تجمع درویشان گنابادی در مقابل کلانتری ۱۰۲ پاسداران
با به خشونت کشیده شدن تجمع و تحصن درویشان در مقابل کلانتری ۱۰۲ پاسداران در روز دوشنبه ۳۰ بهمن و تبدیل شدن گلستان هفتم پاسداران به منطقهای شبیه میدان جنگ، بار دیگر سرکوب درویشان گنابادی به سر خط خبرها آمد و کاربران شبکههای اجتماعی هم تا پاسی از شب به این ماجرا پرداختند.
شدت واکنشها به دنبال انتشار ویدئویی که نشان میداد اتوبوسی به سمت نیروهای گارد ویژه میراند و آنان را هدف قرار میداد افزایش یافت و درویشان نیز که اغلب به رفتار نرم شهرهاند مورد انتقاد قرار گرفتند که دست به خشونتوزری زدهاند و آداب مبارزه بدون خشونت را کنار گذاشتهاند.
سعید منتظرالمهدی، سخنگوی پلیس ایران اعلام کرد که در حمله این اتوبوس به جمع مأموران نیروی انتظامی سه مأمور پلیس کشته شدهاند. برخی منابع از کشته شدن دو بسیجی هم خبر دادهاند.
اما از سوی دیگر برخی فعالان شبکههای اجتماعی انتساب خبر حمله اتوبوسی را به دراویش گنابادی با دیده تردید نگریستهاند و با اشاره به سناریوها و داستانهایی که پیش از این از سوی نیروهای امنیتی ساخته شده است، این احتمال را مطرح کردهاند که این مورد نیز سناریویی از همین دست باشد؛ چه اولین بار خبرگزاری فارس ویدئویی منتشر کرد که در آن نام یک درویش به عنوان راننده اتوبوس (مینیبوس) مطرح میشود.
فرهاد نوری، مدیر سایت مجذوبان نور که اخبار مربوط به دراویش گنابادی را پوشش میدهد درباره این ماجرا و تردیدهای مطرح شده درباره آن به زمانه میگوید: «ببینید من خودم هم تعجب کردم که چنین اتهامی را وارد میکنند. دراویش گنابادی هر موقع هر اتفاقی برایشان افتاده همیشه دفاع کردهاند و هیچوقت شروع کننده حمله و شروع کننده اغتشاش نبودهاند. آن منطقهای که این اتفاق افتاده و آن شخص -اولین بار این خبر را خبرگزاری فارس منتشر کرد که محمد ثلاث راننده اتوبوس بوده- و خب محمد ثلاث یکی-دو ساعت قبل از اینکه آن اتفاق بیفتد روبهروی کلانتری ۱۰۲ به چنان شدتی ضرب و شتم شده بوده که دراویش فکر میکردند فوت کرده که بعد هم خبرش آمد که ایشان واقعا فوت شده. اصلا زمانبندی این سناریو جای سوال دارد و اینکه دراویش آنجا اصلا اتوبوس (مینیبوس) از کجا آوردهاند؟»
نوری در پاسخ به این سوال که آیا خبر درگذشت محمد ثلاث، از درویشان گناباد را تایید میکند یا نه، به زمانه میگوید: «تا آنجا که من اطلاع دارم بله، متاسفانه ایشان به دلیل شدت جراحاتی که برداشته بودند، فوت کردهاند.»
او درباره تازهترین پیام و موضع نورعلی تابنده، قطب دراویش گنابادی نسبت به این ماجرا نیز میگوید: «ایشان موضع خاصی نگرفتهاند اما امروز بعد از نماز صبحشان در صحبتهایی که در قالب یک ویدئو منتشر شد، به موضوع دفاع اشاره کردند. دراویش گنابادی همواره اعلام کردهاند که در دفاع از عقیده خود، در دفاع از درویشی و در دفاع از یکدیگر مثل سنگ خارا هستند و در دوستی هم همچون آب روان. ایشان هم همین موضع را گرفتهاند.»
در بخشی از ویدئوی مورد اشاره فرهاد نوری، نورعلی تابنده خطاب به درویشان گنابادی میگوید از روی احساسات کاری نکنید که به دیگران صدمه بزند و موجب بدنامی باشد ولی در مقام دفاع میتوانید هر کاری بکنید: «میخواهند از ما دشمن درست کنند. میخواهند ما را تبدیل به دشمن کنند و حال آنکه ما تبدیل به دشمن نمیشویم. {…} ولی دفاع را تا جان خودمان میکنیم.»
او خطاب به نیروهای امنیتی نیز میگوید: «… مراقب باشند یک بدنامیای برای اسم ایران و شیعه فراهم نکنند که در دنیا شیعه با تروریسم یک معنی داشته باشد.»
در جریان درگیریهای شب گذشته، نیمه شب و صبح امروز دراویش گنابادی با نیروهای امنیتی و لباس شخصی اما شمار زیادی از درویشان مورد ضرب و شتم شدید قرار گرفتهاند.
