آیا از توافق نهایی برای پایان‌دهی به منازعات مسلحانه و برپایی صلحی استوار و پایدار حمایت می‌کنید؟
نتیجه این همه‌پرسی می‌تواند توافق حاصل از مذاکرات صلح چهارساله دولت با نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا، موسوم به فارک را رسمیت بخشیده یا ملغی کند.
دراین‌میان، چشم‌انداز احتمالی خاتمه پنج دهه منازعه مسلحانه در کلمبیا چنان بحث‌انگیز بوده که امروز شاهد ظهور یک جبهه قدرتمند در مخالفت با رأی مثبت به توافق صلح هستیم؛ جبهه‌ای که اگرچه بنابر نتایج نظرسنجی‌ها آشکارا از اردوی موافقان صلح عقب افتاده، اما به‌خوبی سازماندهی‌شده و از سوی رئیس‌جمهور سابق و قدرتمند آن کشور؛ یعنی آلوارو اوریبه، رهبری می‌شود.
جبهه موافقان
جنگ داخلی تاکنون جان بیش از ٢٢٠هزار نفر را گرفته و آوارگی بیش از هفت میلیون نفر، ناپدیدشدن ٢٥هزار نفر و ربوده‌شدن ٣٠هزار نفر دیگر را به‌همراه داشته است. رأی مثبت به توافق صلح می‌تواند تضمینی بر خاتمه رویارویی‌های دولت و شورشیان باشد و امکان بازگشت به خانه را برای آنانی فراهم آورد که به دلیل خشونت‌ها آواره شده‌اند. گذشته از خلع سلاح شورشیان فارک، توافق صلح همچنین شامل بندهایی است که با هدف رفع‌ورجوع معضلات ریشه‌ای و تاریخی مسبب جنگ تنظیم شده‌اند. بنابر توافق حاصله، با قانونی‌شدن مشارکت سیاسی شورشیان فارک، این مجراهای دموکراتیک خواهند بود که از این پس به‌جای مقاومت مسلحانه، عرصه اظهار وجود سیاسی این گروه خواهند شد. فارک نه‌تنها در دو دوره آتی انتخاباتی در هر دو مجلس سنا و نمایندگان دارای پنج کرسی خواهد بود، بلکه پس از آن نیز می‌تواند به‌طور عادی وارد عرصه رقابت‌های انتخاباتی شود. این توافق‌نامه همچنین دولت کلمبیا را موظف می‌کند تا با سرمایه‌گذاری گسترده در بخش توسعه اقتصادی روستایی، به کاهش شکاف موجود بین نرخ رشد اقتصادی متمرکز در شهرها و نرخ فقری که دهه‌هاست به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های کلیدی ایدئولوژی مارکسیستی شورشیان، دامن‌گیر روستانشینان و دهقانان کلمبیایی شده، یاری رساند. موافقان صلح همچنین انتظار دارند تا در کنار توسعه زیرساخت‌ها، شاهد افزایش و گسترش برنامه‌های اجتماعی دولت از جمله در بخش‌های آموزش و سلامت باشند. چنین سرمایه‌گذاری‌هایی می‌تواند میزان مشروعیت دولت را بالا برده و از فعالیت‌های غیرقانونی در مناطق دورافتاده تا حدود زیادی جلوگیری کند. از طرف دیگر، بند چهارم توافق‌نامه نیز روند دامن‌زدن به خشونت‌ها، فساد و بی‌ثباتی که نتیجه مبارزه قهرآمیز دولت با مواد مخدر بوده را تغییر خواهد داد. دولت به‌جای مجازات کشتکاران کوکائین، درصدد خواهد بود تا با سرمایه‌گذاری در دانه‌های جایگزین، همچون کاکائو و قهوه، انگیزه‌های اقتصادی کشاورزان روستایی را تغییر دهد. از محورهای دیگر این توافق‌نامه، رسیدگی به درد و رنج قربانیان منازعات بر مبنای چارچوب عدالت ترمیمی است؛ چارچوبی که شدت مجازات آن دست اعضای فارک را که مرتکب جنایاتی فجیع شده‌اند، بر مبنای راست‌گویی آنان می‌سنجد؛ آنانی که به‌سرعت پا پیش گذاشته و باصداقت درباره اقداماتشان سخن بگویند، صرفا رفت‌وآمدهایشان با محدودیت‌هایی روبه‌رو خواهد شد؛ در غیر این صورت، باید برای مدت‌زمانی طولانی راهی زندان شوند. در پایان، رأی مثبت در همه‌پرسی امروز می‌تواند رأیی منفی به دیگر منازعه جاری دولت با دومین گروه بزرگ شورشیان کلمبیا؛ یعنی ارتش آزادی‌بخش ملی باشد و طرحی ابتدایی برای یک توافق صلح دیگر به دست دهد.
