روزنامه‌ی جوان موافقان «فرای» را "بی‌غیرت" می‌داند
ریچارد فرای از سوی دهخدا٬ ادیب ایرانی و بنیان‌گذار لغت‌نامه دهخدا٬ «ایران‌دوست» لقب گرفته بود٬ عنوانی که بر روی در ورودی دفتر کارش در هاروارد نیز قرار داشت.
یست و یک روز بعد از درگذشت ریچارد فرای، ایران‌شناس مشهور آمریکایی که وصیت کرده بود او را در اصفهان و در کنار زایندهرود دفن کنند، جنجال بر سر دفن او همچنان ادامه دارد.
پیکر وی همچنان در سردخانه‌ای در ایلینیوی آمریکا در انتظار اجازه‌ی ورود به ایران و دفن در محلی است که او آرزو داشت خانه‌ی آخرش باشد.
بیژن نوباوه، نماینده‌ی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگویی با سایت خبری "جمهوریت" گفت که نباید فکر کرد دفن فرای در ایران به معنی "امتیازی برای آمریکا" است. او با تاکید بر اینکه عملکرد فرای در سال‌های اخیر منفی و بر ضد ایران نبوده، گفت:«به نظر من مساله دفن فرای در ایران زیادی دارد بزرگ می‌شود و هزینه‌ای بسیار زیاد برای مخالفت با دفن او در حال شکل گرفتن است که سودی هم ندارد.»
این نماینده‌ی محافظه‌کار مجلس از کسانی که گفتند "خارجی‌ها قصد دارند زباله‌های خود را برای دفن به ایران بیاورند" و اتهام "جاسوسی" به فرای انتقاد کرد و اضافه کرد:«این حرف‌ها در شان ایرانیان و مسلمانان نیست. من در ده پانزده سال اخیر شاهد مراودات و رفتار ریچارد فرای بودم،عملکردش به گونه‌ای نبوده که وی را جاسوس بدانیم.»
عده‌ای از اصولگرایان تندرو و رسانه‌هایی چون "کیهان" و "فارس نیوز" در روزهای گذشته با انتشار نوشته‌های متعدد از تصمیم برای دفن فرای در اصفهان به شدت انتقاد کرده و وی را "جاسوس" و "زباله غربی" نامیدند.
علی مطهری، دیگر نماینده‌ی مجلس نیز با تاکید بر اینکه خواسته‌ی فرای برای دفن در ایران ناشی از علاقه‌ی او به ایران بود گفت:«دفن فرای یعنی شهروندی از کشور دشمن ما در کنار زایندهرود می‌تواند نقطه مثبت و امتیازی برای ایران باشد و باید از آن استقبال کرد.»
از مخالفت‌ها و انتقادها علیه دفن فرای در ایران را "ناشی از جهل و احساسات" و به ضرر ایران دانست. مطهری همچنین اضافه کرد:«دولت ایران تعهد کرده بود به وصیت فرای عمل کند و تخلف از این قول از نظر اخلاقی و شرعی درست نیست.»
محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور پیشین ایران در دوران ریاست‌جمهوری خود خانه‌ای مجلل در اصفهان را به ریچارد فرای تقدیم کرد و در دولت دهم متعهد شد که به وصیت او مبنی بر دفن در کنار زایندهرود عمل خواهد کرد.
"غیرت وجود ندارد تا مساله را با غیرت حل کنیم"
اما مخالفت تندرویان با دفن ریچارد فرای در اصفهان همچنان ادامه دارد. روزنامه‌ی "جوان" که از نشریات وابسته به سپاه پاسداران است با انتشار یادداشتی، روشن‌فکران و مدافعان دفن فرای در خاک ایران را "غرب‌زده" و "بی‌غیرت" توصیف کرد و گفت اگر اندکی غیرت در میان این اقشار وجود داشت، مساله تا الان حل شده بود.
این نشریه اعتراض گروهی از مردم در اصفهان و تظاهرات آن‌ها در کنار مقبره‌ی آرتور پوپ در کنار زایندهرود را "طبیعی‌ترین واکنش به جریحه‌دار شدن احساسات انقلابی" توصیف کرد.
این نشریه‌ی وابسته به سپاه، حامیان اجرای وصیت‌نامه فرای را خطاب قرار داد و گفت هرکدام وصیت‌نامه‌ای بنویسید و خواستار آن شوید تا در کنار پل بروکلین در آمریکا دفن شوید و ببینید دولت آمریکا اصلا اهمیتی برای وصیت شما قایل می‌شود یا نه.
یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی که نامش فاش نشد روز ۲۵ فروردین به خبرگزاری "ایلنا" گفت که ریچارد فرای احتمالا در اصفهان دفن نخواهد شد. این نماینده‌ی مجلس گفت که "عقب‌نشینی" دولت در این امر درست نیست، با این‌حال متذکر شد که "با توهین‌ها و جنجال‌های صورت‌گرفته دفن این ایران‌شناس در اصفهان نیز دیگر صحیح نیست".
دویچه وله
"ریچارد فرای زباله غربی بود و نباید در ایران دفن شود"
در ادامه مخالفت‌ها با دفن جنازه ریچارد فرای در اصفهان، امام جمعه این شهر آقای فرای را «زباله غربی» توصیف کرده و گفته «مردم اصفهان اجازه چنین کاری را به مسئولان نخواهند داد که جنازه یک فرد جاسوس سیا در اصفهان دفن شود.»
محمدتقی رهبر، پنجشنبه ۲۱ فروردین، به خبرگزاری فارس گفته که «آیا شخصیت ریچارد فرای مانند شخصیت امثال ملاصدرا، میرداماد یا شیخ بهایی است» و افزوده که «چرا باید چنین فردی که سارق آثار ملی ما در نیویورک بوده است در اصفهان دفن شود.»
