بازگشت به جنگ‌های صلیبی
هادی آذری: بعد از اعلام کلیات استراتژی جدید نظامی واشنگتن در افغانستان، خلاف آنچه انتظار می‌رفت، ترامپ عملا زمینه افزایش شمار نیروهای نظامی آمریکایی در افغانستان را فراهم آورد. این استراتژی جدید که مورد استقبال دولت افغانستان قرار گرفت، واکنش تند طالبان را به دنبال داشت؛ به‌طوری‌که برخی فرماندهانش آن را فراخوانی برای یک جنگ صلیبی و تلاشی برای نابودی جامعه مسلمین عنوان کردند. جالب اینکه، طالبان در واکنش به این استراتژی جدید تقریبا همان حرف‌هایی را می‌زند که ترامپ در دوران فعالیت انتخاباتی‌اش می‌زد؛ اینکه حضور نظامی آمریکایی‌ها در افغانستان، هدردادن جان و مال آمریکایی‌هاست. اما بعد از به‌دست‌گرفتن سکان هدایت سیاست آمریکا، ترامپ فهمید که خارج‌کردن نیروهای آمریکایی از افغانستان، خلأیی را پدید می‌آورد که تروریست‌هایی مانند القاعده، طالبان و داعش آن را پر خواهند کرد. از دیگر سو، استراتژی حفظ وضع موجود و حرکت به سوی افزایش شمار نیروهای نظامی یک روز پس از آن مطرح شد که بزرگ‌ترین منتقد این مسئله یعنی استیو بنن، کاخ سفید را به مقصد پایگاه خبری «بریتابرت» ترک کرد.
٤ هزار سرباز آمریکایی در راه افغانستان
جنگ افغانستان که در سال ٢٠٠١ میلادی و بعد از حملات ١١ سپتامبر آغاز شد، تاکنون جان دو‌هزار و ٢٠٠ سرباز آمریکایی را گرفته و هزینه ای ٨٠٠میلیاردی روی دست این کشور گذاشته است. هرچند آمار رسمی از شمار شهروندان افغانی که در این جنگ ١٦ساله کشته شده‌اند وجود ندارد، اما برآوردها از ٢٥ تا ٣٠ هزار کشته حکایت می‌کنند. طبق اعلام سازمان ملل، حداقل هزارو ٥٠٠ شهروند افغان در شش ماه اول سال جاری جان باخته‌اند. بیشترین میزان حضور آمریکایی‌ها در افغانستان با صد هزار نیرو به سال‌های ٢٠١٠ و ٢٠١١ میلادی برمی‌گردد. البته در نتیجه سیاست‌های کمتر جنگ‌طلبانه باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، شمار این نیروها درحال‌حاضر به هشت هزار و ٤٠٠ نفر رسیده است. باوجود اینکه ترامپ جزئیات زیادی درباره این استراتژی جدید از جمله میزان افزایش سربازان و تفاوت آن با استراتژی‌های قبلی ارائه نداده، اما شنیده‌ها حاکی از آن است که جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا، مجوز ارسال چهار هزار سرباز تازه‌نفس به افغانستان را از کاخ سفید دریافت کرده است.
