درباره نهضت ملی و قیام ملی سی تیر و همچنین تبیین مفهوم دولت ملی
دکتر حسین موسویان، رئیس شورای مرکزی جبهه ملی ایران
نظام‌های استبدادی نه‌تنها آزاد نیستند که مستقل هم نیستند. زیرا آزادی و استقلال دو روی یک سکه اند.
«نظام‌های استبدادی نه‌تنها آزاد نیستند که مستقل هم نیستند.»
چون نظام استبدادی با ایجاد اختناق پایگاه ملی ندارد، برای برقراری خود به یک قدرت بیگانه متصل می‌شوند.
سرفصل‌ها گفتگوی دکتر موسویان با رادیو آزادگان:
چرائی و چگونگی خیزش مردمی درقیام ملی۳۰ تیر،نگاهی کوتاه به رخدادها،برخوردها و مخالفت‌ها در راستای به نخست‌وزیری رسیدن دکترمصدق برنامه دولت او در دو جمله استقلال و آزادی.
مبارزه درکوتاه کردن دست استعمار به‌ویژه انگلیس و دیگر، انتخاباتی صحیح و بدورازدخالت ونظرهیئت حاکمه، یعنی دمکراسی و حاکمیت ملی، کارشکنیها از چند جانب، نیروهای راست و حکومتی و چپ وابسته. شکایت دولت انگلیس به دادگاه لاهه، حضور و دفاع جانانه مصدق همراه با پیروزی، معرفی اعضا کابینه و تغییر نام وزیرجنگ به دفاع ملی زیرنظردولت، و اینکه شاه باید سلطنت کند نه حکومت.
عدم پذیرش شاه و استعفای مصدق در۲۵ تیر، انتخاب قوام‌السلطنه توسط شاه و مجلس وابسته همراه با فرمان تهدیدآمیز او، دعوت به قیام ازطرف نهادهای مردمی، بخاک خون کشیده شدن اعتراض‌کنندگان.
استعفاء قوام بناچارو گزینش مصدق بعنوان نخست‌وزیر ازمیان خون و آتش، ویژگی‌های دولت ملی در سیاست خارجی و داخلی، تفاوت آن با دولتهای پیش و بعد،بویژه درتحریم‌های جهانی به رهبری انکلیس. ملی کردن شیلات شمال، دولت پاکدستی اخلاقمندی که تلاش کرد به جهانیان نشان دهد که با درستی و اخلاق می‌توان بسوی انسانیت رفت، نه این افتضاح حاکم.
