به پیش اهل جهان محترم بود آنکس // که داشت از دل و جان احترام آزادی



دوشنبه، بهمن ۲۴، ۱۴۰۱

تابوی «مصدق» و بی‌مهری دموکراسی‌طلبان، رضا علامه زاده

 

اینکه نام مصدق در رژیم گذشته و کنونی ایران تابو بوده و هست برای اهل سیاست هیچ تعجبی ندارد ولی اینکه مدعیان امروز دموکراسی‌طلبی در داخل و خارج ایران، از نامبردن - جز به تکذیب البته! - از چهره‌ی شاخص دموکراسی‌طلبی در تاریخ معاصر ایران به هر بهانه پرهیز دارند نشانه‌ی آشکاری است بر عدم صداقتشان در باور به دموکراسی.


نه تنها ایرانیان که همه جهانیان باور دارند که خواست جنبش انقلابی "زن زندگی آزادی" که تازه در مرحله‌ی آغازین خود است، حذف دیکتاتوری و برقراری حکومتی با معیارهای شناخته شده دموکراسی است که مشابه‌اش در بخش بزرگی از دنیای امروز – اروپا، آمریکا، کانادا و ... – نسل اندر نسل استقرار داشته و کارآمدی‌اش را با تفاوت‌های جزئی، در عمل به اثبات رسانده است.


به روشنی دیده می‌شود که گرایش به دموکراسی‌خواهی نه تنها در میان نسل جوان و تغییرخواه امروز که در عمیق‌ترین بخش‌های جامعه ایران و ایرانیان مقیم خارج از کشور وجود دارد. در طول چهار دهه حکومت رذیلانه‌ی ملایان بخش قابل توجهی از فعالین چپ و راست از دگم‌های چپ و راست‌گرایانه‌شان بریده و به خیل دموکراسی‌طلبی پیوسته‌اند.




البته هنوز برخی از سیاسیون چپ وجود دارند که به پیروی از مد روز در گفتمانشان بی‌هیچ باوری به اصول بنیادین دموکراسی، فقط از لفظ آن استفاده‌ی ابزاری می‌کنند. و یا شاه‌پرستانی که آرزوی بازگشت ساواک به قدرت و یکه‌تازی‌هایش را دارند و حتی به ظاهر و در حرف هم از نظرات اعلام شده‌ی رهبر مورد تائیدشان در حمایت از دموکراسی، تبعیت نمی‌کنند.


حرف اما این جاست که می‌بینم که حتی در میان جریانات سیاسی‌ای که خواهان استقرار سلطنت مشروطه در ایران، یعنی حکومتی دموکرات همچون حکومت‌های مستقر در هلند و بلژیک و انگلستان و اسپانیا هستند نیز نامبردن از مصدق به عنوان تنها دولت‌مردی که در تئوری و عمل از سلطنت مشروطه در ایران دفاع می‌کرد، تابو به حساب می‌آید.


واقعیت این است که جدا از تلاش برای حذف نام مصدق در رسانه‌های دولتی در هر دو رژیم، تبلیغات سهمگین دو دهه اخیر رسانه‌های فارسی‌زبان با سرمایه‌های کلان تامین شده از منابع ظاهرا ناشناخته، بیشترین نقش را در تابو کردن نام مصدق داشته‌اند.


و این حذف به حدی است که در انقلاب دموکراسی‌طلبانه‌ی "زن زندگی آزادی"، چه در ایران و چه در تظاهرات و گردهمائی‌های سیاسی مخالفان رژیم دموکراسی‌ستیر اسلامی، هیچ اشاره‌ای به نام دکتر محمد مصدق، تنها دولت‌مرد دموکراسی‌طلب در تاریخ معاصر ایران، نمی‌شود.


*


انگیزه نگارش این یادداشت کوتاه البته این است که:


متن کامل نمایشنامه‌ام "مصدق" که نزدیک به دو دهه پیش، با بیش از بیست اجرای زنده در سراسر اروپا و آمریکا و کانادا به جرات می‌توان گفت رکورددار بر صحنه رفتن یک اثر تئاتری با چندین بازیگر در جامعه تبعیدی و مهاجر ایرانی است، مدتی پیش به همت دوست فرهیخته‌ام "امیر عزتی" در سایت "باشگاه ادبیات" به صورت آنلاین انتشار یافته و در لینک زیر به رایگان در اختیار علاقمندان قرار دارد.


https://www.bashgaheadabiyat.com/product/mossadegh/


عصرنو