به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



چهارشنبه، اسفند ۲۸، ۱۳۹۸

چهارشنبه سوری در خانه؛

سرخی تو از من و زردی دور از کاشانه 
اگر نشاط جشن چهارشنبه سوری را فدای تندرستی تان کرده باشید، باکی نیست
چهارشنبه سوری، جشنی با ریشه باستانی در فرهنگ ایرانیان و در ایران زمین، یکی از محبوب ترین جشن ها و پیش در آمد جشن نوروز محسوب می شود. امسال به گمانم یکی از معدود سالها در تاریخ معاصر ایران است که مردم نه در حال و هوای نوروز هستند و نه در پی افروختن آتش و پریدن از کنده های هیزم و بوته و خار تا آخرین سه شنبه سال را نیز با چابکی و سبک پایی از سر گذرانده و به استقبال بهار و جشن نوروز روند.

غم های پی در پی، از سرکوب و کشتار معترضین به گران شدن بنزین در آبان ماه گرفته تا دلهره های رفتن به لبه جنگ با ایالات متحده و پس از آن حادثه دلخراش سقوط هواپیمای اوکراینی به دست پدافند سپاه پاسداران و امروز شیوع کرونای چینی ( به گفته آقای ترامپ)  یا همان کووید ۱۹، دیگر رمقی برای مردم نگذاشته است.

تا آنجا که من به خاطر می آورم تنها در سالهای اول جنگ که هواپیماهای عراقی وارد حریم هوایی تهران می شدند، چهارشنبه سوری برگذار نشد. پس از آن، رویارویی تمام نشدنی حکومت اسلامی با برگذار کنندگان چهارشنبه سوری بخشی از جنگ هم نسلان من با حکومتی شده بود که در پی برچیدن آیین ایرانی به نام اسلام و مبارزه با سنت های پیش از اسلام بودند.

قدیمی ترین شرح وجود مراسمی باستانی برای  افروختن آتش و شب چهارشنبه سوری یا همان شب سرخ و آتشین، در قرن چهارم هجری قمری و در تاریخ بخارا به این شرح آمده است؛

«و چون امیر منصور بن نوح به مُلک بنشست، اندر ماه شوال سال سیصد و پنجاه، فرمود تا آن سرای را دیگر بار عمارت کردند و هر چه هلاک و ضایع شده بود بهتر از آن به حاصل کردند. آنگاه امیر به سرای بنشست و هنوز سال تمام نشده بود که چون شبِ سوری چنان‌که عادت قدیم است، آتشی عظیم افروختند. پاره‌ای از آن بجست و سقف سرای درگرفت و دیگر باره جمله سرای بسوخت».

آینی چنین قدیمی و باستانی از بین بردنی و حذف شدنی نیست. برگزار نشدن چهارشنبه سوری در این سال را ( آنگونه که شایسته و بایسته آن است )، به حساب اضطرار و حفظ کیان شهروندان بگذاریم نه ریشه کن شدن آن و برآورده شدن دعای دشمنان ارزشهای ملی ایرانیان. شاید به اعتبار این روایت تاریخی از امیر منصور بن نوح بتوان گفت که اینک در قرن چهاردهم هجری افروختن آتش در این آخرین سه شنبه شب ۱۳۹۸سال  خورشیدی، و گرد آمدن در میادین و کوچه ها، می توانست سقف سرایتان را نه با شراره آتش بلکه به شراره ناخوشی ویروس مرموز کرونا بسوزاند. به همین اعتبار بایستی گفت که در خانه ماندن نفی رسم و رسوم کهن و چیره شدن تاریکی بر روشنی و بهار نیست بلکه جنگیدن با اهریمن بزرگی است که جان ملت را تهدید کرده است.

اگر که نشاط جشن چهارشنبه سوری را فدای سلامت و تندرستی تان کرده باشید، باکی نیست که همان رد کردن بلا و شر از خانه تان به واسطه بیرون نیامدن، در حکم جا گذاشتن زردی و بیماری در پشت در خانه و کاشانه تان و بردن سرخی و سلامتی میان خانه و خانواده در سال جدید است.

که استاد شهریار خوش گوید:

چو تویی قضای گردان به دعای مستمندان

که ز جان ما بگردان ره آفت قضا را

غم و درد و رنج و بلا و زردی و زاری از جان و خانه تان دور و آمدن بهار و نوروز و سال جدید مبارکتان باشد. چهارشنبه سوری تان روشن از وجود عزیزانتان و سرخ از تندرستی و چیرگی تان بر بیماری و محفلتان گرم از امید به زندگی و شور آمدن بهار.

ایندیپندنت فارسی