خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، گزارش حملات در ۱۱۳ دبیرستان، ۳۸ مدرسه ابتدایی، ۲۳ مدرسه راهنمایی و دو خوابگاه دانشجویی را ثبت کرده است. از میان ۲۹۷ حمله شناسایی‌شده، در ۲۴۶ مورد، جنسیت دانش‌آموزان تعیین شده است. بر این اساس، ۲۲۴ مدرسه دخترانه، ۱۸ مدرسه پسرانه و چهار مدرسه مختلط دچار مسمومیت شده‌اند؛ آماری که نشان می‌دهد هدف اصلی این حملات بیشتر دانش‌آموزان و دانشجویان دختر بوده‌اند.
با توجه به ایجاد جو امنیتی پس از وقوع این حملات در مدارس و بیمارستان‌ها و فشار نهادهای امنیتی برای جلوگیری از گردش آزاد اطلاعات، دسترسی به آمار دقیق آسیب‌دیدگان این حوادث از جمله کارمندان مدرسه، معلمان، کادر درمان و دانش‌آموزان وجود ندارد. با این حال، مدارس یا مقام‌ها در ۱۰۳ مورد از این حوادث، درباره تعداد دانش‌آموزان آسیب‌دیده اطلاعاتی ارائه کرده‌اند.
در این ۱۰۳ حمله، هفت هزار و ۱۶۸ دانش‌آموز با علائم مسمومیت مواجه شدند. این حملات در ۱۰۳ شهر از ۲۹ استان ایران گزارش شده است. استان تهران با ۳۳ مورد بیشترین حادثه را داشته است و پس از آن، استان قم با ۲۸ مورد و استان اردبیل با ۲۶ مورد در رتبه‌های بعدی قرار دارند. بیشترین تعداد حملات ثبت‌شده مربوط به ۱۳ اسفندماه با ۸۱ مورد حمله بوده است.
به گزارش هرانا، در واکنش به این حملات، ۴۵ تجمع اعتراضی در ۳۲ شهر ایران شکل گرفته است. در جریان این اعتراضات و در پی مداخله نیروهای امنیتی، حداقل ۱۱ شهروند معترض بازداشت شده‌اند. در روز شانزدهم اسفندماه، هم‌زمان با فراخوان سراسری شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران، ۲۷ تجمع و ۹ مورد دستگیری مربوط به تجمع معلمان به ثبت رسیده است که دو نفر از آن‌ها یک ساعت پس از دستگیری آزاد شدند.
این حملات واکنش‌های بین‌المللی زیادی را هم برانگیخته است. در همین راستا، فرحان حق، معاون سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد، روز پنجشنبه درباره حملات به دانش‌آموزان دختر در مدارس ایران واکنش نشان داد و گفت: «ما قطعا گزارش‌های مربوط به مسمومیت دانش‌آموزان را دنبال می‌کنیم و تیم کشوری سازمان ملل متحد برای بررسی سریع و دقیق حقایق این موضوع اعلام آمادگی کرده است.»
این عضو سازمان ملل متحد در پاسخ به سوالی در مورد حملات به مدارس عمدتا دخترانه در ایران و مسمومیت دانش‌آموزان، خواستار پاسخگویی مقام‌های جمهوری اسلامی شد و گفت: «بدیهی است که باید ببینیم چه می‌شود اما این مقام‌های ایرانی‌اند که باید این موضوع مهم را به طور کامل و شفاف بررسی کنند. ما نیز همچنان به نظارت بر آنچه در ایران می‌گذرد، ادامه خواهیم داد.»
واکنش‌های ضدونقیض مسئولان جمهوری اسلامی
با گذشت بیش از سه ماه از این حملات و حساسیت والدین دانش‌آموزان، معلمان و مردم و گروه‌های صنفی مختلف به آن، نهادهای امنیتی هنوز عامل اصلی این حملات را معرفی نکرده‌اند.
در هفته گذشته، مقام‌های بسیاری در مورد این موضوع صحبت کردند و نهادهای حکومتی و اطلاعاتی نیز در مورد آن بیانیه‌هایی دادند. پس از صحبت‌های علی خامنه‌ای در مورد این حملات، وزارت کشور و وزارت اطلاعات بیانیه‌هایی صادر کردند و بدون معرفی عاملان این حملات اعلام کردند که در حال پیگیری موضوع‌اند.
