ايرج افشار در تهران درگذشت
ايرج افشار كه امروز (چهارشنبه، 18 اسفندماه) در سن 85سالگي از دنيا رفت، در طول زندگي‌اش خدمات فراوان و شايان توجهي را به فرهنگ ايران كرد.
خاموشي استادي در خدمت فرهنگ ايران
به گزارش خبرنگار بخش فرهنگ و ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، افشار كه مدتي بود از بيماري رنج مي‌برد، از شامگاه 12 اسفندماه در بخش مراقبت‌هاي ويژه‌ي بيمارستان جم بستري بود.
اين تاريخ‌پژوه، نسخه‌شناس، ايران‌شناس و جهانگرد كتاب‌هاي زيادي را در حوزه‌هاي مختلف از خود به جا گذاشته است.
نسخه‌شناسان پيشكسوتي ايرج افشار را استاد بي‌بديل خويش مي‌دانند؛ مردي كه اگر نبود همت والايش، هم‌اكنون بسياري از نسخه‌هاي خطي اين ديار در موزه‌ها و ممالك اين‌سو و آن‌سوي دنيا زيور موزه‌ها مي‌شدند و آيندگان اين سرزمين از اين‌همه گنجينه بي‌بهره مي‌ماندند.
ايرج افشار، فرزند دكتر محمود افشار، متولد 16 مهرماه سال 1304 در تهران بود. آموزش‌هاي دبستاني و دبيرستاني را در فاصله‌ي سال‌هاي 1312 تا 1324 در دبستان زرتشتيان و شاهپور تجريش و دبيرستان فيروز بهرام سپري مي‌كند. همچنين در فاصله سال‌هاي 1323 تا 1325 در سمت مدير داخلي مجله «آينده» فعاليت مي‌كند. سال 1328 با ارائه رساله «اقليت‌ها در ايران» از دانشكده حقوق دانشگاه تهران، رشته حقوق قضايي، فارغ‌التحصيل مي‌شود؛ درحالي‌كه هيچ‌گاه از كسب علم و دانش و انتقال آن به سايران كوتاهي نمي‌كند.
اسکندرنامه، پرونده صالح، گاه‌شماری در ايران قديم، رياض‌الفردوس و جستارها درباره نسخه خطی از جمله کتاب‌های مطرح او بودند. افشار در طول زندگی خود نزديک به ۳۰۰ عنوان کتاب در زمينه‌های تصحيح، تأليف و ترجمه منتشر کرده است.
پس از دانشکده حقوق به عنوان دبير در دبيرستان‌های تهران به تدريس پرداخت و از آغاز دهه ۳۰ خورشيدی به کتاب‌داری در کتابخانه دانشکده حقوق دانشگاه تهران مشغول شد.
انتشار مجله «فرهنگ ايران زمين» در سال ۱۳۳۱ به ابتکار وی صورت گرفت و از سال ۱۳۳۳ تا سال ۱۳۳۵ سردبير مجله معروف «سخن» به صاحب امتيازی دکتر پرويز ناتل خانلری بود.
او همچنين مديريت و سردبيری مجله «راهنمای کتاب» با صاحب امتيازی دکتر احسان يارشاطر را از سال ۱۳۳۷ تا سال ۱۳۵۷ به‌عهده داشت.
افشار در اواخر دهه ۳۰ در دانشسرای عالی وابسته به دانشگاه تهران تدريس کرد و در دهه ۴۰ مسئوليت‌هايی چون رياست کتابخانه ملی ايران، رياست مرکز تحقيقات ايران‌شناسی دانشگاه تهران و رياست کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران را بر عهده داشت که برخی از اين مسئوليت‌ها تا پس از انقلاب ايران نيز ادامه داشت.
وی همچنين تا سال ۱۳۵۷ دانشيار و سپس استاد رشته تاريخ در دانشکده ادبيات و علوم انسانی دانشگاه تهران بود.
او مدتی نيز در دانشگاه برن (سوئيس) تدريس کرد و در سال ۱۳۷۴ فهرست‌نگاری نسخه‌های خطی فارسی در کتابخانه ملی اتريش در وين را به‌عهده گرفت و به انجام رساند.
