پيروزي قطعي سلطان شكلات بر تيموشنكو
در نتايج اوليه انتخابات رياستجمهوري اوكراين، درصد آراي كسب شده توسط پترو پروشنكو 9/55 درصد اعلام شد اما در نتايج اعلام شده بعدي اين ميزان به 54 درصد كاهش يافت.
همانگونه كه پيشبيني ميشد سرانجام سلطان شكلات اوكراين كليد كاخ رياستجمهوري اين كشور را دريافت كرد. انگيزه مردم اوكراين از راي دادن به پترو پروشنكو كاملا روشن است، آنها از تندرويي غربگراها و روسگراها به يك فرد كه راهي ميان اين دو وعده داده اعتماد كردهاند. ضمنا شايد به زعم اوكراينيها، اعطاي مقام رييسجمهور ميلياردي كه بينياز از دستيازي به خزانه ملي است، در كشور بحرانزده اوكراين احتمال اختلاس را كمتر ميكند. با اين حال به نظر ميرسد اوكراين تا رسيدن به آرامش فاصله زيادي دارد. تنها به فاصله يك روز پس از انتخابات رياستجمهوري اوكراين، نيروهاي ارتش اوكراين دست به حمله هوايي به دونتسك زدهاند؛ حملهيي كه گفته ميشود بيش از 100 كشته و زخمي برجاي گذاشته است. اين در حالي است كه مردم اين مناطق در انتخابات رياستجمهوري اوكراين مشاركت نداشتند.
پترو پروشنكو كيست؟
پترو پروشنكو متولد 26 سپتامبر 1965 در اودسا است. پروشنكو كه به «سلطان شكلات» مشهور است، يكي از شهروندان ثروتمند اوكراين است. تخمين زده ميشود ارزش آنچه در صنعت شيرينيسازي، خودرو و رسانهها به او تعلق دارد بالغ بر يك ميليون يورو باشد. او تجارت شكلات را از دهه 1990 آغاز كرده است اما در سال 2004 ميلادي ناگهان به چهره سياسي شناخته شد. وي يكي از حاميان ويكتور يوشچنكو بود كه پس از «انقلاب نارنجي» به قدرت رسيد. حمايتهاي مالي، سياسي و رسانهيي از يوشچنكو براي رسيدن به رياستجمهوري، باعث شد وي به عنوان رييس شوراي امنيت دفاع ملي منصوب شود. پروشنكوي 48 ساله، مدت كوتاهي در دولت ويكتور يانوكوويچ، نيز وزير اقتصاد بود و در سال 2012 وارد پارلمان اوكراين شد. وي به دنبال ناآراميهايي كه اواخر سال گذشته ميلادي و اوايل امسال در ميدان «استقلال» در كييف رخ داد، بار ديگر با منابع مالي و رسانهيياش فعال شد. محبوبيت او بين معترضان خياباني در تصميم او براي شركت در انتخابات رياستجمهوري در ?? مه موثر بوده است.
وعده پروشنكو
در بين منتقدان و مخالفان پترو پروشنكو اين ترس وجود دارد كه وي از مقام خود براي پيشبرد منافعش استفاده كند اما پروشنكو قول داده كه با فساد مبارزه كند. پوروشنكو اظهار اميدواري كرده است كه اوايل ماه ميلادي آينده و پس از ملاقات با رهبران امريكا و اتحاديه اروپا، به ديدار رهبران روسيه برود. رييسجمهور جديد اوكراين ميگويد پايان دادن به ناآراميها در شرق اوكراين و بازگرداندن شبهجزيره كريمه به اين كشور از اولويتهاي كاري وي خواهد بود. پترو پوروشنكو درباره مناطق جدايي طلب هم وعده داد كه صلح را پس از ماهها هرج و مرج به اوكراين باز خواهد گرداند. او در نشستي خبري اعلام كرد حاضر است با هر كسي در اين راه گفتوگو كند. وي با اعلام اينكه براي كساني كه اسلحه به دست گرفتند ولي از آن استفاده نكردند آمادگي «عفو عمومي» وجود دارد، خاطرنشان كرد: «آنهايي كه مشغول به كشتار هستند، تروريستند و هيچ كشوري در جهان با تروريستها مذاكره نميكند.»
