نیروهای پلیس در شهر مونیخ در مقابل تظاهرکنندگان مخالف با کنفرانس صف کشیده‌اند
پنجاه و چهارمین کنفرانس امنیتی مونیخ بعد از ظهر روزیکشنبه ١٨ فوریه/ ٢٩ بهمن به کار خود پایان داد. رسانه های آلمانی نوشتند: کنفرانسی که قرار بود به "امنیت جهان" بیاندیشد، خود تصویری تیره از ناامنی به دست داد. روی آمریکا همچنان نمی توان حساب کرد، وزیرخارجه روسیه هم با ژستی آشتی ناپذیر در آن شرکت کرد و ایران، اسرائیل و عربستان هم از این فرصت برای پریدن به یکدیگر بهره بردند.
سیاست های دونالد ترامپ، مناسبات آمریکا و اروپا، بحران خاورمیانه، افزایش بودجه ناتو، اختلاف های روسیه و غرب و خطر بروز جنگ میان ایران و اسرائیل از مهمترین بحث های این دوره بودند، اما از این همایش سه روزه نتیجه روشنی حاصل نشد.
در نشست امسال کنفرانس امنیتی مونیخ، بحث هائی که بر سر افزایش بودجه دفاعی کشورهای اروپائی عضو ناتو در گرفت نشان از شکاف هائی عمیق در پیمان آتلانتیک شمالی داشت.
در حالی که مایک ینس قائم مقام دونالد ترامپ و ینس اشتولتنبرگ دبیرکل ناتو از اعضای اروپائی این پیمان می خواستند سقف بودجه دفاعی را هرچه زودتر به دو درصد درآمد ناخالص ملی خود برسانند، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان این امر را مشروط به شرایطی ویژه دانست و قائم مقام وی زیگمار گابریل در بنیاد با آن مخالفت ورزید.
وزیرخارجه آلمان با اشاره به اوضاع بحرانی یونان گفت: "یونان از معدود اعضای ناتو است که دو درصد تولید ناخالص ملی خود را در سال به بودجه دفاعی اختصاص داده، اما قادر به پرداخت حقوق بازنشستگان خود نیست. این موضوع سبب بی ثباتی است".
پیش از گابریل ولفگانگ شویبله وزیر دارائی آلمان هشدار داده بود که پس از برگزیت، اتحادیه اروپا احتمالا با "گریکزیت" یعنی خروج یونان روبرو خواهد شد.
اما سخنان سرگئی لاوروف وزیرخارجه روسیه از انتقاد فراتر رفت و لحنی تند و خصمانه علیه ناتو داشت. لاوروف ناتو را متهم کرد که با گسترش خود در شرق اروپا امنیت جهان را به خطر انداخته است. وی گفت که ناتو در مغز و قلب یک سازمان متعلق به دوران جنگ سرد است و "دوران حکمروائی باشگاه نخبگان آمریکا" بر جهان سر آمده است.
در نشست های سه روزه کنفرانس امنیتی مونیخ امسال ده ها تن از رهبران سیاسی جهان سخنرانی کردند. اما امضای یک بیانیه مشترک از سوی روسای سرویس های اطلاعاتی آلمان، فرانسه و بریتانیا یکی از دستاوردهای عملی معدود این نشست بود. این بیانیه تصریح کرده است که مبادله اطلاعات امنیتی میان بریتانیا و اتحادیه اروپا پس از برکزیت نیز ادامه خواهد یافت.
ترزا می نخست وزیر بریتانیا نیز در جریان سخنرانی خود بر قطعیت این همکاری ها تاکید کرد و گفت که مضمون بیانیه را کاملا تایید می کند.
تهدیدهای نتان یاهو
در آخرین روز کنفرانس، بنیامین نتان یاهو نخست وزیر اسرائیل ضمن نشان دادن قطعه ای فلزی که ادعا می کرد بخشی از هواپیمای بدون خلبان ایرانی سرنگون شده در خاک اسرائیل است، خطاب به رهبران ایران گفت: "هشدار می دهم که مصمم بودن اسرائیل را به بوته آزمایش نگذارید".
در مقابل جان کری وزیرخارجه پیشین آمریکا گفت و گو با ایران را به اسرائیل توصیه کرد.
ولفگانگ ایشینگر رئیس کنفرانس از نتان یاهو پرسید که خطر بروز یک جنگ میان ایران و اسرائیل را چقدر جدی ارزیابی می کند؟
نتان یاهو در پاسخ گفت: "ما به شدت مصمم هستیم مانع از آن شویم که ایران در غرب مناطق تحت نفوذ داعش یک حوزه نفوذ جدید ایجاد کند". نخست وزیر اسرائیل اضافه کرد: "ایران می کوشد یک امپراطوری در منطقه ایجاد کند و این بسیار خطرناک است".