گورستان آمریکا
استراتژی نظامی جدید ترامپ درخصوص افغانستان در هر دو کشور با واکنشی دوگانه همراه شده است. اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان، با استقبال از این استراتژی، آن را فرصتی دانسته است برای افزایش ظرفیت آموزش نیروهای افغانی به وسيله آمریکایی‌ها و همچنین تقویت نیرو هوایی و نیروی‌های ویژه این کشور به منظور پاک‌کردن منطقه از شر تهدید تروریسم. اما طالبان ضمن محکوم‌کردن تصمیم ترامپ برای نگه‌داشتن نیروهای نظامی آمریکا در افغانستان، ادامه جهاد تا خارج‌شدن نیروهای آمریکایی را وعده داد. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، روز سه‌شنبه با اعلام اینکه استراتژی طالبان هیچ‌چیز جدیدی دربر ندارد، هشدار داد که افغانستان را به گورستان امپراتوری آمریکا در قرن بیست‌ویکم تبدیل خواهند کرد. البته دلیل خشم طالبان مشخص است. ترامپ روز یکشنبه در میان اظهارات کلی‌گویانه خود یک چیز را صراحتا اعلام کرد؛ اینکه عملیات نظامی علیه طالبان را افزایش خواهد داد. ترامپ همچنین لب به انتقاد از پاکستان گشود که کشورش را به پناهگاهی امن برای تروریست‌ها و شورشیان مسلح بدل كرده است. یک فرمانده ارشد طالبان در گفت‌وگو با «آسوشیتدپرس»، ضمن انتقاد از روی‌آوردن ترامپ به «رفتار متکبرانه» رؤسای‌جمهور قبلی آمریکا ازجمله جورج بوش، گفته است نیروها تا آخرین نفس به این جنگ ادامه خواهند داد. درهمین‌باره، یکی از فرماندهان شبکه حقانی از متحدان طالبان نیز سخنان اخیر ترامپ را نشانه آغاز یک جنگ صلیبی دانسته و گفته است اظهارات ترامپ از عزم او برای نابودی کل مسلمانان نشان دارد. با این اوصاف و با توجه به افزایش تنش میان آمریکا و طالبان، به نظر نمی‌رسد این جنگ ١٦ساله حالاحالاها سر تمام‌شدن داشته باشد.
روی خوش جمهوری‌خواهان
نکته جالب درباره استراتژی جدید نظامی کاخ سفید در قبال افغانستان این است که برخلاف مواضع و طرح‌های قبلی ترامپ، این استراتژی حمایت جمهوری‌خواهان را به دنبال داشته است. ترامپ که پیش‌تر درخصوص کاهش سطح تحریم‌های روسیه، طرح بیمه درمانی و واکنش‌اش به حوادث شارلوتزویل، شاهد صف‌آرایی جمهوری‌خواهان در برابر خود بود، حالا حداقل چهره‌های شاخص جمهوری‌خواهان را یک‌صدا پشت خود می‌بیند. پل رایان، سخنگوی مجلس نمایندگان آمریکا، ضمن ابراز خرسندی از این استراتژی جدید، آن را مبتنی بر واقع‌گرایی دانسته است. حتی سناتور مک کین، بزرگ‌ترین منتقد سیاست خارجی ترامپ نیز لب به تمجید از این استراتژی جدید گشود و آن را نسبت به استراتژی شکست‌خورده به تعویق‌انداختن نبرد در دولت‌های قبلی، یک پیشرفت دانست. چهره‌های جمهوری‌خواه شاخص دیگری ازجمله میچ مک‌کانل، رهبر اکثریت سنا و سناتور مارکو روبیو نیز به تمجید از این استراتژی جدید پرداخته‌اند. این در حالی است که این استراتژی جدید با واکنش منفی دموکرات‌ها مواجه شد. ننسی پلوسی، رهبر اقلیت مجلس نمایندگان، با انتقاد از عدم افشاي جزئیات این استراتژی جدید، آن را مغایر با گفته‌های ترامپ در دوران فعالیت انتخاباتی‌اش دانسته است. دموکرات‌ها به‌طور کلی این استراتژی جدید را به دو دلیل نقد می‌کنند؛ فقدان راهکار برای خروج نیروهای آمریکایی و نبود سقف برای شمار نظامیان اعزامی. از نظر دموکرات‌ها، ترامپ در اظهاراتش فقط به دادن وعده‌های گنگ و مبهم بسنده کرده و عملا هیچ راهکار مشخصی برای پایان‌دادن به باتلاق جنگ افغانستان ارائه نکرده است.