كارخانه شكلات به فروش ميرسد
پروشنكو، كه مالك شكلاتسازي بزرگ «روشن» است و به «سلطان شكلات» شهرت دارد، در اولين نشست مطبوعاتي خود گفت: «يكي از اولويتهاي برنامه من مبارزه با فساد و ايجاد يكي سيستم قضايي مستقل خواهد بود. من مطئنم كه كشور خواهد توانست در آيندهيي نزديك مزاياي اين سياستها را احساس كند، سياستهايي كه به معناي تغيير سيستم قدرت در اوكراين است.» وي همچنين در پاسخ به سوال خبرنگاري مبني بر اينكه آيا او حاضر است فعاليتهاي گسترده تجاري خود را رها كند، گفت: «از هماكنون ما شاهد اعمال يك سبك جديد خواهيم بود و آن اين است كه وقتي شخصي در سمت بالايي قرار ميگيرد، از فعاليتهاي تجاري خود دست خواهد كشيد. من هم شركتم را به فروش خواهم گذاشت و تمام تلاشم را صرف خدمت به مردم خواهم كرد.» با اين حال وي تصريح كرد كه شبكه تلويزيوني متعلق به خود را به فروش نخواهد گذاشت.
شكست راست افراطي
انتخابات رياستجمهوري اوكراين يك نه بزرگ به افراطگرايان اين كشور هم بود. برخلاف پيشبيني هواداران روسيه، حزب راست افراطي اسوبودا در انتخابات رياستجمهوري اوكراين نتيجه نامطلوبي كسب كرد. با وجود شكست در اين انتخابات، آنان به مخالفت با هواداران روسيه و كاخ كرملين ادامه ميدهند.
تبريك اوباما
باراك اوباما رييسجمهوري امريكا بيآنكه اشارهيي به نتيجه انتخابات در اوكراين و نام نامزد پيروز كند، براي برگزاري انتخابات با وجود فضاي ناآرام به ويژه در شرق اين كشور، به مردم اوكراين تبريك گفت و برپايي انتخابات را «گام مهم رو به جلو» توصيف كرد. باراك اوباما در پيام تبريك خود كه از سوي كاخ سفيد منتشر شد، گفت از جانب مردم امريكا به مردم اوكراين كه توانستند از طريق راي صداي خود را به گوشبرساندند تبريك ميگويد. باراك اوباما در پيام خود با اعلام اينكه با وجود «تحريكها و خشونتها» ميليونها اوكرايني در سراسر كشور به پاي صندوق راي رفتند، گفت حتي در برخي مناطق شرقي با وجود تلاش «گروههاي جداييطلب مورد حمايت روسيه» برخي از «اوكراينيهاي شجاع» توانستند در انتخابات شركت كنند. اوباما همچنين از تمايل واشنگتن براي همكاري با رييسجمهور و پارلمان جديد اوكراين و حمايت از تلاشهاي آينده كييف در جهت اصلاحات مهم سياسي و اقتصادي خبر داد.
واكنش روسيه
ولاديمير پوتين رييسجمهور روسيه در آستانه انتخابات اوكراين گفته بود روسيه نتيجه انتخابات اين كشور را به رسميت خواهد شناخت؛ موضعي كه برخي ناظران در آن ترديد دارند. اما سرگئي لاوروف وزير امور خارجه روسيه اعلام كرد: روسيه نتيجه انتخابات رياستجمهوري اوكراين را محترم ميشمارد. لاوروف گفت: روابط مسكو و كي يف هيچگاه قطع نشده است و با توجه به نتايج انتخابات رياستجمهوري اوكراين، روسيه روابط برابر و واقعبينانهيي را با اوكراين برقرار ميكند. با اين حال همزمان با افزايش حملات ارتش اوكراين به دونتسك و لوهانسك، مسكو از كييف خواست به حملات خود در شرق پايان دهد.
حمله هوايي به دونتسك
تنها يك روز پس از انتخابات عملياتهاي خشونت بار ارتش اوكراين در شرق افزايش يافت. روز دوشنبه جنگنده و هليكوپترهاي ارتش اوكراين بر فراز فرودگاه بينالمللي شهر دونتسك كه به تصرف شبهنظاميان جداييطلب در اين شهر درآمده بود، به پرواز در آمده و دود سياه غليظي نيز از آن به هوا برخاست. مقامات رسمي جمهوري مردم دونتسك اعلام كردهاند، از زمان افزايش عملياتهاي نظامي نيروهاي اوكراين در اين منطقه بيش از 50 مبارز دفاع شخصي و حدود 50 غير نظامي كشته شدهاند. اين نبرد بر سر كنترل فرودگاه دونتسك در حالي انجام ميگيرد كه پترو پوروشنكو، پيشتاز انتخابات رياستجمهوري، گفته است ميخواهد براي حل بحران با روسيه گفتوگو كند.