وزارت اطلاعات در بیانیه‌ای که شامگاه چهارشنبه منتشر شد، بدون اینکه عاملان این حملات را معرفی کند، برای تشریح ماجرا از واژه «بدحالی دانش‌آموزان» استفاده و اعلام کرد: «اگر چه از خلال مجموعه بررسی‌ها و پیگیری‌های به‌عمل‌آمده، علل برخی حوادث قبلی کشف شدند، نبود امکان تعمیم علمی موارد مکشوفه به کل موارد گزارش‌شده، موجب تامل در اطلاع رسانی تا وصول نتایج متقن و قابل تعمیم به سایر موارد شد.»
وزارت اطلاعات در این بیانیه اعلام کرد که به علت «دستورات قاطع و مطاع رهبر حکیم انقلاب اسلامی»، تاکید ابراهیم رئیسی، و «مطالبه بحق مراجع معظم تقلید» و ائمه جمعه، به دنبال عوامل این اتفاق خواهد بود.
در پایان این بیانیه، ضمن اینکه تلویحا از مردم خواسته شده است به رسانه‌ای جز صداوسیما اعتماد نکنند، آمده است: «از ملت فهیم ایران و به‌ویژه از اولیای دانش‌آموزان عزیز استدعا دارد که به شایعات رسانه‌های بدسابقه بیگانه و فضای مجازی که با هدف برهم زدن امنیت روانی جامعه تولید و منتشر می‌شوند، توجه نکنند و اخبار تاییدشده در این خصوص را صرفا از مراجع رسمی کشور، از جمله اخبار و گزارش‌های صداوسیما و بیانیه‌های وزارت کشور دریافت کنند.»
اما نکته قابل‌توجه در صحبت‌های علی خامنه‌ای این بود که بر خلاف رویه روزهای گذشته رسانه‌ها و مسئولان جمهوری اسلامی و همچنین بر خلاف رویه همیشگی خود او، این بار از کلیدواژه «دشمن» و ارتباط دادن این اتفاق به کشورهای خارجی خبری نبود و او اعلام کرد که قطعا افرادی در این اتفاق دست دارند و باید شناسایی شوند. خامنه‌ای حتی این کد را هم ارسال کرد که «اگر چنانچه کسانی محکوم شدند، عفوی هم در مورد این‌ها وجود نخواهد داشت؛ این را همه بدانند.»
صحبت‌هایی که اطلاع داشتن علی خامنه‌ای و دستگاه‌های امنیتی از دست داشتن گروه‌هایی داخل ایران و احتمالا حتی حامی نظام در این حملات را آشکار می‌کند.
پس از او، غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی، نیز گفت: «این اقدام یکی از مصادیق روشن افساد فی الارض است؛ چنانچه عوامل این اقدام مشخص، شناسایی و دستگیر شوند، بدون تردید مفسد فی الارض‌اند.» اما چند روز پس از آن، مجید میراحمدی، معاون وزیر کشور، در بخشی از صحبت‌هایش درباره جزئیات مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان دختر، گفت: «برخی از دستگیرشدگان شناسایی شدند که جنبه غیرمعاندانه داشت و ارشاد شدند.»
«ارشاد شدن» افراد دستگیرشده در رابطه با حملات، آن هم در حالی که مردم منتظر دانستن پشت‌پرده این اتفاقات‌اند، باعث شد واکنش‌های تندی به نظرهای این معاون وزارت کشور نشان داده شود. پس از این واکنش‌ها، میراحمدی روز سه‌شنبه حرف‌هایش را پس گرفت و اعلام کرد آنچه اعلام کرده بود، مربوط به شهرستان لارستان در استان فارس بوده است.
او گفت: «فرد دستگیرشده جزو اغتشاشگران بود که آزاد شده بود. به کمک چند نفر دیگر و فرزندش مواد محرک وارد مدرسه کرد. فیلم‌ها را مستقیما برای اینترنشنال ارسال کرد. هدفش ایجاد التهاب بین مردم و دانش‌آموزان بود.»
البته او باز هم انگشت اتهام را به سمت خارج از ایران گرفت و مدعی شد: «برخی جریان‌ها در خارج از کشور با خانواده‌ها تماس می‌گیرند و می‌گویند فرزند شما مسموم شده است و آن‌ها را به مدرسه می‌کشانند تا تجمع‌ها شکل بگیرد.»
ایندیپندنت فارسی
