رادیو فردا: پس از گذشت چهار روز از اعتراضات به افزایش قیمت بنزین، مقامات جمهوری اسلامی هنوز آمار کاملی از کشتهشدگان و مجروحان این اعتراضات ندادهاند. تنها چند مقام در برخی از شهرهای ایران اظهاراتی داشتهاند که با جمعبندی آنها، تعداد معترضان کشته شده حداکثر به شش نفر میرسد. این در حالی است که آمارهای غیررسمی ۱۵ برابر این رقم است.
برآوردهای محتاطانه و جمعبندی آمار منتشر شده توسط نهادهای حقوق بشری و فیلمهای منتشر شده حاکی از کشته شدن حداقل ۹۰ نفر در این اعتراضات تا روز ۲۷ آبان است.
برآوردهای محتاطانه و جمعبندی آمار منتشر شده توسط نهادهای حقوق بشری و فیلمهای منتشر شده حاکی از کشته شدن حداقل ۹۰ نفر در این اعتراضات تا روز ۲۷ آبان است.
در حالی که رسانههای ایران امکان انتشار گزارش از اعتراضها را ندارند، از روز ۲۵ آبان نیز عملا یک حصر خبری در ایران حاکم شده و به دلیل قطع اینترنت بدستور شورای امنیت کشور، امکان گزارشیدهی از شهروندان هم سلب شده است.
در این فضا، مقامات محلی در شهرهای مختلف از کشته شدن یک نفر در سیرجان، یک نفر در شهریار، یک نفر در اسلامشهر، دو نفر در بومهن و یک نفر در ملارد خبر دادهاند.
برخی از فعالان سیاسی سیرجان خبر دادهاند که یک نفر دیگر نیز در این شهر کشته شده است اما مقامات مسئول هنوز این گزارش را تایید نکردهاند.
خوزستان یکی از استانهایی بود که اولین اعتراضات در آن شکل گرفت و فیلمهای منتشر شده از برخی شهرهای این استان حکایت از درگیری شدید بین مردم و نیروهای امنیتی داشته است.
روز دوشنبه گزارشهایی درباره بروز درگیری شدید در ماهشهر و کشته شدن تعدادی از معترضان منتشر شد. با این حال آمار دقیقی از کشتهشدگان در دست نیست.
کریم دحیمی، فعال حقوق بشر، در این زمینه به رادیو فردا گفت که در درگیریهای ماهشهر حداقل ۲۰ نفر کشته شدهاند.
وی اسامی ۱۳ نفر از این افراد را در اختیار رادیو فردا گذاشته است. به گفته آقای دحیمی، در روزهای گذشته نیز هشت نفر در این شهر کشته شده بودند.
این فعال حقوق بشر همچنین گفت بر اساس اطلاعاتی که تا روز دوشنبه دریافت کردم پنج نفر در بهبهان، شش نفر در خرمشهر و سه نفر در کوت عبدالله باوی کشته شدهاند.
در همین حال، کریم زبیدی، فرمانده انتظامی خوزستان، گفته که یک مامور نیروی انتظامی در شهرک چمران شهرستان ماهشهر کشته شده است.
حبیبالله آصفی، معاون امنیتی استاندار خوزستان اما درباره کشتهشدن برخی افراد معترض در درگیریهای روز دوشنبه گفت: «درگیری در این شهرک از عصر امروز آغاز شده اما از تعداد کشتهشدگان بیخبرم و آن را تایید نمیکنم».
همچنین بر اساس گزارشها، درگیریها در شهرهای اطراف تهران از جمله ملارد، بهارستان و اسلامشهر شدید بوده است.
شدت این درگیریها به اندازهای بوده که خبرگزاری ایسنا میگوید یک فرمانده گردان و دو بسیجی در این مناطق کشته شدهاند.
ایسنا به نقل از سپاه سیدالشهدا استان تهران مدعی شده که مرتضی ابراهیمی، فرمانده گردان امام حسین، و مصطفی رضایی، بسیجی، در شهرستان ملارد کشته شدهاند.
بر اساس این گزارش، مجید شیخی نیز در شهرستان بهارستان کشته شده است.
این خبرگزاری اشارهای به تعداد معترضان کشته شده در این درگیریها نکرده است.
در همین حال، شبکه حقوق بشر کردستان از کشته شدن ۱۶ نفر در درگیریهای کرمانشاه خبر داده است. سازمان حقوق بشری «ههنگاو» نیز تعداد افراد کشته شده در این شهر را ۱۶ نفر اعلام کرده است.
