخابات افزایش یافته بود.
اپوزیسیون با این استدلال پا به میدان گذاشتند که اگر حامیان آنها در انتخابات مشارکت وسیعی بکنند، «دزدیدن» انتخابات برای دولت بسیار دشوار خواهد بود.
رایگیری در ونزوئلا الکترونیکی است.. رایدهندگان دکمهای را که به نامزد مورد نظرشان در دستگاه رای گیری اختصاص داده شده است، فشار میدهند و به این ترتیب، اسامی آنها ثبت میشود.
دستگاه سپس یک رسید کاغذی را چاپ میکند که در صندوق رای قرار میگیرد.
نتایج رایگیری الکترونیکی به مقر شورای نظارت بر انتخابات ارسال میشود و نتیجه باید بلافاصله پس از بسته شدن صندوقهای رایگیری، اعلام شود.
مخالفان اما میگویند که به کمتر از یک سوم رسیدهای چاپ شده دسترسی پیدا کردهاند.
در روزهای آینده دادههای پشتیبان آرا برای روشن شدن شفایت این انتخابات از اهمیت به سزایی برخوردار است.
در عین حال، یکی از اعتراضهای مخالفان دولت، عدم امکان فرصت شرکت در انتخابات به شمار زیادی از شهروندانی است که از ونزوئلا مهاجرت کردهاند.
بیبیسی فارسی