جنگ افغانستان که در سال ٢٠٠١ میلادی و بعد از حملات ١١ سپتامبر آغاز شد، تاکنون جان دو‌هزار و ٢٠٠ سرباز آمریکایی را گرفته و هزینه ای ٨٠٠میلیاردی روی دست این کشور گذاشته است. هرچند آمار رسمی از شمار شهروندان افغانی که در این جنگ ١٦ساله کشته شده‌اند وجود ندارد، اما برآوردها از ٢٥ تا ٣٠ هزار کشته حکایت می‌کنند. طبق اعلام سازمان ملل، حداقل هزارو ٥٠٠ شهروند افغان در شش ماه اول سال جاری جان باخته‌اند. بیشترین میزان حضور آمریکایی‌ها در افغانستان با صد هزار نیرو به سال‌های ٢٠١٠ و ٢٠١١ میلادی برمی‌گردد. البته در نتیجه سیاست‌های کمتر جنگ‌طلبانه باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، شمار این نیروها درحال‌حاضر به هشت هزار و ٤٠٠ نفر رسیده است. باوجود اینکه ترامپ جزئیات زیادی درباره این استراتژی جدید از جمله میزان افزایش سربازان و تفاوت آن با استراتژی‌های قبلی ارائه نداده، اما شنیده‌ها حاکی از آن است که جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا، مجوز ارسال چهار هزار سرباز تازه‌نفس به افغانستان را از کاخ سفید دریافت کرده است.
گورستان آمریکا
استراتژی نظامی جدید ترامپ درخصوص افغانستان در هر دو کشور با واکنشی دوگانه همراه شده است. اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان، با استقبال از این استراتژی، آن را فرصتی دانسته است برای افزایش ظرفیت آموزش نیروهای افغانی به وسيله آمریکایی‌ها و همچنین تقویت نیرو هوایی و نیروی‌های ویژه این کشور به منظور پاک‌کردن منطقه از شر تهدید تروریسم. اما طالبان ضمن محکوم‌کردن تصمیم ترامپ برای نگه‌داشتن نیروهای نظامی آمریکا در افغانستان، ادامه جهاد تا خارج‌شدن نیروهای آمریکایی را وعده داد. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، روز سه‌شنبه با اعلام اینکه استراتژی طالبان هیچ‌چیز جدیدی دربر ندارد، هشدار داد که افغانستان را به گورستان امپراتوری آمریکا در قرن بیست‌ویکم تبدیل خواهند کرد. البته دلیل خشم طالبان مشخص است. ترامپ روز یکشنبه در میان اظهارات کلی‌گویانه خود یک چیز را صراحتا اعلام کرد؛ اینکه عملیات نظامی علیه طالبان را افزایش خواهد داد. ترامپ همچنین لب به انتقاد از پاکستان گشود که کشورش را به پناهگاهی امن برای تروریست‌ها و شورشیان مسلح بدل كرده است. یک فرمانده ارشد طالبان در گفت‌وگو با «آسوشیتدپرس»، ضمن انتقاد از روی‌آوردن ترامپ به «رفتار متکبرانه» رؤسای‌جمهور قبلی آمریکا ازجمله جورج بوش، گفته است نیروها تا آخرین نفس به این جنگ ادامه خواهند داد. درهمین‌باره، یکی از فرماندهان شبکه حقانی از متحدان طالبان نیز سخنان اخیر ترامپ را نشانه آغاز یک جنگ صلیبی دانسته و گفته است اظهارات ترامپ از عزم او برای نابودی کل مسلمانان نشان دارد. با این اوصاف و با توجه به افزایش تنش میان آمریکا و طالبان، به نظر نمی‌رسد این جنگ ١٦ساله حالاحالاها سر تمام‌شدن داشته باشد.
