دشمنان دیروز، متحدان امروز
اواخر سال ٢٠١٥ تروریست‌ها در منطقه سینای مصر صدها سرباز و نیروی نظامی را کشته بودند، بخش زیادی از منطقه را در اختیار داشتند و مصر هم توان مقابله با آنها را نداشت. اما اسرائیل با چراغ سبز عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، وارد عمل شد. روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز در گزارشی به جزئیات همکاری مصر و اسرائیل برای مقابله با داعش در صحرای سینا پرداخته است. نیویورک‌تایمز این همکاری درخور توجه را مرحله جدیدی در تکامل روابط دو کشور می‌خواند. مصر و اسرائیل که زمانی در سه جنگ دشمن یکدیگر بودند، اکنون متحدانی مخفی در یک جنگ مخفی علیه دشمنی مشترک‌اند.
آن‌طورکه در این گزارش آمده است، پس از این توافق محرمانه، در دو سال پهپادها، هلیکوپترها و جت‌های جنگی اسرائیلی بدون آنکه نام و نشانی روی بدنه آنها دیده شود بیش از صد عملیات هوایی در آسمان صحرای سینا انجام داده‌اند. مداخله اسرائیل به ارتش مصر در جنگ نزدیک به پنج‌ساله‌اش علیه تروریست‌ها کمک کرده است. از آن سو هم اسرائیل، به ادعای نیویورک‌تایمز، با این عملیات‌ها امنیت مرزهای خود و ثبات همسایگانش را تقویت کرده است. این شبه‌نظامیان که کمی بعد از آغاز فعالیتشان در صحرای سینا خود را شاخه‌ای از داعش معرفی کردند، در اواخر سال ۲۰۱۵ توانستند یک هواپیمای مسافربری خطوط هوایی روسیه را در آسمان مصر هدف قرار دهند. نویسنده این گزارش در نیویورک‌تایمز می‌گوید سقوط هواپیمای مسافربری روسیه نقطه عطف ماجرای داعش در صحرای سینا بود، چراکه عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور مصر که در مبارزه با این گروه شبه‌نظامی مستأصل به نظر می‌رسید، با پروژه همکاری نظامی میان قاهره و تل‌آویو برای تشکیل جبهه واحد جنگ علیه داعش، موافقت کرد.
مقامات آمریکایی می‌گویند کمپین هوایی اسرائیل نقش تأثیرگذاری در فراهم‌کردن زمینه برای برتری مصر در جنگ علیه شبه‌نظامیان داعش داشته است، اما نقش اسرائیل عواقب پیش‌بینی‌ناپذیری برای منطقه، از جمله مذاکرات صلح خاورمیانه خواهد داشت. به‌ویژه از این جهت که حالا مقامات ارشد اسرائیلی فهمیده‌اند مصر حتی برای کنترل بر خاک خودش هم به اسرائیل وابسته است.
هر دو همسایه یعنی اسرائیل و مصر تصمیم گرفته‌اند به‌دلیل بازخوردهای منفی افکار عمومی مصر، این همکاری نظامی را مخفی نگه دارند. مقامات مصری و رسانه‌های دولتی این کشور همچنان می‌گویند به آرمان فلسطین پایبندند. دولت مصر همچنین صحرای سینا را یک منطقه نظامی تحت کنترل اعلام کرده و ورود روزنامه‌نگاران را هم به این منطقه ممنوع کرده است.
در پشت صحنه ژنرال‌های ارشد مصر از زمان امضای قرارداد کمپ دیوید در سال ١٩٧٨ بارها به همتایان اسرائیلی خود نزدیک‌تر شده‌اند. نیروهای امنیتی مصر در محدودکردن ورود و خروج کالا از نوار غزه به اسرائیل کمک کرده‌اند. در سال ٢٠١٢، انتخاب‌شدن محمد مرسی، رهبر اخوان‌المسلمین، به‌عنوان رئیس‌جمهوری مصر مقامات اسرائیلی را نگران کرد. مرسی می‌گفت به توافق‌نامه کمپ دیوید احترام می‌گذارد، اما اسرائیلی‌ها از نزدیکی اخوان‌المسلمین به حماس و دشمنی تاریخی آنها با کشور یهود می‌ترسیدند. یک سال بعد وقتی سیسی که آن زمان وزیر دفاع مصر بود در کودتایی نظامی مرسی را سرنگون کرد، اسرائیلی‌ها به‌شدت از این کودتا استقبال کردند و به واشنگتن هم فشار آوردند که این تغییر را بپذیرد.
