خطابه تاریخی دکتر مصدق در دادگاه لاهه
این بحث خطابه تاریخی دکتر مصدق در دادگاه لاهه را برجسته می‌کند. کوشیده‌ام متن کامل آن را واژه به واژه ثبت کنم. از کسانیکه در طلب آزادی به آب و آتش زدند، در پی آواز حقیقت دویدند، و در این مسیر به رنج و ابتلا افتادند و از میهن دلبند خویش دور شدند و غربت پیشه کردند، و از آنان که در رژیمهای شاه و شیخ به زندان افتادند و مرتجعین غالب و مغلوب به اعتمادشان ضربه زدند، اما آزادی برایشان آرمان است نه تجارت، دعوت می‌کنم نطق تاریخی دکتر مصدق، آن جان شیفته را با گوش جان بشنوند و در آن تأمل کنند.
چرا پرداختن به اینگونه موضوعات ضروری است؟
بر شانه گذشته است که آینده را دورتر و روشن‌تر می‌توان دید
ــ تاریخ معاصر ایران پیوندی ناگسستنی با رویدادهای نفتی در عرصه ملی دارد. بویژه پس از ملی شدن نفت در ایران این پیوند بیشتر به چشم می‌خورد. تاریخ، شناخت و تفسیر گذشته در پرتو حال است. گذشته به وسیله حال تغییر می‌کند و حال به وسیله گذشته رهبری می‌شود. بر شانه گذشته است که آینده را دورتر و روشن‌تر می‌توان دید.
مقاله مربوط به این بحث:
