به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



پنجشنبه، دی ۲۴، ۱۳۹۴

تقویم روز آلمان:


كاشف برخی پرتوها 

  ۱۳ ژانویه: ۱۵۲ سال پيش در چنين روزی ويلهلم وين، فيزيکدان آلمانی در گافكن در شرق آلمان زاده شد. همه روزه در این بخش یکی از شخصیت‌ها یا رویدادهای مهم سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، ادبی، هنری یا تاریخی آلمان را معرفی می‌کنیم.

در خانواده و خويشان ویلهلم وین (Wilhelm Wien) چند دانشمند وجود داشتند از جمله ماكس وين، پسر عموی او كه از پيشگامان كشف "فشار قوی" بود. اما خودش نخست چنان از درس و مدرسه گريزان بود كه از دبيرستان اخراجش كردند و پدر و مادرش به كمک آموزگاران خصوصی او را به ادامه تحصيل واداشتند. با اين حال ۱۸ ساله بود كه به دانشگاه گوتينگن و سپس برلين راه يافت و از آن پس به سرعت مدارج علمی را طی کرد.

در ۲۲ سالگی تز دكترا و در ۲۸ سالگی تز فوق دكترايش را نوشت و نخست به عنوان استاديار و دستيار استاد زمان خود هرمان هلمهولتس در برلين به كار مشغول شد.
در ۳۲ سالگی به عنوان استاد به دانشگاه آخن در غرب آلمان رفت و از آن پس در شهرهای گوناگون آلمان به ويژه در مونيخ استاد رشته فيزيک بود و در عمل جانشين ويلهلم رونتگن كاشف راديولوژی كه آن زمان تازه درگذشته بود، به شمار می‌آمد.
ويلهلم وين مركز توجه كار خود را بر نيروهای الكترومغناطيسی و گرما گذاشت و توانست فرمولی برای اندازه‌گيری اين نيروها ارائه دهد به طوری كه در موضوع پرتو‌افشانی‌ها دو قانون به نام او ثبت شده است.
ويلهلم وين را يكی از كسانی می‌دانند كه باعث كشف قانون نسبيت آلبرت انشتین شده است. او در سال ۱۹۱۱ به خاطر آثاری كه در زمينه اشعه ناشی از گرما تدوين كرد، جايزه نوبل فيزيک را دريافت كرد. او در آثار بعدی خود به امكان ايجاد حركت مكانيكی توسط نيروهای الكترومغناطيسی هم پرداخت.
"ويلهلم کارل ورنر اوتو فریتس فرانتس وين" در ۶۴ سالگی در روز ۳۰ اوت ۱۹۲۸ در شهر مونيخ درگذشت. هم‌اكنون در دانشكده‌ها و مؤسسات گوناگون فيزيک، برخی از بناها را به نام ويلهلم وين ثبت كرده‌اند و در شهر وورتسبورگ در جنوب آلمان خيابانی را به ياد و افتخار او نام نهاده‌اند.
دویچه وله