نیکی هیلی برای دیدار و گفتوگو با مقامات آژانس بینالمللی انرژی اتمی به وین سفر کرده است. هدف نماینده سازمان ملل از این سفر این است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی از مراکز نظامی ایران بازدید کند. آیا این اطمینان وجود دارد که ایران به تعهداتش در برجام عمل کرده؟
نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل به خبرگزاری رویترز گفته است:
«وقتی به رفتار ایران در گذشته نگاه میکنی، میبینی در دانشگاهها و مراکز نظامی، مخفیانه اقداماتی انجام شده. آیا [آژانس بینالمللی انرژی اتمی] همه چیز را تحت نظارت دارد؟ آیا بر مراکزی که قبلاً اقدامات مخفیانه در آن انجام میشد نظارت دارند؟ آیا میتوانند به این مناطق دسترسی پیدا کنند؟ آیا جلوی بازرسان آژانس را گرفتهاند؟»
نیکی هیلی گفته است به وین سفر کرده که با طرح چنین پرسشهایی آژانس انرژی اتمی را وادار کند کاری انجام دهد.بر اساس توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی، آژانس بینالمللی انرژی اتمی مجاز است از مراکز نظامی ایران در یک ساز و کار پیچیده بازدید کند. به گفته عباس عراقچی، مذاکرهکننده ارشد وقت «این بازرسیها در چارچوب پروتکل الحاقی و در خصوص نمونهبرداریهای محیطی از مراکز نظامی کشور» مجاز است.
علی اکبر ولایتی، مشاور بینالملل رهبر جمهوری اسلامی دو هفته پیش اعلام کرده بود که مراکز نظامی جزو «حریم» امنیتی جمهوری اسلامی به شمار میآیند. او با اشاره به تلاشهای دولت ترامپ برای بازرسی از تأسیسات نظامی ایران به خبرگزاری صدا و سیما گفته بود:
«نه به آنها اجازه داده میشود که چنین کاری کنند و نه جرأت میکنند به حریم امنیتی ایران تجاوز کنند.»
نیکی هیلی، فرستاده آمریکا در سازمان ملل به خبرگزاری رویترز میگوید اگر ایران قضد پنهانکاری ندارد، چرا با بازدید بازرسان آژانس از مراکز نظامیاش مخالف است؟بازرسی از تأسیسات نظامی پارچین برای درک ابعاد نظامی پرونده اتمی ایران موسوم به «پیامدی» یکی از موارد مناقشهانگیز در مذاکره اتمی ایران و گروه ۱+۵ بود. در آن زمان رهبر جمهوری اسلامی گفته بود بازدید از مراکز نظامی خط قرمز جمهوری اسلامیست. برخی فرماندهان سپاه پاسداران و ائمه جمعه هم با بازدید از مراکز نظامی ایران مخالفت کرده بودند و آن را خلاف شرع دانسته بودند.
بازرسی از تأسیسات نظامی ایران بسیار پیچیده است و فقط با درخواست یک کشور میسر نیست.
براساس بند ۷۸ توافق هستهای با قدرتهای جهانی، ابتدا میبایست آژانس درخواست بازدید از تأسیسات ایران را به این کشور تصمیم کند. چنانچه بعد از دو هفته ایران با این درخوایت موافقت نکند، این موضوع در کمیسیون برجام مطرح و به رأی گذاشته میشود. حداقل ۵ عضو از ۸ عضو کمیسیون که ایران هم یکی از آنهاست، باید با درخواست بازرسی موافقت کنند. در صورت این موافقت، ایران سه روز فرصت دارد تا اقدامات لازم را در این زمینه انجام دهد.
رادیو زمانه