نخستین جلسه علنی محاکمه شهردار اسبق تهران برگزار شد. نجفی از جمله متهم به قتل عمد همسر دوم خود میترا استاد است. در کیفرخواست از نقش "برخی نهادها" در ازدواج دائم نجفی و میترا استاد سخن گفته شده است.
نخستین جلسه محاکمه محمدعلی نجفی، شهردار اسبق تهران، امروز شنبه ۲۲ تیرماه به شکل علنی و به ریاست قاضی محمدرضا محمدی کشکولی، رئیس شعبه نهم دادگاه کیفری یک استان تهران، برگزار شد. محمدعلی نجفی ۶۶ ساله متهم به قتل میترا استاد ۳۶ ساله، همسر دوم خود شده است.
خبرگزاریهای ایران روز هفتم خردادماه گذشته گزارش دادند که میترا استاد در آپارتمان خود در منطقه سعادتآباد تهران با شلیک پنج گلوله که دو گلوله آن به مقتول اصابت کرده، به قتل رسیده است. سپس اعلام شد که نجفی عصر همان روز پس از تسلیم خود به مأموران پلیس، به قتل همسر دومش اعتراف کرده است.
قاضی کشکولی پیش از اعلام رسمیت جلسه امروز دادگاه، در رابطه با این پرونده که یکی از جنجالیترین پروندههای قتل سالهای اخیر در ایران است، "تذکراتی" داد و از جمله گفت: «از رسانهها انتظار میرود در چارچوب موازین قانونی به انتشار اخبار بپردازند و پرداختن به مسائل حاشیهای پرهیز کنند و در این پرونده که موجب تشویش اذهان عمومی شد، بیشک دخالت برخلاف موازین قانونی رسانهها بیتأثیر نبود.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، رئیس دادگاه همچنین با بیان اینکه "در این پرونده قاعده طلایی یعنی حفظ صحنه جرم از اهمیت بسیاری برخوردار است"، افزود: «رسانهها نباید بدون نظر قضایی در مرحله تحقیقات نقش بازپرس و مقام قضائی را ایفا کنند.»
قاضی کشکولی اعلام کرد که زهرا نجفی و علیرضا بربری (دختر و داماد نجفی)، فرهاد آقازاده (راننده نجفی)، مسعود استاد (برادر میترا استاد) و معصومه رشیدیان، خبرنگار انصافنیوز، به عنوان مطلع در دادگاه حضور دارند.
"پوشش" دسته سلاح
از دیگر مسایلی که در جلسه دادگاه نجفی جلب نظر میکرد، قرار داشتن سلاح و بالش مورد استفاده برای قتل روی میز دادگاه بود. رسانههای داخلی تصاویر سلاح کمری و بالش سفیدی را بر میز دادگاه نشان میدهند که تیرهای شلیکشده از آن رد شده و به مقتول اصابت کرده است.
در این تصاویر گریپ یا دسته سلاحی که نجفی از آن برای به قتل رساندن همسر دومش استفاده کرده، پوشانده شده است. این اقدام معمولا برای حفظ اثر انگشت بر روی آلت قتاله انجام میشود.
این در حالی است که خبرنگار صدا و سیمای جمهوری اسلامی بلافاصله پس از اعتراف نجفی به قتل، در برابر دوربین ظاهر شده و همین سلاح کمری را در دست گرفته و حتی گلولههای آن را شمرده بود.
همان زمان نیز نحوه پوشش خبری این پرونده توسط صدا و سیمای جمهوری اسلامی، بهخصوص در دست گرفتن و نمایش سلاح مزبور از سوی مجری تلویزیون حکومتی ایران انتقادهای بسیاری را از جمله در میان حقوقدانان برانگیخت.
سه اتهام نجفی
در جلسه امروز دادگاه، محمد شهریاری، نماینده دادستان، ضمن قرائت کیفرخواست پرونده، اتهامهای نجفی را "مباشرت در قتل عمد" همسر دومش میترا استاد با سلاح گرم، "حمل و نگهداری سلاح و مهمات جنگی غیرمجاز" و نیز "ایراد صدمه بدنی عمدی منتهی به جرح غیرفوتی" عنوان کرد.
به گزارش "میزان" خبرگزاری قوه قضائیه، شهریاری از جمله گفت: «در صحنه دستنوشتهای (از محمدعلی نجفی) کشف شد که در آن نوشته شده بود در طول یک سال و اندی گذشته تمام سعی خود را کردم تا بدون خونریزی مشکلات را با میترا استاد حل کنم، اما او هیچ نصیحتی را پذیرا نبود حتی پیشنهاد دادم که تمام حق و حقوقت را پرداخت میکنم؛ اما او به من میگفت در وهله اول برای گرفتن انتقام از همسر و دخترت آمدهام و تا خیانت نکنم و با مردهای اجنبی همبستر نشوم دست بر نمیدارم.»