جبهه مخالفان
آنانی که بر رأی منفی در همه‌پرسی پافشاری می‌کنند، مدعی هستند که توافق صلح کنونی به شکل مخاطره‌آمیزی معیوب و ناقص است. به باور آنان، این توافق با اعطای امتیازات فراوان به شورشیان فارک، درواقع همچون پاداشی در قبال تروریسم و نقض حقوق بشر عمل می‌کند. رأی منفی، هر دو طرف را وادار می‌کند تا برای بهبود بخش‌های مناقشه‌برانگیز توافق به پای میز مذاکرات بازگردند. این در حالی است که به نظر می‌رسد برخی قربانیان منازعه به‌هیچ‌وجه درباره توافق با سازمانی از ديدگاه آنان تروریستی که دوستان، همسایگان و اعضای خانواده‌شان را کشته، قانع نمی‌شوند. در حقیقت، بحث‌برانگیزترین بند توافق‌نامه صلح، بند مربوط به عدالت انتقالی است که اصول عدالت ترمیمی، مبتنی‌بر حق راست‌گویی و جبران خسارات را بر اصول تنبیهی و جزائی که متضمن زندانی‌‌کردن طولانی‌مدت خطاکاران است، اولویت می‌بخشد. مخالفان همچنین بر این باورند که توافق صلح با ضمانت‌بخشی به حضور نمایندگان گروه فارک در نهادهای سیاسی، در حکم پاداشی برای آشوبگران و شورشیان خواهد بود که می‌تواند تأثیرات شگرفی بر عرصه سیاسی کلمبیا داشته باشد. بسیاری از مخالفان ترس آن دارند که سیاست‌ها و خط‌مشی مارکسیستی چریک‌های فارک بتواند تأثیرات مخربی بر اقتصاد کشور داشته باشد. این در حالی است که تعداد اندکی از مخالفان به پایبندی شورشیان به مفاد توافق‌نامه اعتماد دارند. آنان نه‌تنها درباره صداقت اعضای فارک در گزارش‌هایشان درباره منابع مالی غیرقانونی که باید به‌عنوان غرامت نصیب قربانیان شود، تردید دارند، بلکه هیچ اعتمادی ندارند که جنگجویان پیشین فارک پس از توافق به‌طورکامل خلع سلاح شده و به زندگی شهری بازگردند یا در مبارزات سیاسی‌شان برای کسب آرای بیشتر، صرفا از مجاری دموکراتیک و فارغ از خشونت عمل کنند.
جنگ داخلی تاکنون جان بیش از ٢٢٠هزار نفر را گرفته و آوارگی بیش از هفت میلیون نفر، ناپدیدشدن ٢٥هزار نفر و ربوده‌شدن ٣٠هزار نفر دیگر را به‌همراه داشته است. رأی مثبت به توافق صلح می‌تواند تضمینی بر خاتمه رویارویی‌های دولت و شورشیان باشد و امکان بازگشت به خانه را برای آنانی فراهم آورد که به دلیل خشونت‌ها آواره شده‌اند. گذشته از خلع سلاح شورشیان فارک، توافق صلح همچنین شامل بندهایی است که با هدف رفع‌ورجوع معضلات ریشه‌ای و تاریخی مسبب جنگ تنظیم شده‌اند. بنابر توافق حاصله، با قانونی‌شدن مشارکت سیاسی شورشیان فارک، این مجراهای دموکراتیک خواهند بود که از این پس به‌جای مقاومت مسلحانه، عرصه اظهار وجود سیاسی این گروه خواهند شد. فارک نه‌تنها در دو دوره آتی انتخاباتی در هر دو مجلس سنا و نمایندگان دارای پنج کرسی خواهد بود، بلکه پس از آن نیز می‌تواند به‌طور عادی وارد عرصه رقابت‌های انتخاباتی شود. این توافق‌نامه همچنین دولت کلمبیا را موظف می‌کند تا با سرمایه‌گذاری گسترده در بخش توسعه اقتصادی روستایی، به کاهش شکاف موجود بین نرخ رشد اقتصادی متمرکز در شهرها و نرخ فقری که دهه‌هاست به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های کلیدی ایدئولوژی مارکسیستی شورشیان، دامن‌گیر روستانشینان و دهقانان کلمبیایی شده، یاری رساند. موافقان صلح همچنین انتظار دارند