بوکوحرام، یکه‌تازی بی‌مهار
بی‌اعتنایی آمریکا به آنچه بر‌سر مردم نیجریه می‌رود، بسیاری را به یک منطق ژئواستراتژیک ساده می‌رساند:
«حمایتتان نمی‌کنیم چون نفت شما دیگر به کارمان نمی‌آید»
«حمایتتان نمی‌کنیم چون نفت شما دیگر به کارمان نمی‌آید»
در‌حالی که بودجه پر‌و پیمانی برای مبارزه با «داعش» به سمت عراق سرازیر می‌شود، «بوکوحرام» در نیجریه بدون هیچ منعی یکه‌تازی می‌کند. حدود ١٠روز پیش بود که شبه‌نظامیان بوکوحرام با حمله به شهر «باگا» در ایالت «بورنو» حدود دوهزار نفر را کشتند، کشتاری در مقیاس نسل‌کشی که عفو بین‌الملل آن را «مرگبارترین قتل‌عام» گروه‌های تروریستی تاکنون خواند و گروه‌های مدافع محلی هم می‌گفتند خیابان‌ها با انبوهی از جسد پر شده بود و از همین‌رو آنها شمارش کشته‌شدگان را رها کردند. تصاویر ماهواره‌ای حاکی از خشونت و قساوت غیرقابل‌تصور گروهی بود که می‌توان آن را بزرگ‌ترین تهدید برای ثبات غرب آفریقا دانست. با این حال تهیه گزارش از شمال نیجریه دشوار است، بوکوحرام سایه خبرنگاران را با تیر می‌زند و دسترسی به اینترنت و ارتباطاتی از این دست، خواب و خیالی بیش نیست. در این اوضاع و احوال، هیچ جامعه آنلاینی وجود ندارد که اخبار و عکسی از وقایع پیرامون خود را به اشتراک بگذارد و پاسخی باشد به علامت سوال‌های بیشمار. اما در میان کوهی از سوال‌های بیشمار، مخوف‌بودن بوکوحرام روشن است. بوکوحرام همان گروهی است که مثل داعش سودای خلافت در سر دارد و تلاش می‌کند خشونت را به آن سوی مرزهای نیجریه، به چاد، نیجر و کامرون منتقل کند. این ویروس قابل‌مهار نیست، سرطانی غیرقابل کنترل است که می‌رود تا در جان همه کشورهای غرب آفریقا ریشه بدواند. اما بوکوحرام همه این کشتارها را بدون اندک واکنشی ترتیب داد؛ در سکوت خبری و بی‌تفاوتی کشورهای غربی. نه هواپیماهای بدون سرنشین به سمت نیجریه سرازیر شدند و نه جنگنده‌های آماده به رزم. به گزارش «راشاتودی» دلیل اصلی بی‌توجهی آمریکا به اتفافات نیجریه، عدم‌نیاز واشنگتن به نفت این کشور است. ایالات‌متحده با تلاش برای استخراج گاز و نفت «شیل»، کم‌کم از شرکای سنتی خود دور شد و براساس گزارش وزارت انرژی آمریکا، نیجریه اولین کشوری بود که نفتش از چشم ابرقدرت جهان افتاد و صادرات نفت آن به آمریکا متوقف شد. نیجریه یکی از پنج تامین‌کننده اصلی نفت آمریکا بود و کمتر از یک دهه پیش روزانه ٣/١میلیون بشکه نفت به آمریکا صادر می‌کرد. حال با‌وجود دستاوردهای ارضی بوکوحرام و چشم‌انداز سلطه جهادی‌ها بر کل منطقه که این گروه پیش‌تر نویدش را داده بود، ایالات‌متحده و دیگر کشورهای جهان تمام هم‌وغم خود را روی حملات تروریستی اروپا و پیشرفت داعش متمرکز کرده‌اند و از تهدید شبکه‌های تروریستی نیجریه کاملا غافل‌اند. سیاست‌های آمریکا در برابر نیجریه البته بی‌جواب نمانده و برخی در واشنگتن خواستار تغییر استراتژی کنونی این کشور شده‌اند. «شیلا جکسون- لی» نماینده ایالت «تگزاس» در مجلس نمایندگان ایالات‌متحده با انتقاد از عملکرد این کشور گفته است: «اگر ما مسیر این گروه را سد نکنیم، این گروه خشن به عقب بازنمی‌گردد، بلکه قدرتمند‌تر می‌شود.» «پاتریک میهان» و «پیتر‌کینگ» دو قانونگذار دیگر مجلس نمایندگان آمریکا هم چندی پیش در‌نامه‌ای به «جان کری» وزیر خارجه آمریکا خواستار استراتژی جامع ایالات‌متحده برای رسیدگی به کشتار رو به رشد بوکوحرام شده بودند.
ایالات متحده به طور میانگین روزانه چیزی حدود ٢/٨میلیون‌دلار برای مقابله با داعش در عراق و سوریه خرج می‌کند و سهم آمریکا برای تقابل با افراط‌گرایی روبه رشد در نیجریه تقریبا هیچ است. با این حال دولت نیجریه نیز گویا تمایلی به پایان طغیان بوکوحرام ندارد. سال گذشته واشنگتن برای کمک به ارتش نیجریه برای نجات نزدیک به ٣٠٠دانش‌آموز نیجریه‌ای، ٣٠کارشناس اطلاعاتی و هواپیمای بدون‌سرنشین را به نیجریه فرستاد اما در ماه دسامبر دولت نیجریه حداقل تلاش واشنگتن برای آموزش نیروهایش را رد کرد. همان ماه دسامبر بود که «رادنی فورد»، سخنگوی امور آفریقای وزارت خارجه آمریکا در ایمیلی برای «میلیتری تایمز» نوشت: ما از رد این آموزش ناراحتیم؛ چرا که این برنامه اولین مرحله از پروژه بزرگ‌تری بود که با هدف کمک به ارتش نیجریه برای مقابله با بوکوحرام، می‌توانست در آینده واحدهای بیشتری را تحت آموزش قرار دهد. آن‌طور که این مقام آمریکایی شرح داده بود؛ دولت آمریکا به دیگر جنبه‌های رابطه امنیتی دوجانبه ادامه خواهد داد و آماده پذیرش درخواست همکاری و آموزش در آینده است. بوکوحرام که حالا کنترل منطقه‌ای به وسعت کشور اسلواکی را تحت کنترل خود دارد، تا سال گذشته و پیش از ربودن حدود ٣٠٠دختر دانش‌آموز در شمال‌شرق نیجریه کمتر شناخته شده بود. با وجود عملیاتی‌بودن این گروه از سال ٢٠٠٢، نوامبر سال ٢٠١٣ بود که وزارت‌خارجه آمریکا، بوکوحرام را به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی معرفی کرد. نیجریه که اقتصادی متکی بر نفت دارد و ٧٠درصد از درآمد دولت برهمین پایه است، اکنون باید خریداری جایگزین ایالات‌متحده پیدا کند. کاهش جهانی قیمت نفت نه‌تنها احتمالا اقتصاد نیجریه را از پای درمی‌آورد؛ بلکه تهدیدی علیه مبارزه با بوکوحرام و ثبات کلی غرب آفریقاست.شرق
