دویچه وله: سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه پس از نشست دوشنبه ۴ تیرماه شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ خواستار بازگشت جمهوری اسلامی به تعهدات برجامی شدند. آنها تهدید کردند در صورت لزوم مکانیسم ماشه را پیش از مهر ۱۴۰۴ فعال میکنند.
آلمان، بریتانیا و فرانسه پس از نشست دوشنبه ۴ تیرماه شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ خواستار توقف تنش اتمی و بازگشت جمهوری اسلامی به تعهدات برجام شدند.
در بیانیه این سه کشور آمده است: «شورای امنیت امروز جلسهای را به منظور بررسی اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار کرد که مبنای توافق اتمی ایران است و تعهدات هستهای جمهوری اسلامی را مشخص میکند. این قطعنامه اکتبر سال آینده به پایان خواهد رسید. از این رو ۱۶ ماه آینده برای پیدا کردن راه حلی دیپلماتیک در خصوص بحران اتمی ایران بسیار مهم خواهد بود.»
در بیانیه آلمان، بریتانیا و فرانسه همچنین به گزارش روز ۲۴ خرداد آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص نصب سانتریفوژهای پیشرفته در سایت فردو استناد شده است.
بیانیه سه کشور اروپایی میافزاید: «جمهوری اسلامی طبق برجام متعهد شده است که هیچ کدام از این سانتریفوژها را نصب یا راهاندازی نکند و از این سایت به منظور اهداف غنیسازی استفاده نکند. ما مجددا از ایران درخواست میکنیم تا تشدید تنشها را متوقف کند و به تعهدات خود در قالب برجام بازگردد.»
در این بیانیه آمده است که عدم همکاری جمهوری اسلامی با آژانس طی سالهای طولانی، برنامه منع گسترش سلاحهای هستهای را تضعیف میکند و در عین حال مانع فعالیت آژانس در انجام کار مهم خود در راستای ارزیابی برنامه اتمی جمهوری اسلامی میشود.
سه کشور اروپایی با تأکید بر این که این تعهدات باید به طور کامل و بدون معطلی بیشتر پیگیری شوند افزودند: «این موضوع به ویژه زمانی نگرانکننده است که میبینیم ایران تعهد قانونی خود مبنی بر اعلام تاسیسات هستهای جدید به آژانس بینالمللی انرژی اتمی را بهطور قاطع انکار میکند.»
آلمان، بریتانیا و فرانسه همچنین خواستار آن شدند که جمهوری اسلامی طی ۱۶ ماه باقیمانده پیش از انقضای قطعنامه، به طور جدی و فوری به دیپلماسی و تعهدات الزامآور قانونی خود در برجام احترام بگذارد.
در همین زمینه رابرت وود، معاون سفیر ایالات متحده آمریکا در سازمان ملل متحد نیز در نشست شورای امنیت اظهار داشت: «گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ۲۷ مه و ۱۳ ژوئن نشان دهنده آن است که ایران مصمم است برنامه اتمی خود را به روشی که هیچ گونه کاربرد صلحآمیز پذیرفتهشدهای ندارد، گسترش دهد.»
وود در ادامه افزود که آمریکا آمادگی دارد تا از تمامی ابزارهای لازم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی استفاده کند.
او همچنین تصریح کرد که آمریکا کاملا به رفع نگرانیهای بینالمللی در خصوص برنامه اتمی ایران از طریق دیپلماسی متعهد است.
باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل متحد نیز در نشست شورای امنیت از گسترش فعالیتهای اتمی جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرد.
وودوارد با یادآوری انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت اظهار داشت که جمهوری اسلامی بیش از هر زمان دیگری به آستانه توانایی تولید سلاح اتمی نزدیک شده است. سفیر بریتانیا در سازمان ملل افزود که این امر، "وضعیت منطقه و جهان را به مراتب خطرناکتر میکند" و احتمال گسترش تنش از جانب دیگران را افزایش میدهد.
او در عین حال افزود: «ما همچنان به برجام متعهدیم و ایران نیز باید همین پایبندی را نشان دهد. ما به حفظ تمامی گزینههای دیپلماتیک ادامه خواهیم داد و در صورت لزوم، مکانیسم ماشه را پیش از اکتبر ۲۰۲۵ (مهر ۱۴۰۴) فعال میکنیم.»
بر اساس سازوکار موسوم به اسنپبک یا مکانیسم ماشه قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۵ میلادی، امکان بازگشت فوری تحریمهای شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی تا پیش از مهر ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیش از این در روز ۲۴ خرداد گزارش داده بود که جمهوری اسلامی درحال نصب هشت آبشار شامل ۱۷۴ سانتریفوژ آیآر-۶ در واحد ۱ تاسیسات غنیسازی فردو است.
سه کشور اروپایی عضو توافقنامه برجام پیش از این نیز در روز شنبه ۲۶ خرداد (۱۵ ژوئن) با انتشار بیانیه مشترکی اقدامات اخیر جمهوری اسلامی در گسترش ظرفیتهای اتمی را محکوم کرده بودند.
در بیانیه بریتانیا، فرانسه و آلمان آمده بود که این اقدامات، از جمله بهرهبرداری از دهها سانتریفیوژ پیشرفته اضافی در سایت غنیسازی نطنز و اعلام خبر آمادگی ایران برای نصب هزاران سانتریفیوژ دیگر در سایتهای اتمی فردو و نطنز، توافقنامه برجام را "توخالی" میکند.