زمان کوتاهی بعد از روی کار آمدن سیسی، صحرای سینا به محل جولان نیروهای تروریستی بدل شد و تحرکات این گروه‌ها هنوز هم ادامه دارد و اکنون طبق گزارش نیویورک‌تایمز مشخص شده سیسی برای شکست داعش در این کشور دست به دامن اسرائیل شده است.
همکاری محرمانه دو طرف در شمال صحرای سینا مهم‌ترین شاهد بر تغییر روابط سیاسی در منطقه به شمار می‌رود. دشمنان مشترکی مثل داعش، ایران و اسلام سیاسی برخی از کشورهای عربی را به اسرائیل نزدیک کرده است، حتی اگر مقامات و رسانه‌های این کشورها به اسرائیل بدوبیراه بگویند. روز شنبه، روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست هم در گزارشی جداگانه از این همکاری نظامی محرمانه پرده برداشت. در این گزارش هم از همکاری نظامی اسرائیل و مصر برای مقابله با شبه‌نظامیان افراطی‌گرا در شمال صحرای سینا به‌عنوان دلیلی بر تغییر نظم سیاسی خاورمیانه یاد شده است و نویسنده در تأیید ادعای خود به اظهارات موشه یعلون، وزیر دفاع اسرائیل، اشاره کرده است که در سال ۲۰۱۶ گفته بود تل‌آویو در اتاق‌های محرمانه با مقامات کشورهای حوزه خلیج فارس درباره چگونگی اتحاد در برابر «شخصیت بد منطقه» - ایران- در حال رایزنی است.
همکاری محرمانه دو طرف در شمال صحرای سینا مهم‌ترین شاهد بر تغییر روابط سیاسی در منطقه به شمار می‌رود. دشمنان مشترکی مثل داعش، ایران و اسلام سیاسی برخی از کشورهای عربی را به اسرائیل نزدیک کرده است، حتی اگر مقامات و رسانه‌های این کشورها به اسرائیل بدوبیراه بگویند. روز شنبه، روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست هم در گزارشی جداگانه از این همکاری نظامی محرمانه پرده برداشت. در این گزارش هم از همکاری نظامی اسرائیل و مصر برای مقابله با شبه‌نظامیان افراطی‌گرا در شمال صحرای سینا به‌عنوان دلیلی بر تغییر نظم سیاسی خاورمیانه یاد شده است و نویسنده در تأیید ادعای خود به اظهارات موشه یعلون، وزیر دفاع اسرائیل، اشاره کرده است که در سال ۲۰۱۶ گفته بود تل‌آویو در اتاق‌های محرمانه با مقامات کشورهای حوزه خلیج فارس درباره چگونگی اتحاد در برابر «شخصیت بد منطقه» - ایران- در حال رایزنی است.
با‌این‌حال دولت مصر که همواره در چند دهه اخیر خود را حامی فلسطینیان خوانده و از اسرائیل به‌عنوان دشمن یاد کرده است، احتمالا با انتشار چنین گزارش‌هایی باید از خود در برابر افکار عمومی داخلی دفاع کند. عبدالفتاح سیسی که نوامبر گذشته گفته بود ارتش از تمام نیروهای ضروری برای ایجاد ثبات در صحرای سینا استفاده کند اکنون خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری مصر آماده می‌کند. همه رقیبان جدی سیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری یا خود از رقابت کنار کشیدند یا به‌زور خارج شدند و در چنین شرایطی احتمالا نمی‌توان گفت افشای این روابط تأثیری جدی در پیروزی سیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری ماه آینده مصر خواهد داشت.
روزنامه شرق