فرهاد نوری درباره آنچه از روز گذشته در گلستان هفتم پاسداران تهران رخ داده به زمانه میگوید: «خود گلستان هفتم، همسایههای دکتر {نورعلی} تابنده، قطب درویشان گنابادی و منزل ایشان هم تا حدی مورد تعرض قرار گرفتند. تعداد خیلی زیادی از دراویش ضرب و شتم شدند که وضعیت تعدادی از آنها وخیم است و گلوله مستقیم به آنها شلیک شده است. اینها را تا مدتی در خانههایی که در داخل گلستان هفتم اینها هجوم برده بودند داخلشان، نگه داشته بودند و بعد با ونهای نیروی انتظامی منتقلشان کردند یک تعدادیشان را به پلیس امنیت وزرا -خانمها را- و آقایان را هم فرستادند به سمت دادسرای شاهپور که فکر میکنم الان به نام خیابان وحدت اسلامی شناخته میشود.»
به گفته نوری تعدادی از درویشان که حالشان بد بوده و زخمی بودهاند را هم به بیمارستان سجاد فرستادهاند.
او در ادامه میگوید: «رسانههای حکومتی اعلام کردهاند حدود ۳۰۰ نفر از دراویش بازداشت شدهاند که این با آمار تقریبی ما جور در میآید چون تعداد اندکی از دراویش توانسته بودند وارد گلستان هفتم بشوند تا بتوانند از آن منطقه دفاع بکنند ولی تعداد دیگری از دراویش از صبح زود امروز در مناطق اطراف پاسداران، وروردیهای این منطقه و حتی ورودیهای شهر تهران بازداشت شدهاند و مطمئنا شمار بازداشتشدگان افزایش خواهد یافت. من تا الان توانستهام تقریبا نام ۱۰۰ نفر را به دست بیاورم که اینها زخمی و بازداشت شدهاند.»
مدیر سایت مجذوبان نور درباره حرکت درویشان گنابادی به سوی تهران و گلستان هفتم پاسداران نیز میگوید: «از روز گذشته که این ماجرا شدت گرفت، -دراویش همیشه خط قرمزشان دولتسرای دکتر تابنده بوده- و دراویش حرکت کردند به سمت تهران، نهایتا یک مسیر شش ساعته، هشت ساعته، ۱۰ ساعته و نهایتا ۱۵ ساعته را پیش رو داشتهاند که در نهایت تا صبح امروز میتوانستهاند خودشان را برسانند که عدهای از آنها را در ورودیهای شهر تهران متوقف کردهاند. عدهای را هم که موفق شده بودند وارد تهران شوند در اطراف ورودیهای خود منطقه پاسداران متوقف کردهاند.»
به گفته فرهاد نوری اما پیشینه این ماجرا به حدود سه هفته قبل برمیگردد؛ زمانی که شماری از نیروهای لباس شخصی قصد داشتهاند اطراف گلستان هفتم یک ایست و کیوسک بازرسی برپا کنند که این با مخالفت دراویش روبهرو شده است: «به دنبال این ماجرا دراویش با پلیس تماس گرفتند و نیروهای لباس شخصی منطقه را ترک کردند اما تقریبا ۱۰ روز، دو هفته بعد عده بیشتری از نیروهای امنیتی شروع کردند به حرکت به سمت گلستان هفتم که این مساله موجی را ایجاد کرد و باعث ایجاد تشنج در میان دراویش شد چون خط قرمز دراویش دکتر تابنده است و منزل و دولتسرای او برای دراویش بسیار ارزشمند است -مثل شخص ایشان.»
- فرهاد نوری، مدیر سایت مجذوبان نور: متاسفانه در این ماجرا یکسری از رسانههای خارج از ایران شروع کردند یکسری شایعاتی را پخش کردند که این التهاب بیشتری را وارد جامعه دراویش کرد و آنجا یک مقدار شلوغ شد. من میتوانم بگویم نیروهای خودسر و متحجر که معلوم نیست از کجا خط میگیرند؛ کسانی که از ۱۰-۱۲ سال پیش شروع کردند با دراویش دشمنی کردن که از تخریب حسینیه شریعت قم شروع شد و تا الان ادامه پیدا کرده. اینها حاضرند به هر قیمتی به این جامعه دراویش شک وارد کنند، به بزرگان دراویش اهانت و دستدرازی کنند و … و دراویش به دلیل اینکه تجربه طولانیمدت ۱۰-۱۲ ساله دارند که این خودسرها هیچوقت نتوانستهاند آرام بنشینند، خب یکسری واکنشها نشان دادند و ۲۴ ساعت آنجا در اطراف گلستان هفتم شلوغ شد که بعد به دستور دکتر تابنده دراویش متفرق شدند.
درباره آنچه زمینهساز اتفاقات روز گذشته شد اما نوری میگوید: «یک عدهای از دراویش همیشه آنجا هستند که میمانند و گشتهایی هست متعلق به دراویش -به خاطر مهم بودن آن منطقه برای دراویش- که میچرخند. یکی از این درویشان یعنی نعمتالله ریاحی دو روز پیش بازداشت شد که دراویش دیروز رفتند تا تحصنی انجام بدهند مسالمتآمیز که ایشان را آزاد بکنند چون ایشان هیچ جرمی انجام نداده بوده و تنها رفته بوده کلانتری پیگیر دزدیده شدن ماشین یک نفر دیگر بشود که آنجا او را گرفتهاند و قصد داشتهاند به نیروهای امنیتی تحویلش بدهند که بعد آن تحصن مسالمتآمیز با آن شدت برخورد نیروهای امنیتی و گارد ویژه روبهرو شد.»
مچذوبان نور / رادیو زمانه