محمد شهریاری از قول سخنان نجفی ادامه داد: «از تهدید و توهین او خسته شدهام. از دیروز شروع کرد به تماس گرفتن با برخی مردهای اجنبی که رابطه نامشروع داشت و برای توجیه رفتار خود به من تهمت زشت میزد.»
نماینده دادستان سپس افزود: «با کشف این دستنوشته بر ما متبادر شد که قاتل میتواند محمد علی نجفی باشد، لذا دستگیری وی در دستور کار قرار گرفت.»
به گفته شهریاری: «صحنه به طور کامل بررسی و در وان حمام آثار پاشیدن خون و شلیک چند گلوله به در و دیوار مشاهده شد، یک عدد بالش سفید رنگ که در آن آثار ورود و خروج گلوله بود، مشاهده گردید.»
نماینده دادستان همچنین یادآور شد که «بر اساس نظریه پزشکی قانونی جراحت ناحیه قفسه سینه در فوت موثر بوده و جراحت موجود در کف دست مقتوله غیرموثر در فوت بوده است و وجود هرگونه سم و دارو در آزمایش از مقتوله منفی بوده است.»
اندک زمانی پس از قتل میترا استاد، در دست گرفتن و نمایش این سلاح از سوی مجری تلویزیون حکومتی ایران انتقادهای بسیاری را برانگیخت
به گفته محمد شهریاری، در بخش دیگری از کیفرخواست آمده است: «متهم اذعان داشت که اسلحه را نشان دادم و مقتول ترسید و گفت علی غلط کردم، درستش میکنم. در ادامه چند گلوله شلیک شد و تیر آخر به سینه وی برخورد کرد. یک ساعت با خود کلنجار رفتم که خود را با خودکشی مجازات کنم یا خیر، دو دستنوشته از خود به جای گذاشتم و به مزار پدرم در قبرستان وادیالسلام رفتم و میخواستم خودکشی کنم که نتوانستم.»
در این بخش از کیفرخواست به نقل از نجفی آمده است: «در ادامه به حرم حضرت معصومه (ع) رفتم و یک کیف دستی که اسلحه نیز در آن بود به همراه داشتم که خواستم به خادم آنجا تحویل دهم که مرا شناخت و گفت که میتوانی آن را با خود داخل ببری؛ اما با این حال آن را تحویل دادم و وارد حرم شدم که یکی دو نفری مرا شناختند و خواستند با من عکس بگیرند. یک عکس نیز از آنجا از من گرفته شد که در فضای مجازی پخش شد.»
نماینده دادستان گفت که متهم در اعترافات خود اعلام کرده است که «چون احساس میکردم خانوادهام پس از این موضوع تحت فشار قرار میگیرند، عنوان مهدورالدم را به کار بردم و به خاطر این بود که خانوادهام بتوانند از خود دفاع کنند.»
به گفته شهریاری، متهم در آخر دستنوشته خود گفته است که به این نتیجه رسیده که مقتول "مهدورالدم" است و برای همین کار را "یکسره" کرده است.
بنا بر کیفرخواست "متهم در جای جای پرونده در بیان انگیزه خود از قتل اختلافات خانوادگی و زناشویی را بیان میکند و مهدورالدم بودن مقتوله را رد میکند و اعلام میدارد که از بالش جهت مخفی نمودن سلاح استفاده کرده و قصد قتل نداشته که این موضوع با دستنوشتهها تناقض دارد.»
نماینده دادستان همچنین از قول مهیار صفری، پسر ۱۶ ساله میترا استاد، گفت: «نجفی گفته بود اسلحه ندارم و نزد همسر اولم است.»
ورود "برخی نهادها" برای ازدواج دائم نجفی و استاد
به گزارش ایلنا، محمد شهریاری با اشاره به "نامهای که از نجفی کشف شد"، نحوه آشنایی محمدعلی نجفی و میترا استاد را از زبان نجفی چنین نقل میکند: «او (میترا استاد) در اردیبهشت ۹۶ با عدهای به دیدن من آمدند و گفتند که کاندیدای شورای شهر هستند و من او را به دوستانم معرفی کردم، البته آن زمان او محجبه بود. بعد از آن ملاقات خصوصی داشتیم و مطالبی را درباره زندگی خود به من گفت که مسلمان و مطلقه است؛ اما او قبل از مسلمان شدن با یک کارگردان زندگی عاشقانه و جنسی داشته است، بعد از آن به عقد موقت کسی در وزارت خارجه در میآید، بعد از آن هم به عقد موقت شخص دیگری در آموزش و پرورش درآمده است و همه این موارد را همسر او اطلاع داشت که بعد از آن در تیرماه به عقد موقت من درآمد که اشتباه کردم.»
ایسنا نیز بخش دیگری از سخنان شهریاری را منتشر کرده است. به گزارش این خبرگزاری، شهریاری افزود: «در این یادداشتی که از متهم به دست آوردیم قید شده که برخی نهادها وارد قضیه شدند و در نتیجه علیرغم میل من، میترا استاد به عقد دائمی با مهریه هنگفت درآمد.»
