مصطفی تاج‌زاده "دولت پنهان" را علت اصلی "بحران امروز ایران" می‌داند. این فعال اصلاح‌طلب با اشاره به بی‌اعتمادی عمومی، حل بحران را به "تجدیدنظر" جمهوری اسلامی در سیاستهای خود و جلب اعتماد مردم مشروط می‌کند.
دویچه وله: مصطفی تاج‌زاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و معاون وزیر کشور دولت اصلاحات، در گفت‌وگویی با روزنامه دولتی "ایران" در روز شنبه ۲۴ شهریور (۱۵ سپتامبر) کاهش اعتماد مردم به حکومت جمهوری اسلامی، تأثیر بیش از پیش فضای مجازی بر افکار عمومی و افزایش بی‌سابقه تهدیدهای آشکار آمریکا علیه ایران را مسایلی دانسته که باعث تفاوت وضعیت امروز کشور با گذشته شده است.
به گفته تاج‌زاده: «همچنین یکی از تفاوتها با گذشته این است که هیچگاه تا این حد گرفتار فساد نبوده‌ایم و اینقدر مردم به فساد حساس نشده بودند. با وجود این اگر از من بپرسید که ریشه مشکلات کجاست، می‌گویم سیاسی است. چرا؟ به دلیل اینکه اولین مشکل امروز ایران مدیریتی است، زیرا دایره ورود شایستگان را به حکومت روز به روز محدودتر کرده‌اند و نمی‌گذارند از نیروهای توانا چه متخصصان داخل و چه ایرانیان خارج از کشور استفاده شود.»
این فعال اصلاح‌طلب گفته است: «خواب‌های شومی برای ما دیده‌اند، مشکلات هم روی هم انباشت شده و با بی‌اعتمادی مردم مصادف شده است. فضای باز مجازی را هم باید به این مسائل اضافه کرد. این وضعیت استثنایی است، ما هیچگاه این مشکلات را با هم یکجا نداشته‌ایم.»
دولت پنهان؛ قوی و غیرپاسخگو
تاج‌زاده در ادامه سه علت را در به وجود آمدن "بحران امروز ایران" دخیل می‌داند: نخست قرار گرفتن دونالد ترامپ بر کرسی ریاست جمهوری آمریکا، دوم "دولت پنهان" که به گفته این فعال اصلاح‌طلب "تلاش زیادی کرد تا برجام شکست بخورد"، و سوم ضعف‌های دولت ایران.
مصطفی تاج‌زاده در مورد "دولت پنهان" به عنوان یکی از عوامل به گفته او اصلی بحران کنونی ایران که "قدرت زیادی دارد اما پاسخگو نیست"، می‌گوید: «یکی از اقدام‌های آن راه انداختن تظاهرات مشهد بود که در واقع کودتا علیه دولت بود اما جوانان آن را برهم زدند و شعارهای دیگری سر دادند و به این ترتیب سررشته کار را از دستشان بیرون کشیدند. یکی دیگر از کارهای آنها اجتماع چند هفته گذشته طلاب در مدرسه فیضیه شهر قم است. با نگاه بدبینانه می‌توانیم بگوییم این تجمع مقدمه کودتا بود. مورد خطرناک‌تر در آستانه سفر آقای روحانی به اروپا بود که در بلژیک روی داد.»
اصلاح‌طلبان و بسیاری از چهره‌های سیاسی و رسانه‌های داخلی، اصولگرایان تندرو در ایران را متهم می‌کنند که با قصد ضربه زدن به دولت روحانی تظاهرات هفتم دی‌ماه گذشته در مشهد را تحریک کرده و ترتیب داده‌اند، اما سپس جریان از کنترل خارج شده و اعتراضات خیابانی به دیگر شهرهای ایران سرایت کرده است. سخنان تاج‌زاده درباره اجتماع طلاب در مدرسه فیضیه قم نیز اشاره‌ای است به تجمع طلبه‌های حوزه علمیه قم در روز ۲۵ مرداد که با حاشیه‌های زیادی همراه بود. در این تجمع که در مخالفت با دولت برگزار شد، روحانی تلویحا به قتل تهدید شده بود. بر یکی از پلاکاردهای این تجمع، با کنایه‌ای آشکار به نحوه درگذشت اکبر هاشمی رفسنجانی، نوشته شده بود: «ای آنکه مذاکره شعارت، استخر فرح در انتظارت.»
سومین اشاره تاج‌زاده به "مورد خطرناک‌تر" در آستانه سفر روحانی به اروپا نیز به دستگیری یک دیپلمات ایرانی در آلمان به اتهام برنامه‌ریزی برای حمله تروریستی به نشست دو ماه پیش سازمان مجاهدین خلق در پاریس برمی‌گردد. در شرایطی که آمریکا ایران را متهم به حمایت از تروریسم می‌کند، جمهوری اسلامی دست‌کم در دو کشور اروپایی در رابطه با دست داشتن در فعالیت‌های تروریستی در مظان اتهام قرار گرفت. دستگیری چهار نفر در آلمان و بلژیک، از جمله یکی از کارکنان سفارت ایران در اتریش، به اتهام برنامه‌ریزی برای بمب‌گذاری در نشست سازمان مجاهدین در پاریس و نیز اخراج دو دیپلمات ایرانی از هلند که گفته می‌شود در رابطه با پرونده قتل "محمدرضا کلاهی صمدی" و "احمد نیسی" مجبور به ترک این کشور شده‌اند، جمهوری اسلامی را در دوران سخت رایزنی با اروپا برای مقابله با تحریم‌های آمریکا، در موقعیت به‌شدت دشواری قرار دادند.
