به گزارش روزنامه وال استریت ژورنال، چهارتن از اعضای مجلس نمایندگان کنگره آمریکا از هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه در نامهای به نماینده این کشور در سازمان تجارت جهانی، خواستهاند ایالات متحده با درخواست عضویت جمهوری اسلامی ایران در این سازمان مخالفت کند.
در این نامه آمده است که عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی "علاوه بر تقویت و تواناسازی رژیم این کشور، باعث پیچیدگی جدی در استفاده از اختیارات ما در مقابله با حمایت ایران از تروریسم، نقض حقوق بشر، برنامههای موشکی و سایر اقدامات غیرقانونی حکومت آن کشور خواهد شد."
امضاکنندگان این نامه از مخالفان توافق هستهای آمریکا با ایران - موسوم به برجام - هستند که با هدف محدود کردن فعالیتهای اتمی جمهوری اسلامی ایران امضا شده است. براساس این توافق، ایران از برخی فعالیتهای هستهای خود کاسته یا آنها را به حالت تعلیق در آورده و در مقابل، تحریمهای هستهای وضع شده توسط ایالات متحده، اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل برداشته شده است.
ایران در سال ۱۹۹۶، کوتاه مدتی پس از آغاز به کار سازمان تجارت جهانی، درخواست عضویت در این سازمان را تسلیم کرد اما به دلیل مخالفت ایالات متحده، این درخواست مورد رسیدگی قرار نگرفت. در سال ۲۰۰۵، به پیشنهاد کشورهای اروپایی طرف مذاکره هستهای با جمهوری اسلامی، آمریکا مخالفت خود با طرح درخواست ایران را کنار گذاشت و در نتیجه، دریافت این درخواست به تصویب اعضای سازمان رسید و به ایران موقعیت "ناظر" داده شد.
از آن زمان تا کنون، درخواست ایران در دست بررسی است اما هنوز به نتیجه نرسیده هرچند با حل بحران هستهای، جمهوری اسلامی انتظار دارد روند رسیدگی تسریع و امکان عضویت کامل ایران در سازمان تجارت جهانی فراهم شود. مقامات جمهوری اسلامی امیدوارند عضویت در این سازمان باعث افزایش صادرات غیرنفتی و همچنین، جذب گسترده سرمایه خارجی به خصوص به مناطق آزاد شود.
در حال حاضر، تمامی کشورهای جهان به استثنای کره شمالی، ترکمنستان، سومالی، اریتره و سودان جنوبی عضو کامل سازمان تجارت جهانی هستند و یازده کشور دیگر، از جمله ایران، بلاروس، بوتان، اتیوپی، سوریه و سودان عضو ناظر محسوب میشوند و درخواست عضویت آنها در دست بررسی است. در میان کشورهایی که هنوز به عضویت در نیامدهاند، جمعیت و اقتصاد ایران از همه بزرگتر است.
از نظر اقتصادی نیز، مخالفان عضویت ایران دلایلی را مطرح کردهاند. به گفته آنان، صنایع داخلی ایران در حال حاضر در موقعیتی نیستند که بتوانند در برابر آزادی واردات مقاومت کنند و کیفیت تولیدات آنها هم در سطحی نیست که بدون حمایت دولت، امکان رقابت موثر در بازارهای جهانی را داشته باشند. علاوه بر این، عقب ماندگی صنعتی ایران ناشی از عواملی مانند فقدان اراده سیاسی برای توسعه صنعتی و وجود شرایط مناسب برای رشد انواع دیگری از فعالیتها، از جمله تجارت اقلام سنتی و رشد اقتصاد زیرزمینی بوده است. بدون مرتفع شدن این موانع ساختاری، آزادی تجاری نمیتواند به خودی خود باعث شکوفایی بخش نوین اقتصاد ایران شود.
در سالهای پس از تاسیس سازمان تجارت جهانی، کارشناسان و مقامات دولتی ایران اکثرا از عضویت در این سازمان حمایت کرده و تلاشهایی را در جهت تبیین منافع این عضویت به عمل آوردهاند.
پارسینه