ایسنا افزوتده است که قاضی کشکولی، رئیس دادگاه "در اینجا" به نماینده دادستان گفته است: «اعلام برخی مطالب در دادگاه غیرعلنی باید باشد و شهریاری در پاسخ اعلام کرد که این مطالب در کیفرخواست آمده است.»
در نخستین جلسه محاکمه شهردار اسبق تهران، دختر، داماد و راننده محمدعلی نجفی نیز هر یک روایتهای خود از حادثه روز هفتم خرداد را بیان کردند.
برادر مقتول: از قصاص نمیگذریم
برادر میترا استاد پس از پایان اولین جلسه رسیدگی به پرونده نجفی گفت: «ما از قصاص نخواهیم گذشت.». خانواده میترا استاد پیشتر هم بر خواست قصاص علیه متهم تأکید کرده بودند.
حمید گودرزی، وکیل محمدعلی نجفی نیز در جمع خبرنگاران گفت: «دادگاه تا امروز رسیدگیاش را انجام داده و نقایص تا حدودی مرتفع شده و نقایص دیگری هست که امیدواریم در جلسات عادی مطرح کنیم و رئیس دادگاه با حوصله است؛ انشالله آن نقایص هم رفع میشود تا دادرسی در محیطی آرام انجام شود.»
محمود علیزاده طباطبایی، وکیل دیگر آقای نجفی، روز ۱۱ خردادماه گفته بود که آخرین دفاع از محمدعلی نجفی اخذ شده و پرونده آماده ارجاع به دادسراست. علیزاده طباطبایی از "عجله" دادسرا در ارسال این پرونده به دادگاه انتقاد کرده و "تکمیل تحقیقات" در رابطه با این پرونده تنها در چهار روز را "بسیار عجیب" خوانده بود.
همزمان با انتشار خبر قتل میترا استاد، یکی از خبرنگاران "انصافنیوز" اعلام کرده بود که خانم استاد روز قبل از حادثه با او تماس گرفته و خود خواستار انجام مصاحبه با این رسانه شده است. به گفته این سایت خبری، خانم استاد یک روز پیش از به قتل رسیدن، در تماس تلفنی با خبرنگار این رسانه نکاتی را از وضعیت زندگی مشترکاش با محمدعلی نجفی مطرح کرده و گفته است که هدفاش از مصاحبه این است که "کمی از آبروی از دست رفتهام بازگردد."
دستیار ویژه وزیر اطلاعات ایران هشتم خردادماه اعلام کرد که میترا استاد "هیچگونه ارتباط و همکاری" با این وزارتخانه نداشته است. محمدعلی نجفی زمانی که برای انجام بازپرسی در رابطه با قتل همسر دوم خود به دادسرای امور جنایی تهران رفته بود، اعلام کرده بود که "یک نهاد" تماسهایش را "شنود" مىکرده و آنها را در اختیار میترا استاد قرار مىداده که او نیز در این خصوص "شکایت" کرده است. شهردار پیشین تهران البته گفته بود که این موضوع "انگیزه قتل" نبوده است.
دختر محمدعلی نجفی نیز همزمان گفته بود که همسر دوم پدرش با "ارگانهای خاصی" رابطه داشته و از همین طریق نیز به گفته او بر پدرم "تسلط پیدا کرده بود و او را تحت فشار قرار میداد".
خبرگزاری برنا نیز پیشتر گزارش داده بود که نجفی بامداد چهارشنبه به هنگام ورود به دادسرای جنایی تهران در مسیر تحقیقات قضایی مدعی شده است که همسرش میترا استاد "صدای او را برای نهادهای امنیتی کشور ارسال میکرد."
حضور محمدعلی نجفی با کت و شلوار و در حال نوشیدن چای در اداره آگاهی، دست دادن رئیس پلیس آگاهی تهران با او، رفتن دوربین تلویزیون تا اتاق بازپرس و قرار گرفتن آلت قتاله در دست خبرنگار صدا و سیما آنهم زمانی که متهم در حال پاسخگویی به پرسشهای افسر آگاهی بود و نیز نمایش علنی چهره و هویت متهم در رسانه حکومتی، از جمله مواردی بودند که منتقدان از آنها به عنوان "بدعت" در روند حقوقی رسیدگی به این پرونده نام میبردند.
اندکی پس از کنارهگیری محمدعلی نجفی از مقام شهرداری تهران برای اولین بار در اسفند ماه سال ۱۳۹۶، عکسهایی از او و همسر جوان دومش میترا استاد در شبکههای اجتماعی منتشر شد و جنجال آفرید.
محمدعلی نجفی، از اعضای حزب کارگزاران سازندگی، در سه دهه گذشته مقامهای مختلفی را در جمهوری اسلامی از جمله در سمتهای وزیر علوم، وزیر آموزش و پرورش، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه و رئیس سازمان میراث فرهنگی برعهده داشته و آخرین سمت او شهرداری تهران بود.
دویچه وله فارسی
دویچه وله فارسی