شبح كندي
بیش از نیمقرن بعد از ترور جان اف کندی، رئیسجمهوری پیشین ایالات متحده، دوهزارو ٨٠٠ سند محرمانه درباره این ترور منتشر شد. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، پیشتر وعده داده بود که همه اسناد این پرونده از حالت محرمانه خارج خواهند شد، اما روز پنجشنبه و همزمان با انتشار بخشی از این اسناد، اعلام کرد بهدلیل بهخطرافتادن «امنیت ملی» چارهای نداشته جز اینکه انتشار باقی اسناد را به تأخیر بیندازد. براساس گزارشها، مقامات پلیس فدرال آمریکا (افبیآی)، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و وزارت خارجه این کشور از رئیسجمهوری آمریکا خواستهاند انتشار بخشی از این اسناد را به تعویق بیندازد.
بهگفته مقامات دولتی، ترامپ به نهادهای امنیتی شش ماه فرصت داده تا محتوای این اسناد را بررسی کنند و اطلاع دهند آیا ميتوان این اسناد را منتشر كرد یا نه. این فرصت ششماهه روز ٢٦ آوریل سال ٢٠١٨ به پایان میرسد. جان فیتزجرالد کندی، سیوپنجمین رئیسجمهوری ایالات متحده، ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳ در دالاس ایالت تگزاس به قتل رسید. تحقیقات ١٠ماههای که پس از ترور کندی از سوی هیئتی به ریاست ارل وارنر، رئیس وقت دیوانعالی آمریکا، انجام گرفت نشان میدهد که اوسوالد بهتنهایی اقدام به ترور کندی کرد و صاحب یک باشگاه شبانه به نام جک روبی نیز که اوسوالد را دو روز بعد حین جابهجایی به وسيله پلیس، با شلیک گلوله کشت، تنها عمل کرده است. سال ١٩٩٢ طبق قانون، تمامی اسناد مربوط به پرونده ترور او به بایگانی ملی آمریکا منتقل شد و سپس کنگره آمریکا در همان سال قانونی را تصویب کرد که همه پنجمیلیون صفحه مدارک مربوط به تحقیق درباره ترور جان کندی تا ۲۵ سال بعد منتشر شوند. تنها کسی که اجازه داشت جلوی انتشار این اسناد را بعد از آن تاریخ بگیرد، رئیسجمهوری آمریکاست. هدف از این قانون که در سال ١٩٩٢ به تصویب کنگره رسید و به دست جورج دبلیو بوش، رئیسجمهور وقت آمریکا امضا شد، کاستن از مسائلی درباره ترور کندی است که مقامهای آمریکایی از آنها بهعنوان «تئوریهای توطئه» درباره این قتل یاد میکنند. روز پنجشنبه این موعد به پایان رسید، اما ترامپ برخلاف وعده پیشینش فقط بخشی از این اسناد را منتشر كرد.
از روز پنجشنبه روزنامهنگاران و تاریخنگاران بسیاری در حال کندوکاو هزاران صفحه از اسناد منتشرشدهاند، اما رسانههای زیادی به اتفاق آرا مهمترین و جذابترین بخشهای اسناد فاششده را منتشر کردهاند.
هشدار افبیآی درباره تهدید به قتل اوسوالد اسناد منتشرشده فاش میکنند که طبق یادداشت جی ادگار هوور، رئیس وقت افبیآی، این سازمان به اداره پلیس دالاس درباره تهدید به مرگ اوسوالد هشدار داده، اما باوجود این هشدارها، پلیس نتوانسته از اوسوالد محافظت کند. هوور در تاریخ ٢٤ نوامبر ١٩٦٣ نوشته بود: «شب گذشته مردی با صدایی آرام با دفتر ما در دالاس تماس گرفت و گفت یکی از اعضای کمیتهای بوده که برای کشتن اوسوالد تشکیل شده بوده است».
«ما به رئیس پلیس این موضوع را اطلاع دادیم و او به ما اطمینان داد که از اوسوالد بهطور کامل حفاظت خواهد شد. امروز صبح ما دوباره با رئیس پلیس تماس گرفتیم و درباره امکان برخی تلاشها علیه اوسوالد هشدار دادیم و او دوباره به ما اطمینان داد که او کاملا تحت محافظت خواهد بود. هرچند از او بهاندازه کافی مراقبت نشد».
هراس شوروی از حمله موشکی
براساس اسناد افبیآی درباره واکنش اتحاد جماهیر شوروی به این ترور، رهبران شوروی اوسوالد را روانپریشی میخواندند که نسبت به وطنش خائن بوده است. براساس این یادداشتها، مقامات شوروی همچنین احتمال میدادهاند توطئهای پشت این ترور بوده که احتمالا از سوی گروهی دستراستی یا لیندون جانسون، جانشین کندی، سازماندهی شده است. آنها همچنین از آغاز جنگی بعد از کشتهشدن کندی هم هراس داشتهاند: «مقامات شوروی میترسیدهاند که برخی ژنرالهای بیمسئولیت در ایالات متحده، بدون رهبری ممکن است به شوروی حمله موشکی کنند».
دیدار اوسوالد با کنسول شوروی
طبق یکی از اسناد محرمانه سازمان سیا که منتشر شده، اوسوالد در تاریخ ٢٨ سپتامبر ١٩٦٣؛ یعنی دو ماه قبل از ترور جان اف کندی، در جریان سفر به مکزیکوسیتی با کنسول شوروی دیدار کرده است. سازمان سیا، کنسول شوروی را یکی از مأموران سازمان امنیت روسیه (کگب) دانسته بود. اسناد محرمانه منتشرشده حاکی از آن است که سرویسهای اطلاعاتی آمریکا در آن دوره تلفنهای سفارت شوروی در مکزیکوسیتی را شنود میکردند. در سند منتشره احتمال داده نمیشود که اوسوالد به شکلی با سازمان امنیت شوروی ارتباط داشته باشد.
طرحهای ترور سازمان سیا
اسنادی که اخیرا منتشر شده، از جزئیات تلاشهای سازمان سیا برای ترور رهبران خارجی، بهویژه فیدل کاسترو، رهبر کوبا، پرده برمیدارد. براساس این اسناد که تا پیش از این محرمانه بودهاند، سازمان سیا همچنین مشغول بررسی طرحهای قتل پاتریس لومومبا، رهبر جمهوری دموکراتیک کنگو و سوکارنو، رئیسجمهوری اندونزی بوده است. حسابها و رسیدهای مالی پروژههای مخفی همچنین نشان میدهد که آمریکا دهها هزار دلار برای فعالیتهای ضدکمونیستی در کوبا، جمهوری دومینیکن، کنگو و ویتنام شرقی و غربی هزینه کرده بود.
روزنامه شرق