به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



دوشنبه، شهریور ۰۶، ۱۳۹۶

دموکراسی فقط صندوق رأی نیست

سیاوش جمادی رفع ممیزی و ایجاد فضای امن عمومی را از مهم‌ترین مطالبات اهل قلم و فکر و اندیشه دانست و گفت: فضای عمومی جان دموکراسی است و اگر آن را از دموکراسی بگیرید، بقیه‌اش بی‌فایده است.
جمادی درباره مهم‌ترین مطالبه اهل قلم، تفکر و اندیشه از مسئولان فرهنگی گفت: یک مطالبه بدون خرج و هزینه وجود دارد و آن رفع سانسور به طور کلی است.

در مجلس کسانی قانون‌گذاران این کشور هستند و این قدرت و اراده را دارند که قوانینی را تصویب‌ و وضع کنند که کتاب‌ها و روزنامه‌ها مثلا چه چیزهایی را چاپ نکنند؛ چه صور قبیحه و چه افکار شنیعه و چه معیارهایی که از نظرشان غلط است، اما همین‌ها بهانه‌ای برای سانسور می‌شود، چون آن بهانه‌ها موردی نیست که موضوع‌شان قانونمند شود.
این موارد گسترش پیدا می‌کند و خشک و‌ تر را می‌سوزاند؛ چون به سلیقه‌های افرادی که حقوق می‌گیرند مربوط است. در این ساختار خود‌به‌خود چنین چیزی بیرون می‌آید. مثلا فرض کنید در این ساختار کتاب «برف» پاموک با ترجمه ارسلان فصیحی مجوز نشر نمی‌گیرد، اما فرد دیگری آن را ترجمه می‌کند و مجوز می‌گیرد! بنابراین رفع سانسور اولین مطالبه اهل قلم و تفکر است.

جمادی رفع هرگونه ترس و زور از فضای عمومی را دیگر مطالبه اهل قلم، اندیشه و تفکر دانست و اظهار کرد: مشکل اساسی و ساختاری ما این است که فضای عمومی نداریم. فیلسوفان غربی بسیاری درباره این فضای عمومی نوشته‌اند. برای اینکه برای آنها فضای عمومی مسئله‌ای حیاتی بوده است. از فیلسوفان سده‌های گذشته تا هابرماس، هانا آرنت و دیگران روی این مسئله دست گذاشته‌اند که فضای عمومی یا به تعریف دقیق‌تر فضای گفت‌وگوی امن، برابر، بی‌هراس و فارغ از تبعیض و بدون مدخلیت، زور و پول برای جامعه ضروری است. در این فضا به‌هرحال هرکس عقیده و اندیشه‌ای دارد. باید بدانیم تا همه اینها اندیشه هستند و به گفتار و نوشتار درمی‌آیند هیچ خطری ندارند. به گفته فردوسی، ز گفتار ویران نگردد جهان.

مترجم کتاب «هستی و زمان» مارتین هایدگر جان دموکراسی را فضای عمومی دانست: جان دموکراسی فقط صندوق رأی با آن دریچه تنگش نیست. به‌هرحال ادیان هم هرکدام جهان‌بینی‌هایی بودند که زمانی از سوی پیامبران ابلاغ شدند. نویسنده‌ یک وبلاگ گمنام نه‌چندان پرمخاطب به دلیل اینکه چیزی را نوشته و گفته، تحت پیگرد و پیگیری قرار می‌گیرد؛ این بی‌رحمانه‌ترین تبعیض است، تبعیضی بر روح انسان‌ها. هر متفکری که وجدان و شرف انسانی دارد و در تفکر بدهکار و طلبکار نیست و آزاد است، به آن چیزی که در ادیان آمده فکر می‌کند. هیچ دینی از ادیان خدا از بین نرفته است. به قول یک اندیشمند، همه‌چیز برای بشر از پیش تعیین‌ شده است، حتی انتخاب‌های ما؛ چه فردی و چه جمعی. چند سال قبل این مساله در یکی از کانال‌های تلویزیونی آمریکا و در حضور فردی که الهیات خوانده بود مطرح شد، گفت‌وگو پیش آمد ولی هیچ دعوایی رخ نداد.


ایسنا