«پزشکیان از تصمیمات پشت پرده بیخبر بود.»
ایران وایر - خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از ۵ منبع آگاه نوشت که رسیدن «مسعود پزشکیان» به ریاست جمهوری با «دستکاری مستقیم رهبر جمهوری اسلامی» در روند انتخابات حاصل شده و «علی خامنهای» معتقد است پزشکیان هیچ چالشی برای نظام ایجاد نمیکند.
در این گزارش که امروز پنجشنبه ۲۸ تیر منتشر شده، آمده که در جلسه مقامات اطلاعاتی ایران با رهبر جمهوری اسلامی در اردیبهشت ماه، نهادهای امنیتی به خامنهای گزارش داده بودند که «به دلیل مشکلات اقتصادی و سرکوب آزادیهای اجتماعی، بیشتر ایرانیان قصد داشتند انتخابات را تحریم کنند و میزان مشارکت در انتخابات، ۱۳ درصد خواهد بود.»
پنج منبع آگاه به رویترز گفتهاند «در همین زمان بود که خامنهای تصمیم گرفت یک انتخابات دقیقاً برنامهریزی شده را ترتیب دهد، زمینه را برای یک چهره میانهرویی کمتر شناخته شده اما مورد اعتماد، مانند مسعود پزشکیان، فراهم کند.»
بنا بر این گزارش یکی از افراد که در مورد جلسات مطلع شده بود، گفت: «رهبر نگران بود که مشارکت کم به اعتبار نظام آسیب برساند و به حاضران دستور داد راهی برای هدایت انتخابات پیدا کنند.»
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
به گفته رویترز جلساتی به منظور مهندسی انتخابات در بیت علی خامنهای تشکیل میشود که شامل گروهی معدود از مقامات ارشد و مشاوران امنیتی از جمله «علی اکبر ولایتی»، مشاور ارشد رهبر جمهوری اسلامی و دو فرمانده ارشد سپاه پاسداران بوده است.
در این گزارش با اشاره به حادثه سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی و همراهانش نوشته: «مرگ او برنامههای بسیاری از همفکران تندرویش که میخواستند او جانشین خامنهای ۸۵ ساله شود را به هم زد و رقابت میان تندروها برای تأثیرگذاری بر انتخاب رهبر بعدی را به وجود آورد. »
به گفته پنج نفری که به طور دقیق در جریان برنامه و اهداف خامنهای در جلسات بودند: «هدف خامنهای، حفظ جمهوری اسلامی در میان نارضایتیهای داخلی و افزایش تنشها با غرب و اسرائیل بر سر غزه بود، که با دخالت متحدان تهران، حزبالله در لبنان و حوثیها در یمن، تشدید شده است».
یکی از افراد مطلع از جلسات امنیتی برای مهندسی انتخابات گفته: «خامنهای معتقد بود ایران به رئیسجمهوری نیاز دارد که بتواند به لایههای مختلف جامعه جذابیت داشته باشد، اما نظام حاکم شیعه را به چالش نکشد.»
دو منبع مطلع به رویترز گفتند: «در جلسه دوم چندین نام مطرح شد. خامنهای پیشنهاد کرد که پزشکیان به عنوان فردی که میتواند وحدت بین کسانی که در قدرت هستند را تقویت کند، فاصله بین نظام روحانیت و مردم را کاهش دهد، و روند انتخاب رهبر بعدی را هموار سازد، معرفی شود.»
در ادامه گزارش آمده که «انتظار نمیرود رئیسجمهور جدید تغییر عمدهای در سیاست هستهای یا خارجی ایران یا حمایت از شبهنظامیان در منطقه ایجاد کند، اما او به شدت در انتخاب جانشین خامنهای، که تصمیمات کلان دولتی را میگیرد، نقش خواهد داشت.»
منابع مطلع گفتهاند که «روحیه ملایم پزشکیان باعث آرامش ایرانیان ناراضی خواهد شد، ثبات داخلی را در میان فشارهای خارجی افزایش میدهد و به خامنهای یک متحد مورد اعتماد در فرایند جانشینی میدهد.»
یک منبع منطقهای نزدیک به محافل قدرت ایران گفته که انتخابات پزشکیان «مهندسی» شده بود تا تنشها را پس از موجی از اعتراضات مردمی که با مرگ یک زن جوان در بازداشت در سال ۲۰۲۲ و محدودیتهای سختگیرانهتر بر آزادیهای اجتماعی که توسط رئیسی اعمال شده بود، کاهش دهد.
رویترز به نقل از دو منبع خود نوشته: «مرحله اولیه طرح خامنهای زمانی آغاز شد که پزشکیان، که در آن زمان نماینده مجلس بود و توسط مقامات سابقی که با دفتر رهبر ارتباط داشتند، تشویق شده بود، برای انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم ثبتنام کند.»
این منابع همچنین همچنین گفتهاند که «پزشکیان از تصمیمات پشت پرده بیخبر بود. یک منبع نزدیک به او گفت که حتی انتظار نداشت توسط شورای نگهبان، تأیید شود.»
به گفته پنج نفری که با این موضوع آشنا هستند، برنامه خامنهای طوری طراحی شده بود که منصفانه و دموکراتیک به نظر برسد، بنابراین دو نامزد برجسته تندرو، مذاکرهکننده سابق هستهای سعید جلیلی و رئیس مجلس محمدباقر قالیباف، توسط شورای نگهبان تأیید شدند. این بدان معنا بود که آرای تندروها احتمالاً بین آنها تقسیم میشود و این باعث میشود هر دوی آنها به سختی بتوانند به دور دوم راه پیدا کنند.
انتخابات غیرمنتظره ریاست جمهوری چهاردهم در ایران در حالی برگزار شد که با وجود تلاش حکومت به بالا بردن میزان مشارکت، بیش از پنجاه درصد جامعه در انتخابات شرکت نکردند. در دور اول حدود چهل درصد و در دور دوم کمی کمتر از پنجاه درصد در انتخابات شرکت کردند.