روی خوش جمهوری‌خواهان
نکته جالب درباره استراتژی جدید نظامی کاخ سفید در قبال افغانستان این است که برخلاف مواضع و طرح‌های قبلی ترامپ، این استراتژی حمایت جمهوری‌خواهان را به دنبال داشته است. ترامپ که پیش‌تر درخصوص کاهش سطح تحریم‌های روسیه، طرح بیمه درمانی و واکنش‌اش به حوادث شارلوتزویل، شاهد صف‌آرایی جمهوری‌خواهان در برابر خود بود، حالا حداقل چهره‌های شاخص جمهوری‌خواهان را یک‌صدا پشت خود می‌بیند. پل رایان، سخنگوی مجلس نمایندگان آمریکا، ضمن ابراز خرسندی از این استراتژی جدید، آن را مبتنی بر واقع‌گرایی دانسته است. حتی سناتور مک کین، بزرگ‌ترین منتقد سیاست خارجی ترامپ نیز لب به تمجید از این استراتژی جدید گشود و آن را نسبت به استراتژی شکست‌خورده به تعویق‌انداختن نبرد در دولت‌های قبلی، یک پیشرفت دانست. چهره‌های جمهوری‌خواه شاخص دیگری ازجمله میچ مک‌کانل، رهبر اکثریت سنا و سناتور مارکو روبیو نیز به تمجید از این استراتژی جدید پرداخته‌اند. این در حالی است که این استراتژی جدید با واکنش منفی دموکرات‌ها مواجه شد. ننسی پلوسی، رهبر اقلیت مجلس نمایندگان، با انتقاد از عدم افشاي جزئیات این استراتژی جدید، آن را مغایر با گفته‌های ترامپ در دوران فعالیت انتخاباتی‌اش دانسته است. دموکرات‌ها به‌طور کلی این استراتژی جدید را به دو دلیل نقد می‌کنند؛ فقدان راهکار برای خروج نیروهای آمریکایی و نبود سقف برای شمار نظامیان اعزامی. از نظر دموکرات‌ها، ترامپ در اظهاراتش فقط به دادن وعده‌های گنگ و مبهم بسنده کرده و عملا هیچ راهکار مشخصی برای پایان‌دادن به باتلاق جنگ افغانستان ارائه نکرده است.
استراتژی جدید آمریکا در افغانستان چیست؟
نظامیان آمریکا از افغانستان خارج نخواهند شد؛ رئیس‌جمهوری آمریکا دلیل آن را جلوگیری از قدرت‌گرفتن گروه‌های پیکارجو عنوان کرده است.
رقم مشخصی برای افزایش نظامیان آمریکایی در افغانستان اعلام نشد و به گفته ترامپ دراین‌باره بنا بر نیاز و براساس شرایط افغانستان تصمیم گرفته خواهد شد.
آمریکا به حمایتش از افغانستان ادامه خواهد داد اما «تعیین سرنوشت» این کشور در اختیار مردم افغانستان خواهد بود.
آمریکا در قبال حضور گروه‌هایی مانند طالبان در پاکستان ساکت نخواهد ماند و رویکرد واشنگتن به پاکستان تغییر مي‌كند.
آمریکا خواهان نقش‌آفرینی بیشتر هند در کمک به آوردن امنیت در افغانستان و گسترش همکاری‌های اقتصادی شده است.
آمریکا و هند برای رسيدن به اهداف مشترک خود با هدف برقراري صلح و امنیت در جنوب آسیا و منطقه بزرگ‌تر هند و اقیانوس آرام، متعهد خواهند بود.
نظامیان آمریکا از افغانستان خارج نخواهند شد؛ رئیس‌جمهوری آمریکا دلیل آن را جلوگیری از قدرت‌گرفتن گروه‌های پیکارجو عنوان کرده است.
رقم مشخصی برای افزایش نظامیان آمریکایی در افغانستان اعلام نشد و به گفته ترامپ دراین‌باره بنا بر نیاز و براساس شرایط افغانستان تصمیم گرفته خواهد شد.
آمریکا به حمایتش از افغانستان ادامه خواهد داد اما «تعیین سرنوشت» این کشور در اختیار مردم افغانستان خواهد بود.
آمریکا در قبال حضور گروه‌هایی مانند طالبان در پاکستان ساکت نخواهد ماند و رویکرد واشنگتن به پاکستان تغییر مي‌كند.