تاج‌زاده اما در مورد قصد حمله به نشست سازمان مجاهدین خلق در پاریس می‌گوید: «امکان ندارد یک آدم معمولی چنین تصمیم ابلهانه‌ای بگیرد، چه برسد به اینکه حرکتی سازمانی باشد. آن‌هم با آن تجربیاتی که در قدیم داشتیم. زمان ریاست جمهوری آقای هاشمی که قرار بود میتران رئیس جمهوری فرانسه به ایران بیاید، شاپور بختیار در پاریس به قتل رسید. سفر او منتفی شد و رابطه ایران و فرانسه لطمه خورد. البته گفتند اینها سرخود بودند و با مسائل بین‌المللی آشنا نبودند، اما امروز بعد از برجام این کار به احتمال زیاد با هدف ایجاد تنش بین ایران و اروپا و منزوی کردن کشور و ترامپ را حق‌به‌جانب نشان دادن و شاید هم فراهم کردن مقدمات جنگ انجام گرفت.»
زمانی "مناسب" برای خروج نظامیان از اقتصاد
مصطفی تاج‌زاده پایان سکوت روحانی در برابر "دولت پنهان" را ضروری می‌داند، اما می‌گوید: «بحثم این نیست که برود مجلس و مانند احمدی‌نژاد حرف بزند. اما آیا می‌خواهید نظامیان از اقتصاد خارج شوند یا نه؟ زمانش الان است. جامعه در این حالت احساس می‌کند که قرار است مشکلات حل شود.»
تاج‌زاده در بخش دیگری از مصاحبه‌اش با "ایران" دو انتقاد را هم متوجه دولت روحانی می‌کند؛ او نخست سکوت دولت روحانی در برابر "دولت پنهان" را مورد انتقاد قرار می‌دهد، زیرا معتقد است "دولت پنهان را فقط با افکار عمومی می‌توان کنار زد، نه با لابی‌های پشت پرده" و سپس به "ضعف اجرایی" به عنوان مشکل دوم دولت اشاره می‌کند و می‌گوید: «وقتی مشکلات جدی و حاد می‌شود باید متناسب با آن مدیران را آرایش داد و به میدان آورد و سیاستهای خود را به روز کرد. دولت باید تیم اقتصادی خود را ترمیم کند. این تیم پاسخگوی شرایط فعلی نیست.»
تاج‌زاده همچنین با اشاره به اینکه انتقاد او متوجه برجام نیست، بلکه حسن روحانی را از آن جهت "مقصر" می‌داند که «چرا از دستاوردهای دولت خود دفاع و کاسبان تحریم را افشا نمی‌کند». این فعال اصلاح‌طلب سپس با اشاره به "ترس مردم" به عنوان دلیل اصلی جهش ناگهانی قیمت‌ها، به دولت روحانی پیشنهاد می‌کند: «یکی از کارهایی که دولت می‌تواند انجام دهد این است که با رهبری حرف بزند و بگوید درمان این نگرانی عمومی این است که اعتماد مردم را جلب کنیم.»
تاج‌زاده به رغم تأکیدش بر به وجود آمدن "اشکالات اساسی" به خاطر "دولت پنهان" و با وجود تأیید اینکه "تعداد کسانی که اصل جمهوری اسلامی را نمی‌خواهند بیشتر از همیشه شده است"، معتقد است: «هنوز هم ۶۰ درصد مردم می‌خواهند بدون تغییرات خشونت‌آمیز از این بحران‌ها گذر کنیم». او این بخش از مردم را "بزرگ‌ترین سرمایه کشور، اصلاح‌طلبان و آقای روحانی" می‌نامد و در نهایت نتیجه می‌گیرد که: «جمهوری اسلامی توان گذر از مشکلات بزرگ کنونی را دارد، اما به شرط تجدیدنظر در سیاستهای خود و جلب اعتماد و مشارکت مردم».
با وجودی که اصلاح‌طلبان برای پیروزی مجدد حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ به حمایت تمام‌‌قد از او پرداختند و سهم بزرگی در نشستن دوباره او بر کرسی ریاست جمهوری ایفا کردند، اما انتقادهایشان از همان آغاز چینش کابینه دوازدهم آغاز شد و با سیاستهای اقتصادی دولت و بحران‌هایی همچون التهابات شدید بازار ارز و تظاهرات اعتراضی دی‌ماه گذشته به مرور ادامه یافته و حتی شدت گرفت. چنین بود که ابهام در رابطه میان اصلاح‌طلبان و دولت اعتدال به حدی رسید که زمزمه‌های "عبور از روحانی" را ایجاد کرد. با وجود این تاج‌زاده گفته است: «ما هنوز هم از آقای روحانی دفاع می‌کنیم. انتقادهایمان نیز برای کمک به اوست تا بهتر بتواند به حل مشکلات بپردازد. آن دسته از انتقادها که به دولت برمی‌گردد، خودش اصلاح کند و آن بخش بیشتری را که به دولت برنمی‌گردد، شفاف‌سازی کند.»
دویچه وله
دویچه وله
