تنها دو روز پس از اعلام کاندیداتوری کامالا هریس و در شرایطی که هنوز جبهۀ دموکرات بهطور کامل حمایت خود را از وی اعلام نداشته، در نظرسنجیها کاملا هریس از دونالد ترامپ پیشی گرفته و توانسته در همین فرصت کوتاه، ضمن حفظ کمکهای مالی به کمپین جو بایدن، کمکهای بیشتری را نیز جذب کمپین خود کند.
ازطرفیدیگر، کمپین ترامپ دستکم تا این لحظه نتوانسته پیامها و برنامههای خود را با اوضاع جدید وفق دهد و نسبت به صحنهآرایی جدید رقابتها، موضع مناسبی اتخاذ کند.
هماکنون، کاملا هریس با انگیزه و انرژی بالا و به نظر با استراتژی و برنامهریزیهای قبلی، دوگانۀ دادستان -مجرم را بین خود و حریفش ایجاد کرده که احتمالاً جریان رقابتها را به نفع او پیش ببرد.
بنابراین، جایگزینی هریس با بایدن، عرصۀ انتخابات را کاملاً به سود دموکراتها تغییر داده است. اما، با این مقدمه، بیایید نگاهی بیندازیم به روندی که طی شد تا به نقطۀ کنونی برسیم.
در انتخابات 2024، دموکراتها که از قبل پیشبینی میکردند کهولت سن جو بایدن در این دوره برای شان دردسرساز شود، با ارائۀ پیشنهادِ یک مناظرۀ زودهنگام با ترامپ، سعی کردند تا توانایی بایدن را برای حضور در رقابتها بسنجند.
پس از انجام مناظره، بهروشنی مشخص شد ترامپ پیروزِ قاطع مناظره است و احتمالاً پیروز انتخابات هم خواهد بود. برایناساس، از سوی افراد و گروههای گوناگون، بهتدریج زمزمههایی مبنی بر درخواست کنارهگیری بایدن از صحنۀ رقابتها مطرح شد.
البته بایدن در واکنش به این درخواستها، اعلام کرد با قدرت به رقابت با ترامپ ادامه خواهد داد و مانند سال 2020 توانایی شکست او را دارد. بااینحال، پس از گذشت مدت کوتاهی و با تثبیتِ موضعِ برترِ ترامپ، سیگنالهایی صادر شد که از آمادگی بایدن برای انصراف، تحت شرایطی خاص، حکایت میکرد. البته تا لحظۀ آخر و حتی پس از ابتلای بایدن به کرونا هم، وی و اطرافیانش بر ادامۀ حضور او در رقابتها تأکید داشتند. تا اینکه یکدفعه و بهطور ناگهانی بایدن اعلام کنارهگیری و همزمان از کاندیداتوری معاون اول خود، «کاملا هریس»، حمایت کرد.
میتوان گفت شاید از خیلی پیشتر، قرار بر انجام چنین جابجایییی بوده است، ولی کمپین دموکراتها درصدد بوده تا با مدیریت صحیحِ آن و ایجاد یک تلنگر و نقطۀ عطف در جریان رقابتها، نهایت بهره را از این تصمیم ببرد و وضعیت را تا حد ممکن به نفع خود تغییر دهد. در ادامه هم ملاحظه شد که در درون حزب دموکرات، رقیبی برای هریس مطرح نشده و حزب با تمام توانِ خود به حمایت از او برآمده است.
شروع به کار هریس و راهاندازی و پیشبرد کمپین او هم نشان از آن دارد که وی و حامیانش، از پیش، آمادگی و برنامهریزی لازم را داشتهاند. در واقع، گویادر جبهۀ دموکراتها، جایگزینی بایدن با هریس از قبل پیشبینی شده بود و تنها به دنبال فرصت مناسبِ اعلام این خبر و خرید زمان جهت هرچه بیشتر آماده شدنِ کمپین هریس و نیز افکار عمومی بودهاند.
ترور نافرجام ترامپ و افزایش شدید میزان محبوبیت او، واکنشی درخور را از جناح رقیب میطلبید و اعلام کاندیداتوری کامالا هریس را میتوان پاسخی مناسب و تاحدی خنثیکنندۀ ماجرای ترور دانست.
رایناساس، میتوان مدعی شد که در گولدنتایمِ رقابتهای انتخاباتی، یعنی در زمان شروع رقابتِ کمپینهای دو کاندیدا، کمپین ترامپ در وضعیت آچمز قرار گرفت.