آمریکا خواهان نقش‌آفرینی بیشتر هند در کمک به آوردن امنیت در افغانستان و گسترش همکاری‌های اقتصادی شده است.
آمریکا و هند برای رسيدن به اهداف مشترک خود با هدف برقراري صلح و امنیت در جنوب آسیا و منطقه بزرگ‌تر هند و اقیانوس آرام، متعهد خواهند بود.
استراتژي، بي استراتژي
پیرمحمد ملازهی- کارشناس امور شبه‌قاره
«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهوری آمریکا، پس از یک نشست مهم‌توصیف‌شده در کمپ دیوید با حضور مقامات دولتی، ژنرال‌های ارتش و دستگاه‌های امنیتی کاخ سفید در روز جمعه، در نهایت ساعت ٩ شب دوشنبه به وقت واشنگتن، استراتژی‌اش درباره افغانستان را اعلام کرد؛ مدت‌ها بود مقامات آمریکا به این انتظار دامن زده بودند که ترامپ استراتژی افغانستانی آمریکا را مشخص می‌کند و به‌همین‌دلیل این تفکر وجود داشت که تکلیف سیاست آمریکا در قبال جنگ در افغانستان نیز روشن می‌شود، اما از صحبت‌های رئیس‌جمهوری آمریکا که به‌صورت مستقیم از شبکه‌های تلویزیونی پخش شد، نه‌تنها تغییر عمده‌ای در ارتباط با افغانستان دیده و شنیده نشد، بلکه بدون تعارف می‌توان گفت ترامپ همه را سر کار گذاشته است؛ خودش را سر کار گذاشته، دولتش را سر کار گذاشته، ژنرال‌هایش را سر کار گذاشته و در کنار آن مردم افغانستان، دولت افغانستان و ملت‌های منطقه جنوب آسیا را نیز سر کار گذاشته است. بااین‌حال می‌توان چند نکته مهم را از متن سخنان ترامپ در آنچه با عنوان استراتژی جدیدی درباره افغانستان از آن یاد می‌شود، بیرون کشید.
١- آمریکا سیاست خروج ارتش آمریکا و ناتو از افغانستان را که باراک اوباما، رئیس‌جمهوری قبلی آمریکا، طرح کرده بود و داشت به‌تدریج آن را عملیاتی می‌کرد، به‌طور قطعی کنار گذاشته و افغانستان تا آینده‌ای نامعلوم محل استقرار ارتش آمریکا خواهد بود؛ بنابراین بعد از سال ٢٠٢٤ میلادی یعنی موعد پایان معاهده امنیتی که اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان، در روز دوم قدرتش آن را امضا کرده، ارتش آمریکا از افغانستان بیرون نخواهد رفت و در این فاصله علاوه بر پنج پایگاه فعلی، پایگاه‌های ثابت و سیار بیشتری در گوشه و کنار افغانستان احداث می‌کند. در افغانستان نمونه پایگاه‌های نظامی آمریکا که بعد از جنگ جهانی دوم در ژاپن، کره جنوبی، آلمان، ترکیه و یونان شکل گرفته، تکرار خواهد شد.
٢- جنگ در افغانستان در استراتژی جدید آمریکا تمام نخواهد شد و تنها مدیریت می‌شود؛ به‌گونه‌ای که منافع راهبردی آمریکا در جنوب آسیا و آسیای مرکزی را تأمین کند. افغانستان مرکز نظارت و کنترل کشورهای رقیب آمریکا یا مدعیان قدرت است که می‌توانند بالفعل یا بالقوه قدرت هژمون آمریکا را به چالش بکشانند.
٣- ترامپ اخطاری دووجهی اما جدی به پاکستان ارسال کرده و پذیرفته که ادعای دولت‌های افغانستان و هندوستان درست است و پاکستان منبع صدور جریان رادیکال جهادی- تروریستی به افغانستان در قالب طالبان و به کشمیر تحت کنترل هند در قالب لشکر طیبه و جیش محمد است؛ به این معنا که از یک طرف دولت و ارتش پاکستان را به‌عنوان حامی طالبان قلمداد کرده و خواستار همکاری و برخورد با گروه طالبان شده است و از طرف دیگر از هندوستان خواسته حضور بیشتر و مؤثرتری در افغانستان داشته باشد.
