نمایندگان آمریکا و طالبان پس از ۱۸ سال جنگ و ۱۸ ماه مذاکره توافقنامهای را برای پایان جنگ در قطر امضا کردند. جهانیان در انتظار صلحی پایدار در کشور جنگزده افغانستان هستند. به زودی مذاکرات بینالافغانی نیز آغاز میشود.
ماه اوت سال ۲۰۱۹ طالبان و آمریکا در آستانه یک امضای تاریخی در دوحه قطر قرار گرفته بودند اما ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در واکنش به کشته شدن سربازان آمریکایی آن را نپذیرفت. مذاکرات آمریکا و طالبان چند هفتهای به تعویق افتاد و اکنون پنج ماه پس از آن آمریکا و طالبان یک توافقنامه تاریخی برای صلحی پایدار در افغانستان امضا کردند.
اساسیترین شرط برای امضای این توافقنامه اعلام "هفته کاهش تنش در افغانستان" بود. طبق آن به مدت یک هفته تنش و درگیریها در افغانستان کاسته شد.
برخی از کارشناسان از جمله علی چشتی، تحلیلگر مسایل امنیتی در پاکستان گفتهاند که آمریکا به طالبان فشار آورده است تا به پای میز مذاکره کشیده شوند. به گفته این کارشناس پاکستانی دونالد ترامپ به دلیل دوستی با عمران خان، نخست وزیر پاکستان موفق شده است فشار بر طالبان را بیشتر کند.
این کارشناس پاکستانی به دویچه وله گفت که ارتش پاکستان از تاثیر خود بر سران طالبان پاکستان استفاده کرده تا این گروه همرزمان افغانستانی خود را برای شرکت در نشست صلح ترغیب کنند.
توافقنامه صلح طالبان با آمریکا بعد از ظهر روز شنبه ۱۹ اسفند (۲۹ فوریه) در یکی از مجللترین هتلهای شهر دوحه امضا شد. در مراسم دوحه مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا و ملا عبدالغنی برادر رئیس دفتر سیاسی طالبان سخنرانی کردند.
هنوز جزئیات مشروح این توافقنامه منتشر نشده است اما مقامهای آمریکایی گفتهاند که این توافقنامه زمینه خروج نیروهای این کشور از افغانستان را فراهم میسازد و طالبان در مقابل تعهد میکنند که از خاک افغانستان علیه آمریکا و دیگر کشورها برای حملات تروریستی استفاده نکنند.
مقامهای آمریکایی همچنین اظهار داشتند که در هفتههای آینده از امضای این توافقنامه شمار سربازان آمریکایی از ۱۳ هزار کنونی به ۸۶۰۰ تن کاهش مییابد اما خروج کامل سربازان وابسته به شرایطی است که طالبان باید آن را عملی سازند.
پس از امضای این توافقنامه، در ظرف دو هفته مذاکرات بینالافغانی بین طالبان و حکومت افغانستان شروع میشود و در خصوص آینده نظام سیاسی افغانستان رایزنی خواهد شد.
در مراسم امضای این توافقنامه نمایندگان حدود ۳۰ کشور از جمله وزرای خارجه آمریکا، قطر و ترکیه حضور داشتند.
از افغانستان نیز یک هیئت برای برقراری تماس مقدماتی با طالبان در دوحه به سر میبرد، اما معلوم نیست که موفق به گفتوگو با نمایندگان طالبان میشوند یا نه.
سهیل شاهین، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان به دویچه وله گفت که آنها این هیئت را دعوت نکردهاند و اگر طرف آمریکایی آنها را دعوت کرده باشد، مربوط به طالبان نمیشود.
نمایندگان دفتر سیاسی طالبان در حاشیه این مراسم در دوحه در صحبتهای غیررسمی خود با خبرنگاران از پایان یافتن اشغال افغانستان با افتخار صحبت میکنند.
عبدالحق وثیق، یکی از اعضای دفتر سیاسی طالبان در قطر در حاشیه این مراسم در پاسخ به این سوال که آیا با حکومت افغانستان نیز به توافق خواهند رسید، به خبرنگاران گفت: «در این زمینه تا حالا هیچ توافقی نشده است، زیرا یک نیروی خارجی در افغانستان حضور دارد. بعد از پایان حضور نیروهای خارجی، در این زمینه در مذاکرات بینالافغانی صحبت میشود».
نمایندگان طالبان میگویند بعد از امضای این توافقنامه یک مرحله اعتمادسازی آغاز میشود که آزادی حدود پنج هزار زندانی طالبان نیز بخشی از آن است.
نمایندگان طالبان در دوحه تاکید میکنند که "صلح میآید"، اما درباره آینده نظام افغانستان و همچنین ارزشهایی چون آزادی بیان و حقوق زنان در مذاکرات بینالافغانی مطرح میشود. به نظر میرسد که بخش پیچیده و دشوار این مذاکرات هنوز باقی است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
علی چشتی، تحلیلگر مسایل امنیتی در پاکستان میگوید این نگرانی نیز وجود دارد که طالبان بعد از امضای توافقتنامه و خروج نیروهای آمریکایی به عنوان یک فرصت استفاده کرده و به بلندپروازیهای خود ادامه بدهند.
دویچه وله فارسی