پدیده فرار سرمایه از ایران، پدیدهای نیست که به تازگی کشف شده باشد. این بار اما، مسئولان آمار مربوط به میزان خروج سرمایه از ایران را در دوران حاکمیت جمهوری اسلامی منتشر کردهاند: خروج ۸۰۰ میلیارد دلار در ۴۰ سال.
گفته میشود بیش از یکصدهزار نفر در صف اخذ ویزای سرمایهگذاری هستند و حتی مردم عادی و طبقه متوسط نیز به فکر خروج از کشور از طریق خرید خانه و ویلا افتادهاند.
یکی از دلایل بحران ارزی حاکم بر کشور و بالا رفتن مداوم بهای دلار و سایر ارزهای خارجی در برابر تومان از جمله با گرایش به خروج داراییها و سرمایه از کشور توضیح داده میشود. گرایشی که پس از افزایش تنش در مناسبات جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه و همچنین به دنبال تهدیدهای دونالد ترامپ تشدید شده است.
سایت "فرارو" روز ۲۹ فروردین (۱۸ آوریل) با انتشار گزارشی به موضوع خروج سرمایه از ایران پرداخته است. در این گزارش که با عنوان "فرار بزرگ سرمایه!" منتشر شده، آمار و اطلاعاتی پیرامون خروج سرمایه و پول از ایران عرضه شده است.
هزینه بازسازی دو کشور جنگزده
فرهاد احتشامزاده، رئیس هیاتمدیره فدراسیون واردات ایران خبر خروج میلیاردی سرمایه را اعلام کرده است. به گزارش "شهروند" رقم خروج سرمایه از ایران ظرف ۴۰ سال گذشته بالغ بر ۸۰۰ میلیارد دلار است.
همین رسانه عنوان کرده است که با این حجم از پول بهراحتی میشد هزینه بازسازی دو کشور جنگزده را تامین کرد. در این گزارش چنین آمده است: «برای درک بزرگی این عدد کافی است که بدانید بشار اسد پول لازم برای بازسازی سوریه را ۴۰۰ میلیارد دلار دانسته است. به این ترتیب میتوان گفت، در ۴۰ سال گذشته، معادل هزینه بازسازی دو کشور جنگزده، از ایران سرمایه خارج شده است.»
زمینههای فساد مالی
احتشامزاده درباره سیاستهای اخیر بانک مرکزی و تکنرخی کردن بهای ارز در کشور نیز مطالبی عنوان کرده است. به عنوان نمونه، او معتقد است که سیاست مالی بانک مرکزی در ارتباط با تامین ارز برای واردات ۳۳ مورد کالا، میتواند در عمل زمینههای فساد مالی را فراهم آورد.
رئیس هیات مدیره فدراسیون واردات ایران در اینباره گفته است: «هر نوع یارانه و محدودیت، فضایی بالقوه برای فساد ایجاد میکند.»
فرار سرمایه و مهاجرت
این تنها سرمایه و ثروت ایران نیست که از این کشور خارج میشود. پدیده فرار سرمایه با پدیده مهاجرت گره خورده است. این در حالی است که مهاجرت از ایران تنها به اقشار ثروتمند و مرفه جامعه محدود نمیشود.
سایت "تابناک" با انتشار مقالهای و به نقل از مجیدرضا حریری، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین خبر از افزایش تقاضا برای اخذ ویزای سرمایهگذاری داده است.
بر اساس این گزارش بیش از یکصد هزار نفر در صف اخذ ویزای سرمایهگذاری هستند. افزون بر آن، بیش از یک و نیم میلیون نفر درخواست مهاجرت به دو کشور استرالیا و کانادا دادهاند.
بنا بر گفتههای او، حتی "مردم عادی و متوسط" هم به فکر خروج از کشور از طریق خرید خانه و ویلا افتادهاند. او به مسئولان توصیه کرده است که برای مقابله با پدیده مهاجرت چارهجویی کنند.