٢- جنگ در افغانستان در استراتژی جدید آمریکا تمام نخواهد شد و تنها مدیریت می‌شود؛ به‌گونه‌ای که منافع راهبردی آمریکا در جنوب آسیا و آسیای مرکزی را تأمین کند. افغانستان مرکز نظارت و کنترل کشورهای رقیب آمریکا یا مدعیان قدرت است که می‌توانند بالفعل یا بالقوه قدرت هژمون آمریکا را به چالش بکشانند.
٣- ترامپ اخطاری دووجهی اما جدی به پاکستان ارسال کرده و پذیرفته که ادعای دولت‌های افغانستان و هندوستان درست است و پاکستان منبع صدور جریان رادیکال جهادی- تروریستی به افغانستان در قالب طالبان و به کشمیر تحت کنترل هند در قالب لشکر طیبه و جیش محمد است؛ به این معنا که از یک طرف دولت و ارتش پاکستان را به‌عنوان حامی طالبان قلمداد کرده و خواستار همکاری و برخورد با گروه طالبان شده است و از طرف دیگر از هندوستان خواسته حضور بیشتر و مؤثرتری در افغانستان داشته باشد.
این در حالی است که به حساسیت پاکستان از حضور هند در افغانستان به‌درستی آگاه است.
٤- ترامپ به دیگر کشورهای همسایه با افغانستان به‌صورت تلویحی اشاره کرده که آمریکا در افغانستان برای همیشه می‌ماند و آنها باید خود را با این واقعیت هماهنگ کنند و ازآنجاکه چنین هماهنگی‌ای در عمل امکان‌پذیر نیست، تشدید رقابت‌ها در افغانستان و شکل‌گیری بازی بزرگ جدید و تداوم آن نتیجه جدی این استراتژی جدید خواهد بود.
٥- ترامپ به ژنرال‌های ارتش آمریکا در چگونگی هدایت جنگ و افزایش نیرو متناسب با شرایط افغانستان اختیارات ویژه‌ای داده است؛ بنابراین بازها در کاخ سفید، موضع مسلط را یافته‌اند و این یعنی مأموریت ارتش آمریکا در افغانستان از مستشاری و آموزشی یک بار دیگر به شرکت مستقیم در عملیات نظامی تغییر یافته است؛ پیامد اجتناب‌ناپذیر این تغییر، تشدید جنگ داخلی و تحمیل خسارات مادی و کشتار مردم بی‌گناه و غیرنظامی افغانستان خواهد بود.
با توجه به این‌گونه واقعیت‌ها و در نگاهی کلی و گذرا به استراتژی ترامپ در افغانستان، می‌توان گفت سیاست ابهام‌آمیز آمریکا در افغانستان همچنان ادامه خواهد یافت و از استراتژی جدید اعلام‌شده ترامپ نمی‌توان به استقرار صلح و ثبات در افغانستان امیدی داشت؛ هرچند ژنرال‌های ارتش پاکستان از تجربه کافی برخوردارند و می‌توانند ماهرانه با استفاده از تجربه سال ٢٠٠١ و تهدید جورج بوش، خود و کشورشان را در معرض مشکلات ناخواسته قرار ندهند. بنابراین این احتمال وجود دارد که بخشی از طالبان در قالب شورای کویته تشویق به مصالحه شوند و به شراکت در قدرت لااقل در شرق و جنوب پشتون‌نشین رضایت دهند و بخشی دیگر نیز در اعتراض و برای عملیاتی‌کردن طرح‌های بعدی از بدنه طالبان جدا شوند. عامل جدید داعش نیز از توان ادامه جنگ در افغانستان برخوردار می‌شود و حتی اگر بخشی از طالبان برای عبور از توفان به مصالحه نیاز داشته باشد، بخشی دیگر و گروهی دیگر و با نامی دیگر مأموریت ادامه جنگ را برعهده خواهد گرفت؛ بنابراین می‌توان گفت ممکن است طالبان پس از تشدید موقت جنگ در ماه‌های آتی، سرانجام برای یک سهم بیشتر از کیک قدرت در کابل، تشویق به مصالحه شوند تا پاکستان خطر تهدید ترامپ را پشت‌سر بگذارد، ولی جنگ استیجاری- نیابتی در افغانستان به این زودی‌ها فروکش نخواهد کرد، بلکه بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی به دلایل و منافع خاص خود با شدت بیشتری وارد آن خواهند شد. کلمه آخر اینکه یا افغانستان، ویتنام دوم آمریکا می‌شود یا آمریکا آنها را می‌بلعد؛ هرچند ممکن است در گلویش گیر کند، اما دور از ذهن است که افغانستان در موضع بی‌طرفی و استقلال عملی‌ای قرار گیرد که ٤٠ سال پیش بود.
