تورم بالای ۵۰ درصد امسال، زندگی را به کام بسیاری از مردم به ویژه اقشار متوسط به پایین تلخ کرده است به طوریکه حتی بوی عید و شور و نشاط پایان سال، انگیزهای برای استقبال از نوروز و عید برایشان باقی نگذاشته است. زیرا که قیمت شیرینی، آجیل و شکلات که معمولیترین اقلام پذیرایی ایام نوروز است، سر به فلک گذاشته و خرید آن از توان خیلیها خارج شده است.
علیرضا هم مثل خیلی دیگر از خانوادههای طبقه متوسط تهران، کارمند و مستاجر است. با همسر و دو پسرش در محله نارمک ساکن هستند، با اینکه محله آنها یکی از مناطق نسبتا مناسب شرق تهران برای خرید به شمار میآید اما قیمت آجیل، شیرینی و شکلات آنقدر بالا رفته که گشتن در قنادیها و خشکبار فروشیهای اینجا هم دل شیر میخواهد.
گشتی در بازار و نگاه کردن به قیمت شیرینی و دیگر اقلام پذیرایی عید، هر کسی را میخکوب میکند. نمیدانی آیا از خیر رفت و آمد سالی یکبار با برخی افراد فامیل و دوست و آشنا هم بگذری یا اینکه هرطور شده، حتی قسطی، آجیل، شیرینی و شکلات بخری و دل خانواده را شاد کنی.
قیمت شیرینی خشک مثل زبان، کشمشی و غیره از ۱۸۰ هزار تومان شروع میشود، البته شیرینی نخودی که یکی از مرسومترین شیرینیهای نوروز است، در برخی قنادیها کیلویی ۱۲۰ هزار تومان هم پیدا میشود. اما شیرینی تر مثل نان خامهای، سولی و غیره شروع قیمت از ۲۰۰ هزار تومان است.
اگر هنوز اهل پذیرایی با باقلوا و شیرینیهایی از این قبیل باشید که باید آنها را کیلویی ۵۰۰ هزار تومان بخری. شیرینیهای سنتی مثل گردویی و بادامی هم حدود ۳۰۰ هزار تومان است.
قیمت پسته از چند ماه پیش افزایش یافته و این روزها به کیلویی بالای یک میلیون تومان هم رسیده است. بادام زمینی هم از ۶۵۰ هزار تومان شروع میشود، قیمت آجیل مخلوط بسته به نوع، کیفیت و تازه بودن آن متفاوت است. شاید در بازار، آجیلی که کمتر پسته و فندق دارد و در عوض پر از نخودچی است را بتوان کیلویی حدود ۵۰۰ هزار تومان هم پیدا کرد، اما اگر به دنبال آجیل پرمغز و تازه باشی باید برای خرید هر کیلوگرم آن حداقل ۸۰۰ هزار تومان پول بدهی.
«سیمین» که در حال بالا و پایین کردن قیمتهاست و قصد دارد هر طور شده سور و سات پذیرایی نوروز را فراهم کند، میگوید: «دو کیلوگرم آجیل برای مهمان خریدم که حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان شد . برای بچه ها که ایام عید معمولا خانه هستند و بیشتر وقتشان به تماشای تلویزیون و فیلم میگذرد و تنقلات میخواهند، تخمه آفتابگردان میخرم. اگرچه که قیمت آن هم حداقل ۱۵۰ هزار تومان است، حتی تخمه هندوانه هم از کورس قیمتها عقب نمانده و به کیلویی ۱۸۰ هزار تومان رسیده است.
او همانطور که در لابه لای ظرفهای آجیل و شکلات میچرخد، میافزاید: ببینید قیمت آبنبات قیچی که جزء ارزانترین تنقلات است، به کیلویی ۶۰ هزار تومان رسیده، نقل معمولی هم که ۲۶۰ هزار تومان است.»
وقتی قیمت شکلات و این دست از تنقلات را بالا و پایین میکنی، به حقیقت گفته های سیمین پی میبری. به عنوان مثال، قیمت شکلات آیدین که یکی از معمولیترین شکلاتهای ایرانی است، از کیلویی ۱۶۰ هزار تومان شروع میشود. شکلات کاکائویی که بیشتر مناسب پذیرایی عید است به ۴۰۰ هزار تومان هم میرسد. شکلاتهای خارجی که دیگر جای خود دارد.
میوه هم که این روزها به یکی از خوراکیهای لوکس و دور از دسترس بسیاری از خانوادهها تبدیل شده است. به گفته «سینا» کارگر یکی از بازار میوه و تره بار، موز کیلویی ۶۰ هزار تومان، پرتغال بین ۱۵ تا ۲۵ هزار تومان، سیب بین ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان و خیار ۲۰ هزار تومان است. البته که این قیمتها مربوط به این بازارهاست، در برخی از میوه فروشیهای دیگر سطح شهر قیمتها چند برابر از این هم بالاتر است.
یک حساب سرانگشتی نشان میدهد اگر بخواهی مثل هر سال برنامه دید و بازدید حتی در حد سیار محدود داشته باشی و یک میز پذیرایی ساده شامل ارزانترین انواع شیرینی، شکلات، آجیل و یکی دو نوع میوه معمولی برای ایام عید تدارک ببیند، باید حداقل سه میلیون تومان هزینه کنی. آن هم در شرایطی که دولت امسال فقط یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان برای عیدی کارکنانش در نظر گرفته است. البته که بسیاری از خانوادهها در بخش مشاغل آزاد کار میکنند و همین عیدی حداقلی را هم ندارند. موضوعی که این روزها به دغدغهای برای مزد بگیران و طبقه متوسط به پایین جامعه تبدیل شده و بوی عید از همیشه برایشان ناخوشآیندتر است.
در این آشفته بازار اقتصادی و تورم افسار گسیخته قیمتها، خرید لباس عید و نو کردن وسایل خانه که قصه پرغصه دیگری برای خانوادههایی است.
ایران وایر