ریچارد فرای، از بزرگ‌ترین ایران‌شناسان جهان و استاد دانشگاه هاروارد در آمریکا بود که هفتم فروردین در سن ۹۴ سالگی در بوستون ایالات متحده درگذشت.
آقای فرای که ده‌ها سال از عمر خود را صرف معرفی ایران و تاریخ آن به جهانیان کرد، وصیت کرده بود که پس از مرگ در کنار زایندهرود اصفهان به خاک سپرده شود.
پیکر او هم اکنون در سردخانه‌ای در آمریکا نگهداری می‌شود تا خانواده‌اش بتوانند آن را برای خاکسپاری به ایران منتقل کنند. این در حالی است که برخی از مسئولان این شهر، نمایندگان آن در مجلس، امام جمعه و اصولگرایان به شدت با این مسئله مخالفت می‌کنند.
امام جمعه اصفهان گفته که «نمی‌دانم چرا مسئولان دیواری کوتاه‌تر از اصفهان پیدا نکرده‌اند که قصد دارند زباله‌های غربی را در اصفهان و در کنار زایندهرود خاک کنند.»
عصر پنجشنبه نیز ده‌ها نفر که خود را «امت حزب‌الله» معرفی کرده‌اند، با راهپیمایی در اصفهان، تهدید کردند که اجازه دفن پیکر ریچارد فرای که از او به عنوان «جاسوس سیا» نام می‌برند، در این شهر را نمی‌دهند.
بر اساس گزارش‌ها از ایران، در جریان این تجمع، شعارهایی با اسپری و رنگ علیه آمریکا و «منافقان» بر روی مقبره آرتور پوپ، یکی از بزرگ‌ترین ایران‌شناسان تاریخ که به همراه همسرش در حاشیه زاینده رود اصفهان به خاک سپرده شدند، نوشته شد.
رسول یاحی، معاون سیاسی امنیتی استانداری اصفهان نیز به خبرگزاری فارس گفته که دفن ریچارد فرای در اصفهان «شایعه‌ای بیش نیست» و افزوده است: «تاکنون هیچ درخواستی از سوی ورثه وی به وزارت امور خارجه ایران مبنی بر دفن ریچارد فرای در اصفهان نرسیده است.»
محمدتقی رهبر، امام جمعه اصفهان هم گفته «معتقدیم همان کار قبلی هم در مورد دفن پروفسور پوپ که حتی سارق آثار ملی ما نیز بوده و در زمان طاغوت رخ داده کار اشتباهی بوده است.»
جاسوس دانستن آقای فرای با استناد به برخی نوشته‌های خود او صورت می‌گیرد که در آن‌ها اذعان کرده در جریان جنگ جهانی دوم، فعالیت‌های اطلاعاتی علیه آلمان نازی انجام می‌داده است.
به دنبال درگذشت این ایران‌شناس برجسته، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران از این واقعه ابراز تاسف کرده بود.
در روزهای اخیر، احمد سالک، نماینده اصفهان و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس و روزنامه کیهان نیز موضع گیری‌های شدیدی علیه دفن پیکر ریچارد فرای در ایران داشته‌اند.
این در حالی است که علی مطهری، نماینده تهران در مجلس از دولت حسن روحانی خواسته تا به وصیت آقای فرای عمل کند و ترتیب انتقال جسد او به ایران را بدهد.
در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، منزلی سنتی در اصفهان به ریچارد فرای اهدا شده بود و بر اساس گزارش‌ها، دولت آقای احمدی‌نژاد به او قول داده بود که پس از مرگ، جنازه‌اش را در کنار زاینده رود دفن کند.
آقای فرای که پیش و پس از انقلاب اسلامی بار‌ها به ایران سفر کرده بود٬ همچنین از بنیان‌گذاران مرکز مطالعات ایرانی در تهران٬ مشاور کتابخانه پهلوی و از سازمان‌دهندگان مدرسه مطالعات ایرانی در شیراز بود.
ریچارد فرای از سوی دهخدا٬ ادیب ایرانی و بنیان‌گذار لغت‌نامه دهخدا٬ «ایران‌دوست» لقب گرفته بود٬ عنوانی که بر روی در ورودی دفتر کارش در هاروارد نیز قرار داشت.
وی علاوه بر تسلط بر چندین زبان از جمله فارسی٬ عربی٬ ترکی٬ آلمانی٬ روسی و فرانسه٬ به زبان‌های اوستایی٬ پهلوی و سُغدی و سایر گویش‌های رایج در ایران نیز به طور گسترده آشنایی داشت.
از آقای فرای کتاب‌های بسیاری درباره تمدن ایران و ایرانیان به جا مانده است که از میان آن‌ها می‌توان به «میراث باستانی ایران» ٬ «دوران طلایی ایران» ٬ «تاریخ ایران باستان» و «ایران بزرگ: ادیسه قرن بیستم» اشاره کرد.
همسر دوم ریچارد فرای٬ ایدن نبی٬ از آشوریان ایران و مورخ فرهنگی آسیای مرکزی و خاورمیانه است.
ریچارد فرای سال ۲۰۰۸ در گفت‌و‌گو با شبکه خبری سی‌ان‌ان با تاکید بر اینکه تمام عمرش را وقف ایران کرده است٬ گفت آرزو دارد پس از مرگش در کنار زاینده رود در اصفهان دفن شود و مجوز این کار را نیز از محمود احمدی‌نژاد٬ رئیس جمهور وقت ایران٬ دریافت کرده است.
بی بی سی فارسی
