سازمان عفو بین‌الملل شامگاه دوشنبه ۲۵ نوامبر/ ۴ آذر با انتشار بیانیه‌ای از جامعه بین‌الملل خواست که خشونت مأموران جمهوری اسلامی در سرکوب اعتراضات آبان ۸۹ را محکوم کند. بر همین اساس در جریان اعتراضات دست‌کم ۱۴۳ نفر کشته شده‌اند.
گور عده‌ای از کشته‌شدگان در اعتراضات آبان ۹۸ که شبانه دفن شده‌اند. احتمالاً در مریوان (عکس: توییتر معترضان)
جمعه ۲۴ بهمن در اعتراض به افزایش قیمت بنزین تجمعات اعتراضی در اهواز، مشهد، سیرجان، گچساران، آبادان، اصفهان و خرمشهر برگزار شد که به زودی به بیش از یکصد شهر ایران سرایت کرد. عفو بین‌الملل ابتدا تعداد کشته‌شدگان در این درگیری‌ها را ۱۳۸ نفر تخمین زده بود. در بیانیه اخیر عفو بین‌الملل گفته شده که دست‌کم ۱۴۳ نفر کشته شده‌اند و اغلب کشته‌شدگان نیز با سلاح گرم به قتل رسیده‌اند.
بر اساس بیانیه عفو بین‌الملل یک تن از معترضان در اثر تنفس گاز اشک‌آور جان خود را از دست داده و یک نفر دیگر را هم آنقدر کتک زده‌اند که مرده است.
فیلیپ لوتر، مدیر بخش خاورمیانه عفو بین‌الملل با تکیه بر افزایش تعداد کشته‌شدگان به این جمعبند رسید:
«افزایش تعداد کشته‌شدگان [در اعتراضات سراسری ایران] نشان می‌دهد که مأموران امنیتی جمهوری اسلامی بدون در نظر گرفتن جان انسان‌ها با معترضان مقابله کرده‌اند.»
عفو بین‌الملل از بررسی ویدیوهای اعتراضات و گزارش‌های شاهدان عینی از درگیری‌ها به این دریافت دست پیدا کرده که مأموران با سلاح گرم در صدد مقابه با معترضان برآمده بودند.
عفو بین الملل سپس با انتقاد از واکنش جامعه بین‌المللی نسبت به نحوه و ابعاد سرکوب اعتراضات در ایران اعلام کرد:
«اگرچه کمسیر حقوق بشر سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و شماری از کشورها اقدام حکومت ایران در کاربرد خشونت علیه معترضان را محکوم کرده‌اند، اما با توجه به مستنداتی که وجود دارد، هیچ کدام از این کشورها به‌طور خاص اشاره‌ای به این واقعیت نکرده‌اند که نیروهای امنیتی ایران قصد استفاده از سلاح گرم برای کشتار معترضان را داشتند.»
رهبر جمهوری اسلامی در پنجمین روز اعتراضات در سخنانی که در جمع گروهی از فعالان اقتصادی ایراد کرد، معترضان را با دشمنی اشغالگر یکسان دانست و اعلام پیروزی کرد. سردار حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران هم دوشنبه ۴ آذر هدایت اعتراضات را به آمریکا، اسرائیل و عربستان سعودی نسبت داد و خواهان اعدام رهبران معترضان شد.
عفو بین‌الملل در ادامه گزارش خود اعلام کرد مقامات امنیتی در برخی از موارد از تحویل دادن اجساد کشته‌شدگان به خانواده‌ها خودداری کرده‌اند و خواهان دریافت «حق تیر» شده‌اند. این روش در سال‌های دهه ۱۳۶۰ رواج داشت. روز گذشته حبیب‌الله آصفی، معاون امنیتی استاندار خوزستان دریافت حق تیر از خانواده‌های کشته‌شدگان در اعتراضات استان خوزستان را تکذیب کرد و گفت «این موضوع با عقل جور درنمی‌آید.»
سازمان حقوق بشر اهواز یکم آذر با انتشار بیانیه‌ای به نقل از منابع محلی که در اختیار دارد اعلام کرد که در اعتراضات استان خوزستان ۶۰ تن از معترضان کشته شده‌اند. سازمان حقوق بشر اهواز اعلام کرده بود که بیشتر این اشخاص در ناآرامی‌های ماهشهر جان خود را از دست دادند.
مقامات جمهوری اسلامی تاکنون به طور رسمی تعداد کشته‌شدگان و مجروحان در اعتراضات آبان ۹۸ را اعلام نکرده‌اند.
رادیو زمانه
رادیو زمانه