تا در کنار توسعه زیرساخت‌ها، شاهد افزایش و گسترش برنامه‌های اجتماعی دولت از جمله در بخش‌های آموزش و سلامت باشند. چنین سرمایه‌گذاری‌هایی می‌تواند میزان مشروعیت دولت را بالا برده و از فعالیت‌های غیرقانونی در مناطق دورافتاده تا حدود زیادی جلوگیری کند. از طرف دیگر، بند چهارم توافق‌نامه نیز روند دامن‌زدن به خشونت‌ها، فساد و بی‌ثباتی که نتیجه مبارزه قهرآمیز دولت با مواد مخدر بوده را تغییر خواهد داد. دولت به‌جای مجازات کشتکاران کوکائین، درصدد خواهد بود تا با سرمایه‌گذاری در دانه‌های جایگزین، همچون کاکائو و قهوه، انگیزه‌های اقتصادی کشاورزان روستایی را تغییر دهد. از محورهای دیگر این توافق‌نامه، رسیدگی به درد و رنج قربانیان منازعات بر مبنای چارچوب عدالت ترمیمی است؛ چارچوبی که شدت مجازات آن دست اعضای فارک را که مرتکب جنایاتی فجیع شده‌اند، بر مبنای راست‌گویی آنان می‌سنجد؛ آنانی که به‌سرعت پا پیش گذاشته و باصداقت درباره اقداماتشان سخن بگویند، صرفا رفت‌وآمدهایشان با محدودیت‌هایی روبه‌رو خواهد شد؛ در غیر این صورت، باید برای مدت‌زمانی طولانی راهی زندان شوند. در پایان، رأی مثبت در همه‌پرسی امروز می‌تواند رأیی منفی به دیگر منازعه جاری دولت با دومین گروه بزرگ شورشیان کلمبیا؛ یعنی ارتش آزادی‌بخش ملی باشد و طرحی ابتدایی برای یک توافق صلح دیگر به دست دهد.
جبهه مخالفان
آنانی که بر رأی منفی در همه‌پرسی پافشاری می‌کنند، مدعی هستند که توافق صلح کنونی به شکل مخاطره‌آمیزی معیوب و ناقص است. به باور آنان، این توافق با اعطای امتیازات فراوان به شورشیان فارک، درواقع همچون پاداشی در قبال تروریسم و نقض حقوق بشر عمل می‌کند. رأی منفی، هر دو طرف را وادار می‌کند تا برای بهبود بخش‌های مناقشه‌برانگیز توافق به پای میز مذاکرات بازگردند. این در حالی است که به نظر می‌رسد برخی قربانیان منازعه به‌هیچ‌وجه درباره توافق با سازمانی از ديدگاه آنان تروریستی که دوستان، همسایگان و اعضای خانواده‌شان را کشته، قانع نمی‌شوند. در حقیقت، بحث‌برانگیزترین بند توافق‌نامه صلح، بند مربوط به عدالت انتقالی است که اصول عدالت ترمیمی، مبتنی‌بر حق راست‌گویی و جبران خسارات را بر اصول تنبیهی و جزائی که متضمن زندانی‌‌کردن طولانی‌مدت خطاکاران است، اولویت می‌بخشد. مخالفان همچنین بر این باورند که توافق صلح با ضمانت‌بخشی به حضور نمایندگان گروه فارک در نهادهای سیاسی، در حکم پاداشی برای آشوبگران و شورشیان خواهد بود که می‌تواند تأثیرات شگرفی بر عرصه سیاسی کلمبیا داشته باشد. بسیاری از مخالفان ترس آن دارند که سیاست‌ها و خط‌مشی مارکسیستی چریک‌های فارک بتواند تأثیرات مخربی بر اقتصاد کشور داشته باشد. این در حالی است که تعداد اندکی از مخالفان به پایبندی شورشیان به مفاد توافق‌نامه اعتماد دارند. آنان نه‌تنها درباره صداقت اعضای فارک در گزارش‌هایشان درباره منابع مالی غیرقانونی که باید به‌عنوان غرامت نصیب قربانیان شود، تردید دارند، بلکه هیچ اعتمادی ندارند که جنگجویان پیشین فارک پس از توافق به‌طورکامل خلع سلاح شده و به زندگی شهری بازگردند یا در مبارزات سیاسی‌شان برای کسب آرای بیشتر، صرفا از مجاری دموکراتیک و فارغ از خشونت عمل کنند.
شرق