نهادهای رسمی نیز از کشته شدن یک سرگرد نیروی انتظامی به نام ایرج جواهری در کرمانشاه خبر دادهاند. خبرگزاریهای دولتی میگویند که مراسم تشییع جنازه او روز دوشنبه برگزار شد.
دو نهاد یاد شده حقوق بشری در مناطق کردنشین و فعالان عرب ایرانی آمارهای دیگری نیز منتشر کردهاند که بر اساس آن استانهای کردستان و خوزستان بیشترین تعداد کشتهشدگان را دارد.
شبکه حقوق بشر کردستان از کشته شدن هشت نفر در جوانرود، یک نفر در سنندج و هفت نفر در مریوان خبر داده است.
عدنان حسنپور، روزنامهنگار ساکن مریوان، پیشتر در مصاحبه با رادیو فردا گفته بود که در روز شنبه «شش نفر» و در روز یکشنبه نیز بین «یک تا چهار نفر» در مریوان کشته شدهاند.
وی گفته که شهرهای دیگر نظیر جوانرود، سنندج، کرمانشاه و بوکان اعتراضات «وسیع بوده» و تعداد کشتهشدگان نیز «بالاست».
روز شنبه و قبل از قطع کامل اینترنت در ایران چندین فیلم از منابع مختلف درباره شلیک گلوله مستقیم ماموران امنیتی در جاده ساوه به یک نفر منتشر شد. فیلمی نیز از شلیک گلوله به یک نفر در منطقه زینبیه اصفهان منتشر شده است.
با وجود این آمارها، مقامات جمهوری اسلامی همچنان درباره تعداد کل کشتهشدگان سکوت کردهاند.
تنها خبرگزاری فارس اعلام کرد که «تلفات جانی» در این اعتراضات نسبت به اعتراضات دیماه بیشتر بوده است. در اعتراضات دیماه بر اساس آمار رسمی حداقل ۲۵ نفر کشته شدند.
شاهد علوی، روزنامهنگاری که سابقه انتشار فیلم مربوط به مذاکرات مجلس خبرگان رهبری درباره انتخاب آیتالله علی خامنهای به رهبری جمهوری اسلامی را در کارنامه خود دارد، در صفحه توئیترش به نقل از «یک منبع در وزارت کشور» که نام او را فاش نکرد، نوشت که تاکنون ۲۰۰ نفر در این اعتراضات کشته شدهاند.
وی نوشته است: «تا امروز دوشنبه، ساعت ۱ ظهر به وقت ایران، با جمعبندی آمار ارسالی فرمانداریهای سراسر کشور به وزارت کشور، مشخص شد در مجموع درگیریهای روز جمعه تا دوشنبه ظهر، ۲۰۰ نفر کشته و بیش از ۳۰۰۰ نفر زخمی شدهاند».
تفاوت آمار رسمی و غیر رسمی تعداد کشته شدگان تجمعهای اعتراضی موضوعی با سابقه است.
پس از گذشت ۱۰ سال از اعتراضات انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ مقامات جمهوری اسلامی هنوز تعداد دقیق کشتهشدگان در این اعتراضها را اعلام نکردهاند.
جمهوری اسلامی تنها به صورت پراکنده کشته شدن تعدادی از معترضان در بازداشتگاه کهریزک و اعتراضات روز ۲۵ خرداد ۸۸ و ۲۵ بهمن ۹۹ را تایید کرده است.
علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس، تعداد کشتهشدگان ۳۰ خرداد ۸۸ را ۴۰ تا ۵۰ نفر اعلام کرده بود.
کمیته پیگیری آسیب دیدگان انتخابات سال ۸۸ اما پیش از بازداشت اعضای آن، کشته شدن ۷۲ نفر را بر اساس مدارک تایید کرده بود.
این کمیته همچنین اعلام کرده بود که اطلاعات و مدارک مربوط به بیش از ۳۰۰ نفر از کشتهشدگان را دریافت کرده اما پس از بازداشت اعضایش نتوانسته است که درباره این گزارشها تحقیق کند.
در مجموعه قربانیان ۸۸ در رادیو فردا نیز که توسط مسیح علینژاد تهیه شده اطلاعات مربوط به ۵۶ نفر از کشته شدگان این اعتراضات منتشر شده است.
رادیو فردا