محمد جواد ظریف وزیرخارجه جمهوری اسلامی که در نشست حضور داشت، در واکنش به اتهامات نتان یاهو از را به راه انداختن یک "سیرک کارتونی" متهم کرد.
انتقاد از سیاست تهاجمی ترامپ
یکی دیگر از بحث های داغ کنفرانس، سیاست های تهاجمی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بود. قائم مقام ترامپ به نقل از او گفت: "آمریکا همچنان بزرگترین پشتیبان اروپا است و بدون تزلزل در ناتو می ماند". اما این سخن مایک ینس از آنجا که با اظهارات پیشین دونالد ترامپ در تضاد بود، توجه زیادی را جلب نکرد.
ساعاتی پیش از آغاز نشست مونیخ در روز جمعه ١۶ فوریه، ولفگانگ ایشینگر رئیس کنفرانس در یک مصاحبه مطبوعاتی ترامپ را با لحنی کم سابقه مورد انتقاد قرار داده و گفته بود: "ترامپ نه تنها با تهدید، بلکه با اسلحه می کوشد نقش ژاندارم جهان را به آمریکا بازگرداند، در حالی که این نقش سال ها است از بین رفته است".
سخنان جان کری وزیرخارجه پیشین آمریکا درباره برجام هم نمونه دیگری از چندپارچگی در رهبری ایالات متحده آمریکا ارزیابی شد.
جان کری با انتقاد از سیاست ترامپ در برابر ایرن گفت:"برای جلوگیری از تجهیز اتمی ایران، خروج از برجام، آنطور که رئیس جمهور آمریکا می خواهد راه غلطی است. ما افرادی داریم که در محل از سانتریفوژها بازرسی می کنند. جامعه جهانی تلاش های اتمی ایران را به اندازه کافی محدود کرده است. برای اروپا و جهان رعایت برجام بسیار مهم است".
در سومین روز کنفرانس همچنین مولود چاووش اوغلو وزیرخارجه ترکیه تصمیم دونالد ترامپ را درباره شناسائی اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل نکوهش کرد و گفت: "ترکیه به شدت نگران آن است که این مناقشات بر سرنوشت منطقه تاثیر منفی بگذارد".
جنگ لفظی ظریف و الجبیر
محمد جواد ظریف و عادل الجبیر وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی آخرین سخنرانان کنفرانس امنیتی مونیخ بودند.
ظریف با اشاره به توافق هسته ای گفت که پس از این توافق پیشنهاد ایران برای تشکیل مجمعی با هدف گفت و گوی همه جانبه پیرامون بحران های خلیج فارس به گوش های کر برخورد کرد، اما هنوز هم برای این کار دیر نشده است. چنین مجمعی می تواند میان کشورهای منطقه دیالوگ برقرار کند.
وزیرخارجه جمهوری اسلامی تشکیل یک کارگروه برای پاکسازی هوا و حفاظت از محیط زیست در حوزه خلیج فارس را ضروری دانست، بدون آن که توضیح بدهد در کشور خود وی در این زمینه چه اقداماتی انجام شده است.
محمد جواد ظریف تلاش برای معماری جدید امنیتی منطقه خلیج فارس را مهم ارزیابی کرد و گفت: "آمریکا و متحدان منطقه ای آن از نتایج عملکرد خودشان رنج می برند. اما این جبهه اکنون از این وضعیت برای ابراز خشم از سیاست خارجی ایران استفاده می کنند".
عربستان سعودی پس از اسرائیل مهم ترین متحد آمریکا در منطقه خلیج فارس است. پس از ظریف همتای عربستانی او عادل الجبیر به عنوان آخرین سخنران کنفرانس پشت تریبون رفت. جبیر مدعی شد که ایران برای کشتن شهروندان عربستان سعودی به این کشور مواد منفجره می فرستد. وی خواستار تغییر سیاست ایران شد.
جبیر همچنین تاکید کرد که عربستان سعودی تصمیم دارد حقوق اجتماعی بیشتری به زنان و جوانان بدهد، خود را به یک جامعه باز تبدیل کند و در غرب خود یک شهر بزرگ جهانی بسازد.
تدابیر شدید امنیتی و تظاهرات مخالفان
با توجه به افزایش خطر تروریسم در آلمان، امسال کنفرانس مونیخ در میان تدابیر امنیتی بی سابقه برگزار شد.
چهار هزار پلیس ماموریت حفظ امنیت میهمانان کنفرانس را به عهده داشتند. یعنی تقریبا هفت مامور برای هر میهمان. مناطق مرکزی و مهم شهر مونیخ بسته و رفت و آمد قطارهای شهری و اتوبوس ها به شدت محدود شد.
هزاران مخالف کنفرانس نیز در سه روز گذشته در مونیخ دست به تظاهرات اعتراضی زدند. آن ها کنفرانس امنیتی مونیخ را "همایش جنگ طلبان" می نامیدند.
رادیو بین المللی فرانسه