٥- ترامپ به ژنرال‌های ارتش آمریکا در چگونگی هدایت جنگ و افزایش نیرو متناسب با شرایط افغانستان اختیارات ویژه‌ای داده است؛ بنابراین بازها در کاخ سفید، موضع مسلط را یافته‌اند و این یعنی مأموریت ارتش آمریکا در افغانستان از مستشاری و آموزشی یک بار دیگر به شرکت مستقیم در عملیات نظامی تغییر یافته است؛ پیامد اجتناب‌ناپذیر این تغییر، تشدید جنگ داخلی و تحمیل خسارات مادی و کشتار مردم بی‌گناه و غیرنظامی افغانستان خواهد بود.
با توجه به این‌گونه واقعیت‌ها و در نگاهی کلی و گذرا به استراتژی ترامپ در افغانستان، می‌توان گفت سیاست ابهام‌آمیز آمریکا در افغانستان همچنان ادامه خواهد یافت و از استراتژی جدید اعلام‌شده ترامپ نمی‌توان به استقرار صلح و ثبات در افغانستان امیدی داشت؛ هرچند ژنرال‌های ارتش پاکستان از تجربه کافی برخوردارند و می‌توانند ماهرانه با استفاده از تجربه سال ٢٠٠١ و تهدید جورج بوش، خود و کشورشان را در معرض مشکلات ناخواسته قرار ندهند. بنابراین این احتمال وجود دارد که بخشی از طالبان در قالب شورای کویته تشویق به مصالحه شوند و به شراکت در قدرت لااقل در شرق و جنوب پشتون‌نشین رضایت دهند و بخشی دیگر نیز در اعتراض و برای عملیاتی‌کردن طرح‌های بعدی از بدنه طالبان جدا شوند. عامل جدید داعش نیز از توان ادامه جنگ در افغانستان برخوردار می‌شود و حتی اگر بخشی از طالبان برای عبور از توفان به مصالحه نیاز داشته باشد، بخشی دیگر و گروهی دیگر و با نامی دیگر مأموریت ادامه جنگ را برعهده خواهد گرفت؛ بنابراین می‌توان گفت ممکن است طالبان پس از تشدید موقت جنگ در ماه‌های آتی، سرانجام برای یک سهم بیشتر از کیک قدرت در کابل، تشویق به مصالحه شوند تا پاکستان خطر تهدید ترامپ را پشت‌سر بگذارد، ولی جنگ استیجاری- نیابتی در افغانستان به این زودی‌ها فروکش نخواهد کرد، بلکه بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی به دلایل و منافع خاص خود با شدت بیشتری وارد آن خواهند شد. کلمه آخر اینکه یا افغانستان، ویتنام دوم آمریکا می‌شود یا آمریکا آنها را می‌بلعد؛ هرچند ممکن است در گلویش گیر کند، اما دور از ذهن است که افغانستان در موضع بی‌طرفی و استقلال عملی‌ای قرار گیرد که ٤٠ سال پیش بود.
