کشورهای همسایۀ عراق، همراه با فرانسه، در اجلاسی در بغداد حضور یافته‌اند تا در مورد اوضاع منطقه و ثبات عراق گفتگو کنند. قبلاً پیش‌بینی می‌شد که روابط مجادله‌آمیز ایران و عربستان و رقابت آنها در عراق محور اصلی نشست را تشکیل دهد. اما رویدادهای افغانستان و بخصوص خطر داعش، فضای اجلاس را تحت تأثیر قرار داده است.
اجلاس یک‌روزۀ موسوم به "همکاری و مشارکت" که رسانه‌های غربی بیشتر با عنوان "کنفرانس همسایگان عراق" از آن سخن گفته‌اند، صبح شنبه ۲٨ اوت/۶ شهریور آغاز به کار کرد. نمایندگان ایران، ترکیه، عربستان سعودی، کویت، اردن، مصر، امارات و قطر و همچنین دبیران کل اتحادیۀ عرب و شورای همکاری کشورهای خلیج فارس در این اجلاس شرکت دارند.
در کنار کشورهای منطقه، فرانسه تنها کشور غربی است که در اجلاس حضور یافته، آنهم در عالی‌ترین سطح. امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه گفته است که ثبات عراق برای وی بسیار اهمیت دارد.
به غیر از ماکرون، عبدالفتاح سیسی رهبر مصر تنها رئیس جمهوری است که به بغداد رفته است. پادشاه اردن نیز در اجلاس حضور دارد. قطر در سطح امیر و کویت در سطح نخستوزیر در کنفرانس شرکت می‌کنند. از ایران و ترکیه و عربستان هم وزیران خارجه آمده‌اند و بالاخره امارات متحد عرب، حاکم دوبی را به اجلاس اعزام کرده است.
سوریه اما به بغداد دعوت نشده. حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجۀ ایران، از این غیبت انتقاد کرده است. گفته می‌شود که فرانسه و امیرنشین‌ها با شرکت سوریه مخالف بوده‌اند. با اینحال، بغداد از طریق یک فرستادۀ ویژه نامه‌ای برای شخص بشار اسد فرستاده تا به او اطمینان دهد که سوریه همچنان "طرف درجه اول" عراق محسوب می‌شود.
با اینکه هنوز خبری از محتوای مذاکرات منتشر نشده، اما روشن است که وضعیت افغانستان و خطر داعش - به ویژه بعد از سوءقصد فرودگاه کابل که بیش از ۱۷٠ قربانی گرفت – سایر موضوعات را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
وساطت میان ایران و عربستان
پیش از شروع نشست عمومی، مصطفی کاظمی نخستوزیر عراق با امانوئل ماکرون گفتگو کرد. بعد از این دیدار دوجانبه، ماکرون گفت: "همه می‌دانیم که نباید از تهدید داعش غافل شویم". کاظمی نیز تأیید کرد که "مبارزه با تروریسم، الویت دولت ماست".
البته از قبل قرار بود که یکی از هدف‌های اصلی اجلاس "همکاری و مشارکت"، رفع تنش میان ایران وعربستان باشد. کاظمی گفت: "ما نمی‌خواهیم عراق محلی برای عملیات علیه همسایگان ما باشد". او همچنان برای وساطت میان تهران و ریاض تلاش می‌کند.
دریافت رایگان خبرنامه
با خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید
آبونه شوید
معلوم نیست که امیر عبداللهیان و فیصل بن فرحان، وزیران خارجۀ ایران و عربستان، گفتگوهایی جداگانه خواهند داشت یا خیر. تهران و ریاض از بهار گذشته مذاکراتی محرمانه را آغاز کردند که هنوز به نتیجۀ خاصی نرسیده است. با اینحال یک دیپلمات حاضر در بغداد به روزنامۀ فرانسوی لوموند گفته است: "همین که دو کشور نمایندگانی را در سطح بالا به اجلاس فرستاده‌اند، خود نکتۀ مثبتی است".
نگرانی فرانسه از سیاست آمریکایی‌ها در عراق
مصطفی کاظمی که اجلاس بغداد را با همکاری فرانسه به راه انداخته، طبعاً به آیندۀ سیاسی خود نیز می‌اندیشد. قرار است که در پاییز آینده، انتخابات پارلمانی عراق برگزار شود و مسلماً کاظمی از هم‌اکنون به فکر تمدید صدارت خود است.
حضور امانوئل ماکرون نیز چنان که خود گفت، نشان‌دهندۀ اهمیت خاص عراق برای فرانسه است. ماکرون تأکید کرد که شخصاً به ثبات عراق دل بسته است و این ثبات تنها از طریق مبارزه با تروریسم و بازسازی کشور به دست می‌آید.
اما فرانسوی‌ها معتقدند که مبارزه با تروریسم در عراق، بدون مداخلۀ آمریکا ممکن نیست. مشاوران کاخ الیزه نیز بارها تأکید کرده‌اند که عراق با افغانستان قابل مقایسه نیست. به زبان دیگر، پاریس می‌خواهد به هر ترتیب واشنگتن را قانع کند که نیروهایش را – ولو محدود – در عراق نگاه دارد.
قرار است که امانوئل ماکرون بعد از نشست بغداد به کردستان عراق، و به شهرهای اربیل و موصل برود. او می‌خواهد قدردانی خود را به کردها، به خاطر مبارزه با داعش ابراز نماید.
