سیمین بهبهانی:
سيمين بهبهاني، گزينهى شعر قبلياش را كه حدودا 8 سال پيش توسط نشر مرواريد چاپ شده بود، با شعرهايى تازه تكميل و به تازگى منتشر كرده است.
نگران وضعيت شعرهاى منتشر نشدهام هستم!
وى در گفتگو با خبرنگار ايلنا؛ ضمن اعلام اين خبر افزود: از آنجايى كه سالها از انتشار آخرين گزينه اشعارم ميگذشت، نشر مرواريد تصميم گرفت با افزودن شعرهاى تازهى من به اين مجموعه، گزينهى ديگرى را منتشر كند كه باوجود اعمال حذفيات متعدد ازسوى ادارهى كتاب، اين امر محقق شد.
بهبهانى درمورد شعرهايى كه به گزينهى پيشيناش اضافه شدهاست، گفت: اين شعرها، سرايشهاى من را از سال 80 به بعد را شامل ميشوند و شعرهايى از يكيدو سال اخير نيز در ميان آنها وجود دارد. در مجموع بايد بگويم، حجم اين گزينه شعر، نسبت به گزينهى قبلى تقريبا دو برابر شده است كه از اين بابت از زحمات نشر مرواريد سپاسگزارم.
بهبهانی درمورد سبك و سياق منحصر به فرد غزلهايش خاطرنشان كرد: من كارم را در ابتدا با 2 بيتيهاى نيمايى آغاز كردم كه بخش عمدهاى از سرودههايم در اين قالب، در كتاب اولم يعنى «جاى پا» در سال 1335 منتشر شد. اما بعد از آن به سرايش غزل رويآوردم و برخى از شاعران كلاسيك همچون معين كرمانشاهى به من گفتند كه در سرايش غزل موفقترم.
وى ادامه داد: در ادامه از آنجايى كه احساس ميكردم بنمايههاى اجتماعي، به جز مواردى محدود در دوران مشروطه، نمود و ظهورى در قالب غزل نداشتهاست، تصميم گرفتم سرايش غزل را با رويكرد اجتماعى دنبال كنم و از آن به بعد، همواره سر و كارم با اجتماع بوده است.
بهبهانی اظهار داشت: شعر من، در دورههاى مختلف از نگاه به وضع زمانه و وضعيت مردم و احساس خودم نسبت به جامعه غافل نبوده. آنچنانكه اگر كسى بخواهد تاريخ معاصر كشورش را در دريچهى نگاه و احساس يك شاعر دنبال كند، ميتواند كليات شعرهاى من را بخواند. حسناش هم اين است كه در سرودههايم، اگرچه به حوادث و رويدادهاى تاريخى اشاره شده اما حالت شاعرانه و اقتضاى زبان و زمان در آثار حفظ شده است.
بهبهانى ضمن بيان اين مطلب كه شعرهاى منتشر نشدهاش، به مراتب بيشتر از شعرهاييست كه از او منتشر شده، گفت: شعرهاى زيادى دارم كه در قالب كتاب؛ در ابران منتشر نشدهاند. البته برخى از آنها در شعرخوانيهايى كه در خارج از كشور داشتهام مورد خوانش قرار گرفتهاند، برخى ديگر هم در سايتهاى مختلف درج شده. 3 جلد كتاب نيز از من توسط ناشران خارجى به چاپ رسيده است. يك مجموعه از شعرهايم هم با كوشش فرزانه ميلانى و آقاى كاوه چاپ شده. در آلمان و سوئد نيز ازسوى انتشارات ديگرى ترجمهى شعرهايم منتشر شدهاند.
وى كه با توجه به شرايط سنياش، نسبت به وضعيت شعرهاى منتشر نشدهاش، عميقا احساس نگرانى ميكند، اضافه كرد: نميدانم بعد از من، چه بر سر شعرهاى منتشر نشدهام ميآيد. اميدوارم در آينده شرايطى فراهم شود كه مسوولان امر با نگاهى منصفانهتر به شعرهاى من نگاه كنند و امكان انتشار آنها براى علاقهمندان به شعر، ميسر شود.
بهبهانى ادامه داد: حقايق را همهى اعضاى اجتماع به چشم ديدهاند و ميدانند. حال اگر شاعرى به اوضاع مملكتش تجسم شاعرانه ببخشد، نبايد كسى را نگران كند زيرا به نظر من؛ اتفاقا بهتر آن است كه اين حقايق توسط شاعرى بيغرض و وطندوست كه وضعيت جامعه و مردم برايش مهم است، نقل شوند. چنين شاعرانى در كشور ما كم نيستند.
اين شاعر 84 ساله، در ادامهى سخنانش به وضعيت غزل در ايام اخير اشاره كرد و گفت: آن وقتى كه من سرايش غرل را آغاز كردم، بسيارى از شاعران ازجملهزندهياد نادر نارپور، ميگفتند كه دوران غزل به سر آمده و غزل نخواهد توانست بار ديگر مطرح شده، پيشرفت كرده و بر جامعه تاثير بگذارد. جالبآنكه خود نادرپور چندين غرل زيبا سروده است. من با اين نظرات مخالف بودم و اعتقادم اين بود كه ميشود در قالب غزل، حرفهاى تازهاى زد.
بهبهانى اضافه كرد: در مقابل نظرات مخالف، مقاومت كردم و خوشبختانه؛ نه تنها در اين مسير موفق شدم، بلكه شاعران ديگرى نيز؛ وقتى كه موفقيت من برايشان محرز شد، به سرايش غزل رويآوردند. من در اين مسير، از سال 48 تصميم گرفتم كه اوزان تازهاى را در سرايشهايم تجربه كنم زيرا اوزان تازه به من اجازه ميدادند كه موضوعات تازهاى را در شعرهايم دنبال كنم. البته پذيرش اين اوزان در ابتدا براى مخاطبان سخت بود اما رفته رفته آنها را پذيرفتند و از آنها استقبال كردند.
وى گفت: اين مسير را ادامه دادم و به سبك خاص خودم در سرايش غزل رسيدم. آنچنانكه غزل خود را با تمام گونههاى نوآيينى كه در طول اينسالها اتفاق افتاده، متفاوت ميبينم و معتقدم اگر نام و امضاى من در زير شعرهايم نباشد، مخاطب متوجه ميشود كه شعر؛ به سيمين تعلق دارد، نه به شاعرى ديگر.
اين شاعر، درمورد وضعيت شعر در دههها و دورههاى آتى اظهار داشت: نميشود براى آينده قضاوت كرد. من تنها از مسيرى كه خود طى كردهام، راضى هستم و براى شاعران نوآيين ديگر نيز آرزوى موفقيت ميكنم. ولى به هر تقدير، دورههاى مختلف؛ مختصات مختلفى را به همراه دارند و معمولا در هر دورهاى برخى از شاعران چهره ميشوند و بسيارى ديگر نيز در سطوح مختلف به سرايش ادامه خواهند داد.