تحقيقات ايرج افشار در باره ايران‌شناسی و کتاب‌شناسی در نشريات معتبر ايرانی و خارجی منتشر شده‌اند.
وی افزون بر اين فعاليت‌های فرهنگی عضو انجمن ايران‌شناسی، عضو انجمن کتاب‌داران ايران و عضو هيأت اجرايی انجمن تاريخ نيز بود و با يونسکو نيز همکاری داشت.
بابک، بهرام، کوشيار و آرش افشار، فرزندان ايرج افشار، کتاب «فهرست موضوعی»، از چاپ‌کرده‌ها و نوشته‌های ايرج افشار را در سال ۱۳۸۲ در لس‌آنجلس آمريکا منتشر کرده‌اند.
فرزندان ايرج افشار در اين کتاب فهرست کاملی از تصحيح‌ها، تأليف‌ها، رساله‌ها و مقاله‌های نوشته‌شده توسط پدر در فاصله سال‌های ۱۳۲۳ تا ۱۳۸۱ را جمع‌آوری کرده‌اند.
اسکندرنامه، پرونده صالح، گاه‌شماری در ايران قديم، رياض‌الفردوس و جستارها درباره نسخه خطی از جمله کتاب‌های مطرح او بودند. افشار در طول زندگی خود نزديک به ۳۰۰ عنوان کتاب در زمينه‌های تصحيح، تأليف و ترجمه منتشر کرده است.
پس از دانشکده حقوق به عنوان دبير در دبيرستان‌های تهران به تدريس پرداخت و از آغاز دهه ۳۰ خورشيدی به کتاب‌داری در کتابخانه دانشکده حقوق دانشگاه تهران مشغول شد.
انتشار مجله «فرهنگ ايران زمين» در سال ۱۳۳۱ به ابتکار وی صورت گرفت و از سال ۱۳۳۳ تا سال ۱۳۳۵ سردبير مجله معروف «سخن» به صاحب امتيازی دکتر پرويز ناتل خانلری بود.
او همچنين مديريت و سردبيری مجله «راهنمای کتاب» با صاحب امتيازی دکتر احسان يارشاطر را از سال ۱۳۳۷ تا سال ۱۳۵۷ به‌عهده داشت.
افشار در اواخر دهه ۳۰ در دانشسرای عالی وابسته به دانشگاه تهران تدريس کرد و در دهه ۴۰ مسئوليت‌هايی چون رياست کتابخانه ملی ايران، رياست مرکز تحقيقات ايران‌شناسی دانشگاه تهران و رياست کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران را بر عهده داشت که برخی از اين مسئوليت‌ها تا پس از انقلاب ايران نيز ادامه داشت.
وی همچنين تا سال ۱۳۵۷ دانشيار و سپس استاد رشته تاريخ در دانشکده ادبيات و علوم انسانی دانشگاه تهران بود.
او مدتی نيز در دانشگاه برن (سوئيس) تدريس کرد و در سال ۱۳۷۴ فهرست‌نگاری نسخه‌های خطی فارسی در کتابخانه ملی اتريش در وين را به‌عهده گرفت و به انجام رساند.
تحقيقات ايرج افشار در باره ايران‌شناسی و کتاب‌شناسی در نشريات معتبر ايرانی و خارجی منتشر شده‌اند.
وی افزون بر اين فعاليت‌های فرهنگی عضو انجمن ايران‌شناسی، عضو انجمن کتاب‌داران ايران و عضو هيأت اجرايی انجمن تاريخ نيز بود و با يونسکو نيز همکاری داشت.
بابک، بهرام، کوشيار و آرش افشار، فرزندان ايرج افشار، کتاب «فهرست موضوعی»، از چاپ‌کرده‌ها و نوشته‌های ايرج افشار را در سال ۱۳۸۲ در لس‌آنجلس آمريکا منتشر کرده‌اند.
فرزندان ايرج افشار در اين کتاب فهرست کاملی از تصحيح‌ها، تأليف‌ها، رساله‌ها و مقاله‌های نوشته‌شده توسط پدر در فاصله سال‌های ۱۳۲۳ تا ۱۳۸۱ را جمع‌آوری کرده‌اند.