ازیکسو، با کنارهگیری بایدن، تأکیدی که ترامپ بر سنوسال بایدن و پیر و خسته و ناتوان بودنِ او داشت دیگر معنایی نداشته و کاملاً بیاثر گشته و حتی چه بسا بتوان گفت به ضد خودش بدل شده است (هریسِ جوان در برابر ترامپِ پیر!).
ازسویدیگر، بایدن، پس از کنارهگیری، نهتنها دیگر نقطهضعف دموکراتها محسوب نمیشود بلکه تبدیل به یک سیاستمدار بزرگ و میهنپرستی شده که بنا بر منافع حزب و کشورش از رقابتهای ریاست جمهوری انصراف داده است.
هماکنون، بایدن، به عنوان یکی از حامیان اصلی هریس و رقیبان سرسخت ترامپ، قهرمانی است که در انتخابات ۲۰۲۰ کشور را از تهدیداتِ تداوم ریاست جمهوری ترامپ در امان نگه داشت، کرونا را مهار کرد و شرایط اقتصادی را بهطرز چشمگیری بهبود بخشید.
بهطورکلی، کمپین ترامپ نهتنها هیچگونه خلاقیتی را نسبت به رقابتهای انتخاباتی ۲۰۲۰ از خود نشان نداده بلکه نسبت به آن زمان در وضعیت بدتری هم قرار دارد (به دلیل عدم پذیرش نتایج انتخابات ۲۰۲۰ و شورش هوادارانِ او و حمله به کنگره و به آتش کشیدنِ آن و نیز محکومیت ترامپ در دادگاه).
به یاد میآوریم در آن دوره هم تأکید و اصرارِ ترامپ بر مسئلۀ سن بایدن و ناتواناییهای او بود. بهطوریکه ترامپ تلاش میکرد تا، به بیان خود، با طعنه به «جو خوابالو» او را به لحاظ جسمی و ذهنی ضعیف نشان دهد.
البته در آن انتخابات هم شاهد این بودیم که کمپین دموکراتها با هوشمندی و با به تصویر کشیدنِ دوچرخهسواری و ورزش کردنِ بایدن و آمادهسازی و مدیریت مناسب او در مناظرات، این ترفند یا استراتژی ترامپ را کنترل و بیاثر کرد. در انتخابات امسال هم با اعلام کنارهگیری ناگهانی بایدن، این راهبردِ اصلی ترامپ خنثی شده و به شکست انجامیده است.
در حال حاضر، دوگانۀ ترامپِ سرحال و قدرتمند/جو خوابالو و ضعیف که از سوی کمپین ترامپ هدایت میشد، به کنار رفته و دوگانۀ دادستان/ مجرم که از طرف کمپین هریس مدیریت میشود، برجسته شده است. در واقع، تأکید بر پیشینۀ دادستانی کاملا هریس و احکام قضائیِ دونالد ترامپ، میدان بازی را کاملاً دگرگون کرده است. بر همین اساس، شاهد بودیم که هریس در سخنرانی انتخاباتی خود، اعلام نمود که من سابقۀ مقابله با آزاردهندگان جنسی زنان، کلاهبرداران، و قانونشکنان و شورشیان را دارم و امثال ترامپ را به خوبی میشناسم و میتوانم آنها را مهار کرده و شکست دهم.
از دیگر نقاط قوت برندِ هریس نیز میتوان به این امر اشاره داشت که زن بودن و رنگینپوست بودنِ وی، میتواند تاحدی حمایت این بخشهای جامعۀ آمریکا را برای وی به ارمغان آورد. همچنین، انتقاداتی که نسبت به مواضع بایدن در خصوص جنگ و کشتار اسرائیل علیه مردم غزه وجود داشت، در مورد او تا اندازهای تعدیل میشود. با اعلامِ حمایتِ همهجانبۀ جبهۀ دموکراتها از هریس، بنظر میرسد وی تنها نیاز به معرفی ساببرندهایی قدرتمند و بهویژه معاون اولی شاخص خواهد داشت تا موقعیت خود را نسبت به ترامپ کاملاً تحکیم ببخشد.
در پایان، شایان ذکر است که هرچند در رقابتِ کمپینهای انتخاباتی با یکدیگر، پیشبینیِ شتابزده کار درستی نبوده و هر یک از کمپینها در هر لحظه، با هوشمندی و نوآوری و رو کردنِ برگهای برندۀ خود، میتوانند زمین بازی را به نفع خود تغییر دهند، بااینحال، چنانچه اتفاق خاص و غیرمنتظرهای در ادامه رخ ندهد، کمپین دموکراتها را نسبت به کمپین جمهوریخواهان میتوان در موقعیت بهتری ارزیابی کرده و کاملا هریس را بر دونالد ترامپ،احتمالاً، پیروز دانست.
عصر ایران / دکتر رسول بابایی